Giriş
Bugün çok sevdiğim bir şarkıyı mırıldanırken buldum kendimi.. Şarkının sözlerine, söyleyenin sesinin kuvvetine ve şarkının müziğine hayranım.
“Ben o duvarlara çarpa çarpa nasır tuttum
Ağlaya ağlaya yosun tuttum”
Söyleyenin sesinin kuvvetine hayranım dedim ama şarkı dilime dolandıktan sonra söyleyenin ismini bir türlü hatırlayamadım. Bir süre sonra da düşünmekten vazgeçtim ve işlerime daldım. Ve sonra bir anda şarkıyı seslendiren kişinin ismi aklıma düşüverdi! Zeynep Casalini tabii ki.
Mükemmel bir sistem
Biz herhangi bir şeyi hatırlamaya çalışıp bulamadığımızda, onu hatırlamaya çalışmaktan vazgeçsek bile beynimiz onu araştırmaya devam ediyor ve bir anda -hatta genelde olmadık zamanlarda- o bilgi aklımıza geliveriyor. Bu durum, beyne 'mükemmel bir sistem' denmesinin sebeplerinden sadece biri.
Peki madem beynimiz bu kadar mükemmel bir sistem, biz bu sinir dokusunu kendimize daha çok fayda sağlayacak şekilde kullanabilir miyiz?
Çimlerle kaplı bir bahçeden bir kez geçtiğinizi düşünün. Muhtemelen o çimlerde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Ancak aynı yerden defalarca gidip gelirseniz, o çim bahçenin içinde bir yol oluşmaya başlar ve o yol yürünme sayısıyla doğru orantılı şekilde derinleşir.
İşte beynimiz de bir davranışı bu şekilde kalıcı hale getiriyor. Bir davranış gerçekleştirdiğimizde, beyindeki bir sinir hücresinden başka bir sinir hücresine 'sinaps' denen bağlantı noktaları oluşuyor. Eğer o davranışı tekrar edersek, aynı bağlantı noktası yeniden kullanılıyor ve tekrarın çokluğuna göre o bağlantı derinleşiyor.
'Derinleşen bağlantı' demek ise, artık o davranışın bizim alışkanlığımız haline dönüşmesi anlamına geliyor.
Tüm bu bilgiler; yaklaşık 130 sene önce beynimizdeki nöronun şeklini ilk kez duyuran Dr. Santiago Ramón y Cajal’ın şu sözünü getirdi aklıma: “Her insan, kendi beyninin heykeltıraşıdır”.
İşte tam da bu yüzden;
Duvarlara çarpa çarpa nasır tutarız.
Ağlaya ağlaya da yosun tutarız.
Tabii bunun tersi de mümkün. Tercih bizim!
