Giriş
Türkiye Genç İş İnsanları(TÜGİAD) ülkemizdeki ilk ulusal ve tek uluslararası genç iş insanları derneği. Genç iş insanlarının liderlik vasıflarını, sosyal sorumluluklarını ve ortak hedeflerini geliştirerek ülke çapında toplumun sosyo-ekonomik gelişimine katkıda bulunmak ve kamuoyunda genç iş dünyasının sesi olmak için 1986’da kuruldu. İnşaat, tekstil, dış ticaret, otomotiv ve yedek parça, turizm, yiyecek, mekanik ve diğer metal ürünlerin imalatı gibi 60’tan fazla sektörü temsil eden, ortalama 35 yaşında olan dinamik iş insanlarını kapsıyor.
Genç girişimcilerin ve genç Türkiye perspektifinin günümüz koşullarında gerekli olan ideallerini oluşturan TÜGİAD, 35 yıllık geçmişi boyunca Türkiye’nin başarısının genç neslin başarısına bağlı olduğunu savunurken gerek ülkemizde gerekse yabancı ülkelerde genç iş dünyasını başarıyla temsil ediyor. TÜGİAD üyesi genç iş insanları, yatırımları ve girişimleri ile ulusal ekonomide önemli rol oynuyor. Yıllık 57 milyar dolarlık dış ticaret hacmi olan TÜGİAD üyelerinin ticaret yaptığı ülkeler arasında Almanya, İtalya, İngiltere, ABD, Fransa, Rusya, İspanya, diğer Avrupa ülkeleri, komşu ülkeler, Türkçe konuşulan cumhuriyetler, Orta Doğu ve Uzak Doğu ülkeleri önemli yer tutuyor. Kadınların her zaman aktif rol üstlendiği TÜGİAD’ın Yönetim Kurulu Başkanı ise Nilüfer Çevikel. TÜGİAD’ın ilk kadın genel başkanı Çevikel’i uzun süredir takip ediyor, çalışmalarını izliyor ve yakından tanımak istiyordum.
Çevikel aynı zamanda Bursa’da Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi Sanayici ve İş İnsanları Derneği (DOSABSİAD)’nin de ilk kadın yönetim kurulu başkanı. DOSABSİAD 1987’de kurulan gönüllü bir iş dünyası kuruluşu. Bursa ekonomisinin en önemli dinamikleri arasında. Bölgedeki firmaların sorunlarına hızlı çözümler üretmek, daha iyi koşullarda faaliyet gösterebilmelerini sağlamak, ulusal ve uluslararası ticari ilişkilerini geliştirebilmek amacıyla kurulan DOSABSİAD, sosyal sorumluluk projeleri ile de bölgesine ve Bursa’ya hizmet ediyor. DOSABSİAD üyeleri; tekstil, otomotiv, makine, hazır giyim, kimya, gıda, metal gibi sektörlerde faaliyet gösteriyor. DOSABSİAD, 50 bin kişinin istihdam edildiği DOSAB’daki sanayi kuruluşlarının tamamına hitap ediyor. Bir sanayi şehri olan Bursa’nın üretim üssü haline gelen DOSAB, DOSABSİAD’ın girişimleri sonucu 1990’da kurulmuş. 30 yılı aşkın süre boyunca büyük bir özveri ile faaliyetlerini sürdürürken DOSAB’daki sanayicilerin sözcüsü durumunda. 2021’de TÜGİAD’ın başkanlığına seçilen Çevikel’in, DOSABSİAD’da 2019’dan bu yana sürdürdüğü başkanlık görevinde 2. dönemi. TÜGİAD ve DOSABSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Çevikel ile Bursa’da buluşuyoruz.
TEKNOLOJİ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR
Çevikel, yenilenebilir enerjiye yapılacak yatırımların artık dünya için olmazsa olmaz olduğunu belirterek, “Yeşil üretimle beraber ilerlemesi gereken birçok nokta var. Tekstil, otomotiv gibi sektörlerde büyük markalara ürün satanlar yeşil üretim yapmak zorunda. Teknoloji olmadan bunu yapabilmek mümkün değil. Teknolojiyi üniversitelerle birleştirmeye çalışmamızın sebebi genç zihinlerin teknolojiyi çok hızlı kullanabiliyor olması. Sınırda yüzde 25 karbon vergisi ile karşılaşmak istemiyorsak küresel standartlara şimdiden uymalıyız. Biz daha en başından beri altını çize çize yeşil dönüşüm ve dijitalleşme sloganını bu nedenle kullandık. Bu iki olgunun üzerinde duracağımızı açıklamıştık. TÜGİAD ve DOSABSİAD tarafında teknoloji üzerine çalışmalar yapıyoruz” diyor. Çevikel, üretimde bir diğer önemli konunun su olduğuna dikkat çekerek, “Önümüzdeki dönemin elektrik kadar belki de daha fazla önem verilmesi gereken konusu su. Sanayici için ciddi su kaynağı da gerekiyor. Bazı üretici firmalarımızın su kesintileri nedeniyle üretime ara verdiği bile oldu. Susuz üretim ve susuz tarım gibi olguları da hayatımıza katmalıyız”” diye konuşuyor.
TÜRK GİRİŞİMCİLERE YATIRIM
Çevikel şöyle devam ediyor:
“TÜGİAD olarak Domino Ventures adında bir girişim kurduk. Hollanda merkezli ve start-up’lara destek oluyoruz. 20 milyon Euro’luk bir fon kurduk. Yönetimi de tamamen profesyonellerde. Türk girişimcilerine ve teknolojilerine yatırım yapmak istiyoruz. Bir eğitim programı da başlattık. Bin dijital pazarlama uzmanı yetiştiriyoruz. Bu eğitimi alanlar sadece basit manada e-ticaret alanında uzman olmayacak. Amacımız hem yapay zeka hem de metaverse gibi yeni teknolojilerin içinde bulunduğu bir eğitim vermek. Yapay zeka eğitimlerini üniversitelerle birlikte başlattık; bin öğrenciye eğitim verdik. Üniversitelerde TÜGİAD Girişimcilik Dersleri uzun süredir devam ediyor. Deneyimli üyelerimizle gençler bir araya geliyor. Öğrenciler, başarılı girişimci olmak için tecrübeleri ve sektör bilgileri hususunda eğitimler alıyor.
YURT DIŞI AĞIMIZI GENİŞLETECEĞİZ
TÜGİAD’da 930 üyeleri olduğunu, üyelikte nicelikten çok niteliğe önem verdiklerini söyleyen Çevikel, şöyle konuşuyor: “Uluslararası temsilcilikleri olan tek genç iş dünyası örgütüyüz. Yurtdışındaki ağımızı genişleteceğiz. Türkiye’yi uluslararası alanda temsil ediyoruz. Türk iş insanlarının dünyada yatırımcı olmalarını sağlıyoruz. Çünkü Türk insanının DNA’sında üretmek ve çalışmak var. Enerjide, tekstilde, inşaatta Türkiye’de en iyilerini sayabileceğimiz nitelikli firmalarımız var. Onlarla beraber uluslararası arenada da yatırımlar yapmak ve dünyada söz sahibi olabilmek adına çaba sarf ediyoruz. Hemen hemen her ay 1 ülkedeyiz. Yerli ve milli teknoloji için, gençlerin yetişmesi adına bütün çalışmalarımızı hızlı bir şekilde yapıyoruz. Biz şu anda bunun tohumlarını attık. 3-5 yıl sonra dijitalde, savunma sanayide, enerji alanında TÜGİAD üyelerini görebileceksiniz. TÜGİAD zaten alanında en iyileri temsil edenlerin bulunduğu farklı bir STK. Yurtdışında Türkiye’yi temsil ettiğimiz; Avrupa Genç Girişimciler Konfederasyonu (YES for Europe), Avrupa Birliği Genç Girişimciler Organizasyonu (JEUNE) ve G20 Genç Girişimciler İttifakı platformlarında olan toplantılarımız aralıksız devam ediyor. 2022 sonbaharında yapılacak zirvelere hazırlanıyoruz.”
ROL MODEL OSB
DOSAB’da 50 bin kişinin istihdam edildiğini ve 594 faal firmanın yer aldığını belirten Çevikel, DOSABSİAD’a ilişkin şu bilgileri veriyor:
“DOSAB 5 milyar dolar üzerinde ihracat yapan bir bölge. Türkiye’nin en büyük ihracatçı bölgelerinden. Burada da hem kadın ve kadın harici sayısını artırma hem de dijitalle beraber yeşil üretime geçme konusunda çalışmalar yapıyoruz. Öncü ve rol model OSB’lerden. Geri dönüştürülebilinir, sürdürülebilinir birçok ürün için Ar-Ge ve inovasyon çalışması ortaya koyarak bölgeyi de farklı alanlara taşıyacağız. Kadın ve genç istihdamını artırmak amacıyla bin kişilik istihdam kazandırma projesini hayata geçirdik. Meslek edindirme kurslarımız, nitelikli personel ihtiyacını önemli ölçüde karşıladı. İŞKUR onaylı Özel İstihdam Ofisi projesiyle de istihdamın artırılmasına katkı sağladık. Bölgemizde DOSAB İrtibat Bürosu hizmete girdi. Ülkemiz ekonomisinin güçlenmesi ve istihdamın artırılması için mesleki eğitime verilen önemi her zaman destekliyoruz. Küresel düzeyde gelişen ve değişen sistemlerin en yakın takipçilerinden olduk.”
DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜN MERKEZİ OLMA HEDEFİ
Çevikel, “Değişim rüzgârını yönetenler arasında bulunmak amacıyla yeşil ve dijital dönüşüme uyum sağlamak için firmalarımıza eğitimler ve bilgilendirme toplantıları düzenledik. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Paris İklim Anlaşması’na taraf olmamız, bölgemizin yeşil dönüşümünü daha da hızlandırdı. Bölge müdürlüğümüzün GES yatırımları ve atık su arıtma tesisleri bu çalışmaları destekler nitelikte oldu. Firmalarımız ulusal ve uluslararası fuarlarda stantlarıyla boy gösteriyor. Sosyal sorumluluk çalışmalarımız, yenilenebilir enerjiye dönük projelerimiz ve dijital dönüşümün merkezi olmak için gerçekleştirdiğimiz eğitimler, üyelerimizi gelişime açık tuttu” diyor.
1 MİLYON İSTİHDAM AÇIĞI
Çevikel şöyle devam ediyor:
“Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Eğitim Vakfı iş birliğiyle hayata geçireceğimiz Dijital Dönüşüm Okulumuz, Türkiye’de alanında ilk niteliği taşıyor. Karbon ayak izimizin azaldığı, yeşil ve dijital dönüşümün hızlandığı, yenilikçi teknolojik üretimin gerçekleştirildiği ve ihraç edildiği bir Bursa için DOSABSİAD üyelerimizin fazlasıyla katkı sağlayacağına inanıyoruz. Bu okul, istihdam edebileceğimiz ya da girişimci olabilecek gençleri yetiştirmek için hayata geçiyor. Çünkü Türkiye’de dijital dönüşüm asistanlığı yapabilecek, eğitim verebilecek yeterli sayıda kimse yok. Bu konuda 1 milyon istihdam açığı var. Şirketler teknolojiyi ithal ediyor. Yerli ve milli üretebilmek amacıyla insanların kurslarımızda eğitim almasını istedik. Bu alanda personel yetiştirip fark yaratalım istedik.”
HER KADIN ÖRNEK OLMALI
Kadınların iş dünyasındaki yerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Çevikel, şunları kaydediyor:
“Nitelikli, kendini geliştirmiş ve istekli kadınların iş hayatında yer alması gerektiğine inanıyorum. Alanında başarılı olabilecek kadınları seçiyoruz ki arkadan gelenlere öncü olsunlar. Türkiye’de birçok alanda kadın yok. Sadece Türk toplumunda değil dünya üzerinde birçok noktada kadın erkek eşitsizliği var. Sadece kadın olduğundan ötürü çok fazla engellenen var. Biz yönetilebilir kadınlar değil, yönetici ve lider kadınlar olsun istiyoruz. Sadece kadın olduğu için birileri bir yerde olmamalı, bu kadınları daha geri götürür. Burada asıl mücadele yönetici kadınlara düşüyor. Kadın, erkek eşit diyorsak eşit şartlarda savaşmayı da kabul etmeliyiz. Benim yol göstericim her zaman Mustafa Kemal Atatürk ve onun ilke ve inkılapları. Avrupa’nın birçok ülkesinden önce bize seçme ve seçilme hakkı verildi. Eğitim ve kültür seviyesi her ne olursa olsun her kadın bir örnek olmalı. Ben kendi adıma öncü olduğumu söyleyebilirim. TÜGİAD’da yüzde 45’e yakın nitelikli kadın sayısı bulunuyor. G20 ülkeleri içinde yönetici kadın sayısında Fransa ve Kanada’dan sonra 3. ülke seviyesine eriştik. Maalesef kadın sanayici sayısı çok az. İş dünyasında daha fazla kadın patron olabilmesi için teşvik ve kredilendirmeyi daha cazip hale getirmeliyiz. Kadınlar daha detaylı çalışıyorlar, o yüzden el attıkları işlerde başarılılar.”
DOSABSİAD, 50 bin kişinin istihdam edildiği Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi’ndeki (DOSAB) sanayi kuruluşlarının tamamına hitap ediyor. Bir sanayi şehri olan Bursa’nın üretim üssü haline gelen DOSAB, DOSABSİAD’ın girişimleri sonucu 1990’da kurulmuş.
