Giriş
Menemen, 1878’e dayanan İzmir’in en eski ve en köklü ilçelerinden biri... Gediz Deltası’ndan dünyaya yayılan bir hikâye. Anadolu’nun en eski uygarlıklarına tanıklık etmiş bir coğrafya. Menemen denilince akla ilk yoğurdu, peyniri, testileri, sepetleri, çömlekleri, desenli seramik ürünleri, menemen yemeği ve çileği gelir. Evliya Çelebi tuttuğu notlarda, 1671’de oldukça fazla sayıda cami ve medrese bulunduğundan Menemen ovasının bereketliliğinden ve Gediz’in bol miktarda balık rezervine sahip olduğundan söz eder.
Ayrıca, Menemen’de üretilen bütün tahılların, sebze, meyve ve hayvan yemlerinin Menemen İskelesi vasıtasıyla İzmir’e ve Venedik’e oradan da Avrupa’ya ulaştığını yazar. Menemen’de iklim özelliklerinin elverişliliği nedeniyle; ova topraklarında bağ, sebze, zeytin ile çeşitli meyveler yetiştiriliyor. Pamuk, buğday, çekirdeksiz üzüm, şeftali, zeytin, incir, kayısı, erik, domates, kavun, karpuz, biber, patlıcan, çilek, mandalina, ıspanak, yem bitkileri ve fazla su olursa çeltik başlıca ürünleri arasında. Coğrafi konumu, jeolojik ve tomografik yapısıyla çoklu kültür tarıma uygunluğu, gelişmiş tarımsal mekanizasyon, sanayi ve deneyimli çiftçi potansiyeli ile Menemen’de tarım çok önemli yere sahip. İlçede yılda iki ürün, bazen üç ürün alınabiliyor. Menemen denilince ilk akla gelen ürünler, çilek, erkenci şeftali, kayısı, erik, ıspanak, yeşillik, pamuk, fasulye, domates ve çekirdeksiz üzüm... Emiralem çileğinin kokusunu yoldan geçerken bile duyabilirsiniz neredeyse.
TİCARET DE GIDA AĞIRLIKLI
Tarım arazileri değerlendirilirken Urla ve Menemen pilot bölge seçilerek 1931’de Çıtak köyüne narenciye fidanı dikilir. Bu aynı zamanda Menemen’e ilk dikilen narenciye olma özelliğini taşıyor. Günümüzde sanayi olarak Menemen’de çırçır fabrikaları, üzüm ve incire dayalı işletmeler, tavukçuluk, çömlekçilik ve deri sektörü bulunuyor. İlçenin yapısı gereği ticareti de gıda ağırlıklı. Yoğurt ve peynir imalatı yapan küçük mandıralar hem merkezden hem de köylerden süt toplamakta, kendi ihtiyaçları dışındaki miktarı da yöreye ve dışarıya satıyor. Ayrıca Menemen’de üretilen meyve ve sebzeler de ticarete konu oluyor.
KUZEYİN YENİ YILDIZI
14 Ocak 2021’de Menemen Belediye Başkan Vekili olarak göreve gelen Aydın Pehlivan ile Menemen’in 2023 vizyonunu ve projelerini konuşuyoruz. Menemen’de yaşamı canlandıracak, farkındalıkları güçlendirecek projeler üzerinde çalıştıklarını belirten Pehlivan, “Menemenimiz lokasyonu, sanayi ve tarıma dayalı ekonomisi ile içerisinde barındırdığı değerleriyle kuzeyin yeni yıldızı olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. 2023 vizyonumuz, tüm yaşam yelpazesiyle yaşayan ve yaşatan, hayranlık uyandıran bir kent olmak. Yerel seçimlere kadar parmakla gösterilen bir kent ve başka kentler için ilham kaynağı olacağız. İnsan ve çevre odaklı çalışmalara öncelik vereceğiz. Menemen herkesin kalbini fethedecek. Projelerimiz hayata geçtiğinde yaşam enerjisi, yaşam konforu sunan bir Menemen gerçeği ortaya çıkaracak. Böyle durumlarda birlik ve beraberlik içinde olmak, dayanışmak en büyük sermayemiz” diyor. Menemen’in uzun yıllardır işlenmeyi bekleyen değerli bir maden olduğunu ifade eden Pehlivan, “Menemen, benim kendimi fark ettiğim, yuvamı kurduğum, çocuk sahibi olduğum, hayallerimizi inşa ettiğim, geleceğimi planladığım yurdum, vatanımdır. Bir kente yönetici olmak için önce o kenti yaşamak lazım. Her insanın bir gün kendisini bulduğu kenti yönetme hayali vardır. Ben de aşık olduğum kenti bir gün yönetmeyi hep istedim. Kader bize bu günleri gösterdi. Artık Menemenimizin daha fazla kaybedecek zamanı olduğunu düşünmüyorum. Bu minvalde ekip arkadaşlarımızla birlikte durmadan çalışıyoruz” ifadelerini kullanıyor.
EMİRALEM ÇİLEĞİ BOZALAN İNCİRİ TANITILACAK
“6000 yıllık bir coğrafyada yaşamış farklı kültürlere ev sahipliği yapmış Menemenimiz, bugün hala tüm farklılıklarımızın doğal yaşam alanıdır. Bizi biz yapan değerlerimize geçmişte sahip çıktığımız gibi bugün de sahip çıkmaya devam ediyoruz. Türkelli Folklorik Deve Gösterimizin 10’uncusunu gerçekleştirdik. Önünüzdeki aylarda rahvan at yarışı, yağlı güreş gibi kültürlerimizi yaşatacağız. Yapacağımız festivallerle Emiralem çileğini, Bozalan incirini tüm dünyaya tanıtacağız. Çilek festivalimizi Mayıs ayının ikinci haftası yapmayı öngörüyoruz.”
YARIM KALAN PROJELER TAMAMLANDI
Menemen Belediye Başkan Vekili Aydın Pehlivan projelerle ilgili şu bilgileri veriyor:
“Menemenimizin çok uzun zamandır gündemini meşgul eden, vatandaşlarımızın en son duymak isteyeceği kötü, negatif, can sıkıcı konulara öncelik verdik. Bu sorunları Menemenlilerin gündemi olmaktan çıkardık. İlk hedefimizi ilçemizi borç sarmalından çıkarmak olarak belirledik. Personelimizin alacaklarını kapattık. İmzaladığımız Toplu İş Sözleşmesi ile çalışanlarımızın yüzünü bir kez daha güldürdük. Menemen Belediyemizin ilk anaokulunu Ulukent’te hizmete açtık. Sayılarını artırmak için de çalışmalara başladık. Geçici Hayvan Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezi inşaatını bitirdik. 15 dönüm arazi üzerine kurulan tesiste sahipsiz hayvanların tedavilerinin yapılması ve hayatlarını devam ettirmeleri için 24 saat hizmet veriyoruz. İhalesi 2018’de yapılan Halil Alkaya Pazar Yeri’ni hizmete açtık. 21 bin metrekare alanda 2 katlı pazar yeriyle hem esnafımız hem de vatandaşlarımız modern bir tesiste alışverişlerini yapıyor. Belediyemizin kaynaklarını denetim ve kontrol altına aldık. 22 çöp aracının 4 yıllığına 42 milyon liraya kiralanmasına olanak sağlayan sözleşmeyi feshettik. 14 milyon 500 bin TL’lik yatırımla aldığımız 33 yeni aracı vatandaşlarımızın hizmetine sunduk. Envanterimize 45 yeni araç ekledik. Kısacası geçtiğimiz yıl ortalığı toparladık sıra kendi projelerimize geldi.”
TARIM BİZİM KIRMIZI ÇİZGİMİZ
“Tarım bizim her zaman kırmızı çizgimiz olacak” diyen Pehlivan, çalışmalarını şu sözlerde anlatıyor:
“İlçemizde yerel tohumun üretimini teşvik etmek, tohum çeşitliliğini korumak ve yerel tohumun yok olmasını engellemek için yaptığımız çalışmalar kapsamında 425 bin yerli tohum fidesini ücretsiz olarak dağıttık. Üzüm bağlarında rekolte kaybına neden olan salkım güvesi zararlısına karşı verilen mücadeleye destek verdik. Kuraklık tehdidine karşı, suyun doğru kullanımını sağlamak adına Kuraklıkla Mücadele semineri düzenledik. Kuraklık yaşadığımız şu dönemde çiftçilerimize can suyu olması için Değirmendere’de bir baraj kazandırma hayalimiz var. Bakanımızın talimatları sonucu Emiralem bölgemizde konuşlandırmak istediğimiz baraj projesiyle, Devlet Su İşleri Müdürümüz ve genel müdürümüz, il başkanımız ve mesai arkadaşlarımız yakından ilgileniyor. Ankara’yı mesken tutarak inşallah ovamıza can suyu getireceğiz.”
MENEMEN MUTFAĞI CANLANACAK
Ar-Ge projelerine ilişkin bilgiler veren Pehlivan, eşi Filiz Hanım’ın da destek verdiği Menemen Kent Mutfağı (MEKEM) projesiyle Menemen mutfak kültürünü canlandıracaklarını belirterek, şunları kaydediyor:
“Menemen havzasında yetiştirilen taze ve sağlıklı ürünlerle yapılan yemeklerin eşsiz lezzetlerini yeniden keşfetmek istiyoruz. Mutfak kültürümüzün ve onun etrafında şekillenen tarihsel örüntünün bugünümüze nasıl yön verdiğini kavramak, gündelik alışkanlıklarımız ile geleneklerimiz arasındaki köprüyü görmek ve unuttuğumuz değerler üzerinden Menemen Mutfağı’nı yeniden hatırlamak ve hatırlatmak üzere yola çıktık. Eşim Filiz Hanım’ın da gönüllülük esasıyla destek verdiği bu proje ile Menemen Mutfağı’nın ününü hak ettiği değere ulaştırmayı hedefliyoruz. Kurduğumuz Menemen Arama Kurtarma (MAKUR) birimimiz de meclisimizden geçti. Vatandaşlarımızın katılımıyla oluşturacağımız MAKUR Gönüllüsü ekibimiz sayesinde, binlerce vatandaşımızı arama, kurtarma ve ilk yardım konusunda yetiştirmiş olacağız. Felaketlerde yaraları sarmak için artık biz de varız. Menemen Belediyesi Kent Müzesi (MEKAM) projemizle de bugün için bilinen 6 bin yıllık Menemenimizin tarihsel derinliğini gün ışığına çıkartacağız. Bu çalışmaları gelecek nesillere, üzerine çalışmaya devam edebilecekleri bir miras olarak bırakacağız. Kent arşivleri, o kentlerin kimliğini ve karakterlerini gösterir.”
RAMAZAN BİR BAŞKA
Pehlivan, “Menemenimiz dayanışma kültürünü yaşatan duyarlı ve merhametli insanların yaşadığı özel bir ilçe. Belediyemiz, Türk Kızılay Menemen Şube Başkanlığı ve hayırsever iş insanlarımızın katkılarıyla, Ramazan ayı boyunca her gün ihtiyaç sahibi 7 bin vatandaşımıza iftarlık yemek dağıtımı gerçekleştiriyoruz. 20 bin ihtiyaç sahibi hemşerimize de erzak yardımında bulunuyoruz” diye ekliyor.
MENEMEN’E İKİ DEVASA ALAN
“İzmir Orman İşletmeleri Müdürlüğümüzle imzaladığımız protokolle, Yahşelli Mahallesi Çamlaraltı mevkiinde 110 bin metrekare büyüklüğündeki devlet ormanının işletme hakkını 30 yıllığına kiraladık. 2. Çamlık diye bildiğimiz bu ormanlık alanda, hemşerilerimize nefes aldıracak bir mesire alanı kazandıracağız. Aynı zamanda Türkelli Arena’nın da içinde bulunduğu 35 dönümlük hazine arazisini bakanımızla yaptığımız istişareler sonucu belediyemize kazandırdık. Emiralem Barajı çevresindeki 11 milyon 200 bin metrekare alana sahip Karıncalı Devlet Ormanı’nda, Emiralem Barajı Rekreasyon Projemizi gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Baraj çevresindeki boş ve eğimli alanlarda, millet bahçesi projemizi, mesire alanlarımızı, gölet manzaralı bungalov evlerimizi inşa edeceğiz.”
TESİSLER DEĞER KATACAK
“Spor Toto Teşkilatı ile imzaladığımız protokol kapsamında Menemenimize 1 gençlik merkezi, 20 futbol sahası ve 25 basket potası kazandırıyoruz. Halı sahalarımızın temelini attık. Gençlik merkezimizi ise Asarlık’ta hayata geçireceğiz. İlçemize 2 bin metrekarelik bir alanda 4 katlı bir kütüphane kazandırmak için kolları sıvadık. Garajımızın karşısındaki şu an atıl durumda bulunan öğretmen evini de çocuk kütüphanesine dönüştürmek için talebimizi ilettik. Ulukent bölgemize de yine bir kütüphane kazandıracağız. İlçe merkezimiz ve Ulukent’e iki büyük spor kompleksi kazandırmak istiyoruz. Tesislerin sadece ilçemize değil, şehrimize de hizmet vermesini ve değer katmasını umut ediyoruz.”
Yumurta, biber, domates ve bazen soğan kullanılarak yapılan bir yemek olan menemen, ilk kez mübadele ile ilçeye gelen Girit Türkleri tarafından yapılmıştır ve adını ilçeden alır. Menemen yemeği, çileği, testileri ve diğer çömlekçilik ürünleri ile ünlü...
