Giriş
Yeşil ve mavinin bir arada olduğu, cennet Karadeniz! Uçsuz bucaksız yeşillikleri, doğa harikası menderesleri, irili ufaklı şelaleleri ve doğal gölleri, kucak açmış yaylalarıyla son yıllarda ilgi odağı. Ayder, Pokut, Karagöl, Anzer, Gito, İkizdere, Sal, Sis Dağı, Kiraz, Kafkasör, Bektaş, Çambaşı, Kümbet, Gorgit, Perşembe ve daha fazlası her yıl yüz binlerce yerli ve yabancı turiste ev sahipliği yapıyor.
Bolca oksijen depolayabileceğiniz, Karadeniz mutfağının lezzetleri eşliğinde tablo gibi manzaralar izleyebileceğiniz yaylalara doğru yola çıkıyoruz bu hafta... Yaz aylarıyla birlikte Karadeniz’in zirvelerindeki yaylalarda binbir çeşit çiçek açar. Haziran ile yaylalara göç başlar. Karadeniz denildiğinde zihnimizde güzellikleriyle ünlü, uçsuz bucaksız yaylalar canlanıyor.
Oksijen bolluğuyla baş döndüren birbirinden eşsiz Karadeniz yaylaları, temiz havası, bakir doğası ve yeşilin en güzel tonlarını görebileceğiniz manzaralarıyla bu yaz da sizi kucaklamaya hazır. Karadeniz, son yıllarda yapılan yayla festivalleriyle de gündeme geliyor. Doğu Karadeniz, yaylalarıyla dünyaya ismini duyurmuş bir destinasyonda. Türkiye’de yaylacılık merkezi olan Alpin çayırlıklarının en güzel örnekleri bu bölgede, özellikle Rize çevresinde görülür.
Doğu Karadeniz’in yaylaları yüksek rakımı ve temiz havasıyla Türkiye’nin en dikkat çekici yerlerinden. Bölgede eski adı “Şerah” olan krater gölü Uzungöl de bulunuyor. Samsun’dan Hopa’ya kadar olan alanda yayla turizminin geliştirilmesi ve alternatif turizm türleri ile birleştirilerek turistler için daha cazip hale getirilmesi için çalışmalar yapılıyor. Türkiye’de kırsal turizm kapsamında doğa tatilleri, doğa sporları ve kırsal alandaki sporların değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediliyor.
KARADENİZ MUTFAĞI SEBZE VE BALIK AĞIRLIKLI
Son yıllarda hızla gelişen gastronomi turizmine Karadeniz Bölgesi de zengin mutfak kültürü ile uyum sağlıyor. Bölgeye gastronomi turizmi için gelen turist sayısı her geçen gün artıyor. Karadeniz Mutfağı özgünlüğünü bölgede yetişen sebze türleri ve elbette Karadeniz’in lezzetli balıklarından alıyor.
Karadeniz Bölgesi’nin engebeli arazisi, denizi, dağları, ovaları, havası, suyu ve birçok kendisine has özelliği bir araya gelerek, Karadeniz Mutfağı geleneğini ortaya çıkarıyor. Kış aylarında bolca tüketilen deniz ürünlerinin yanı sıra ilkbaharın gelişi ile tamamı doğal, tarımı olmayan yenilebilir ot çeşitliliği ile gastronomi turistlerinin ilgisini çekiyor. Karadeniz’in iç kesimlerinde yüksek rakımlı yaylalarda tamamen doğal ortamda yetişen mantar çeşitliliğinin yanı sıra çok değerli bakliyat çeşitleri, ana gocuğu bozulmamış yüzyılı aşkındır kullanılan ekşi mayalardan elde edilen ekmek çeşitleri, orijinal tohum kullanılarak ekimi yapılan beyaz lahana (kelem), kırmızı patates, endemik bitkilerden elde edilen bal çeşitleri gibi tarım ürünleri mevcut.
Ayrıca, kendine has pişirme ve hazırlama yöntemi ile gastronomi turizminde gelecek vadeden ender bölgelerimizden. Karadeniz Bölgesi mutfak kültürü aslında son yıllarda hızla yayılan organik tarım ürünü gıda maddeleri ile vegan mutfak eğiliminin lokomotifi de konumunda.
GASTRONOMİ ROTASI: TRABZON
Trabzon’un sayılamayacak kadar çok özelliği var. Görenleri kendine hayran bırakan doğası, etkileyici kültürü, dünyada eşi benzeri olmayan tarihi değerleri ile Trabzon, Karadeniz’e özgü kültürü yakından deneyimleme şansı bulabileceğiniz bir destinasyon. Bu kadar artısının yanında Trabzon’un yöresel tatları da bu yemyeşil şehrin neden gastronomi şehirleri listesinde bulunduğunu açıklar nitelikte.
Tüm Türkiye’nin en sevdiği yemeklerden birisi olan Trabzon pidesi, tatlı tutkusunu başka bir boyuta taşıyan Laz böreği, soğuk havaların vazgeçilmezi hamsili pilav, Akçaabat köftesi, karalahana sarması, tereyağlı pilav, mısır ekmeği ve turşu kavurması Trabzon lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Görüntüsüyle ve tadıyla hafızalarda her zaman yer etmeyi başaran Hamsiköy sütlacı da Trabzon’un yıldızlaşmış lezzetlerinden sadece bir tanesi. Bu kadar lezzetin yanında Trabzon’da mutlaka görülmesi gereken onlarca doğal cennet ve tarihi hazine var. Yeşilliklerle çevrili Uzungöl’ü, Sümela Manastırı’nı, Altındere Vadisi’ni, Atatürk Köşkü’nü, Trabzon Kalesi’ni ve Tarihi Bakırcılar Çarşısı’nı da gezebilirsiniz.
GİRESUN’UN MİNERALLİ SUYU: GÖKSU TRAVERTENLERİ
Giresun, zengin kültür birikiminin yanı sıra doğal güzellikleriyle Karadeniz’de yeni turizm merkezi olmayı hedefliyor. Turizm potansiyelini gün yüzüne çıkarmak isteyen Giresun gibi şehirler pandemi sonrası kültür ve doğa turizmine artan ilgiden en çok payını alan yerler arasında. Giresun Adası, temmuzda düzenlenen şenliklerle ismini duyuran Kümbet Yaylası, Kuzalan Şelalesi, Halil Rıfat Paşa Tüneli, Göksu Travertenleri ve Taflanaltı Sokağı gibi birbirinden cazip gezi noktalarıyla dikkati çeken Giresun, yeni projelerle turizm potansiyelini artırmaya çalışıyor. Zengin mineralli sular dikkat çekiyor. Önemli turizm değeri olan Mavi Göl, turkuaz rengini bu sulardan gelen minerallerden alıyor.
Mineralli sular bir araya getirilerek, doğal karstik yapısını bozmadan göletler oluşturarak Pamukkale travertenlerine benzer görüntü elde ediliyor. “Göksu Travertenleri Projesi” ile Mavi Göl, Kuzalan Tabiat Parkı, Göksu Travertenleri ve yaylalar, yeni bir destinasyon olarak öne çıkıyor. Giresun’un zengin bitki örtüsü, 180’den fazla lezzetiyle şehrin vejetaryen mutfağının çeşitlenmesine katkı sağlıyor. Yemek kültürü, mutfağındaki doğal bitkiler, sebzeler ve deniz ürünleriyle de öne çıkıyor.
ORDU’DA DALGA SÖRFÜ
Yeşil ile mavinin buluştuğu Ordu’da kano, yelken ve sörf için yeni alanlar oluşturuldu. Ordu Büyükşehir Belediyesi’nin Perşembe ilçesine bağlı Efirli Plajı’nda Dalga Sörfü Eğitim Merkezi kuruldu. Merkezde bugüne kadar yurt içinden ve dışından gelen çok sayıda kişiye ders verildi. Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Hilmi Güler Ordu’nun dalga sörfü cenneti olduğunu söylüyor.
Perşembe Yaylası, 38 kilometreyi bulan menderesleri ve yayla gölüyle de oldukça meşhur. Turizm merkezi konumundaki yaylada safari, kamp, yamaç paraşütü yapılabiliyor. Yaz ayında şenliklerle hareketlenen Perşembe Yaylası’nı diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerden biri de Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde adının geçmesi. Ordu’da doğa sporlarıyla ilgilenenlerin gözdesi olan Çambaşı Yaylası ise 10 bin dönümü bulan yüzölçümüyle Türkiye’nin en geniş yaylalarından biri olarak biliniyor ve kayak turizminin de yapılmasıyla yaz kış hareketli günler yaşıyor. Akkuş Argan, Kumru Düzoba, Mesudiye Keyfalan ve Topçam Yaylası da biliniyor.
RİZE’NİN YAYLALARI YARIŞIYOR
Rize’nin yaylaları güzellik ve ilgi konusunda birbiriyle yarışır nitelikte. Ayder Yaylası, Çamlıhemşin’de yerli ve yabancı turistlerin en çok tercih ettiği yerlerden. Bölgede düzenlenen festivallerin etkisiyle yaz kış kalabalık oluyor. Son dönemde Ayder’in ününü geçecek kadar popüler hale gelen Pokut Yaylası, Sal, Gito, Badara, Yukarı Kavrun, Elevit ve Huser yaylaları, 2 bin 700 rakımlı Huser Yaylası, yerle göğün birleştiği, uzansanız bulutlara dokunabileceğini hissedeceğiniz doğa harikası yerler.
İkizdere, pek çok endemik bitki türünün yetiştiği ve balıyla ünlü Anzer Yaylası da çok sayıda turisti ağırlıyor. Fırtına Deresi’nde rafting yapma imkânı da bulacağınız Rize, gastronomi alanında da öne çıkıyor. Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin, “Coğrafi işaretli ürünlerimiz ve zengin mutfağımız, gastronomi turizmi noktasında önemli atılımlar sağlıyor. Uluslararası GastroRize festivalimizle yerel kültürü besleme, bölgeyi geliştirme, kalkındırma ve daha fazla insana ulaştırma amacıyla sürdürülebilirlik teması ile gastronomi alanında yerimizi sağlamlaştırıyoruz. GastroRize, Türkiye’nin en görkemli gastronomi festivallerinden. Rize, gelişmeye, güçlenmeye, güzelleşmeye devam ediyor” diyor.
TARİHİ VE DOĞASIYLA SAMSUN
Karadeniz’in en gelişmiş ve modern şehirlerinden Samsun, aynı zamanda ülkemiz için en önemli günlerden birine ev sahipliği yapıyor: 19 Mayıs 1919. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu tarihte Samsun’a ayak basması, Kurtuluş Savaşı’nın temellerinden biri olarak sayılıyor.
Samsun’da ülkemizin tarihi adına görülebilecek birçok yer var. Gazi Müzesi, Bandırma Gemi Müzesi ve Milli Mücadele Açık Hava Müzesi, Onur Anıtı, Samsun Kent Müzesi. Doğal güzellikleri arasında da Şahinkaya Kanyonu, Kunduz Ormanları, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, Galeriç Ormanı, Nebiyan Yaylası, Çakırlar Korusu, Bayraktepe Tabiat Parkı, Yeşilırmak Doğal Yaşam Parkı, Karacaören Şelalesi, Kabaceviz Şelalesi bulunuyor. Çarşamba pidesi, kıvratsı, Bafra lokumu, Samsun simidi, kaz tiridi, Yakakent mantısı da coğrafi işaretli ürünleri arasında.
Bölgenin doğal bitki örtüsü, kıyılarda nemlilik ve yağışın fazla olması sebebi ile geniş yapraklı gür ormanlardan oluşur. Türkiye ormanlarının %25’ini barındırır ve sahip olduğu ormanlar bakımından Türkiye’nin en çok orman olan bölgesidir.
