Giriş
'Ekonomi yaparken çevreyi korumak...’ Bu tam da LPG’li (otogazlı) araç sahiplerine özgü bir söz. Benzinli araca göre yüzde 30’a varan tasarruf imkanı sunan LPG sistemlerinin avantajını ve maliyet hesabını sizler için araştırdık.
DÜNYADA EN ÇOK TÜRKİYE'DE
Türkiye, LPG’nin (otogaz) otomotiv sektöründeki kullanımı bakımından dünyanın öncü ve lider ülkesi konumunda. 3.3 milyon tonla LPG’nin araç yakıtı olarak, dünyada en fazla tüketildiği ülke olan Türkiye, aynı zamanda 4 milyon 729 bin adet ile en fazla LPG’li aracın bulunduğu ülke ve yine 10 bin 300 adet istasyon ile en yaygın otogaz hizmet ağının olduğu ülkeler sıralamasında ilk sırada yer alıyor.
DOĞA DOSTU BİR YAKIT
Aynı zamanda ‘çevre dostu’ olan LPG’nin kullanımındaki bu yaygınlık hiç şüphesiz vatandaşın ekonomisiyle de direkt ilgili. Bir başka deyişle benzinli aracına LPG sistemi taktıranlar önemli yakıt avantajları sağlıyor. Peki bu, ne kadarlık bir avantaj? Bunu da işin uzmanı olan Türkiye LPG Derneği Başkanı Eyüp Aratay’la birlikte konuştuk ve masaya yatırdık.
1 YILDA AMORTİ EDİYOR
Aratay’ın verdiği bilgiye göre; bugünkü fiyatlar üzerinden değerlendirildiğinde LPG’li araçlar benzinli araçlara oranla aynı mesafeyi yüzde 30 daha ucuza katediyor. Dolayısıyla ayda ortalama 2.000 kilometre yol yapan bir araçta LPG dönüşüm sistemi, kendini bir yıldan daha kısa bir sürede amorti edebiliyor. Bu tutumlu sistem nedeniyle son dönemde LPG’li araçlara talep gittikçe artıyor.
DİZELLE HEMEN HEMEN AYNI
Güncel yakıt fiyatlarını baz aldığımızda, aynı motor hacmine sahip bir LPG’li aracın 100 km’de benzinli araca oranla avantajı yaklaşık 16.75 lira. Ayrıca LPG’li araçlar, muadil bir dizel araç ile de ortalama aynı tüketim oranına sahip. 100 km’de şehiriçi ortalama tüketimi 8.5 litre olan benzinli araç 56.35 lira, 6 litre tüketimi olan dizel araç 36.78 lira, 10.2 litre tüketim değeri olan LPG’li araç ise 39.57 lira yakıyor. Dizel araçların ilk yatırım ve motor bakım maliyetlerinin biraz yüksek olması nedeniyle LPG, araç sahipleri için çok büyük bir tasarruf demek.
BAŞTA ÖDENEN FARKA GÖRE ÇOK DAHA EKONOMİK
Algı son dönemde değişmeye başlasa da halen dizel talebi yüksek. Bu yüzden otomobil fiyatlarında modellerin benzinli ve dizel araç versiyonları arasında önemli bir fiyat farkı bulunuyor. Bu durum ikinci el piyasası için de geçerli. Dolayısıyla benzinli araç alıp LPG dönüşümü yaptırmak, dizel araca göre çok daha ekonomik bir satın alma maliyeti oluşturuyor.
MONTAJ MALİYETİ
Ülkemizde atmosferik motorlar (MPI) için ortalama LPG sisteminin montaj maliyeti yaklaşık 3.500 TL civarında. Dolayısıyla ayda ortalama 2.000 km yol yapan bir araçta LPG dönüşüm sistemi kendini bir yıldan kısa bir sürede amorti edebiliyor. Bununla birlikte yapılan aylık kilometre arttıkça, aracın LPG dönüşüm maliyetini amorti etme süresi daha da kısalıyor.
‘BENZİN DE YAKIYOR’ ALGISI NE KADAR DOĞRU?
Otogaz dönüşüm kitlerinde, genelde motor soğutma suyu sıcaklığı 40 dereceye geldiğinde araçlar LPG’ye geçiyor. Bu süre rölantide; yaz aylarında ortalama 1.5 dakika, kış aylarında ise yaklaşık 4 dakika kadar. Tabi bu arada araç benzin yakıyor.
Günümüz fiyatları üzerinden hesapladığımızda, kış mevsiminde günde 66 km ya da ayda yaklaşık 2.000 km yapan bir sürücünün kilometrede ortalama maliyeti benzin dahil 41 kuruş civarında oluyor. Bu hesapla da 100 km’de benzinli araca göre 15 lira üzerinde ekonomi söz konusu.
PERFORMANSI ETKİLİYOR MU?
Bu çok yanlış bir algı. Bugün artık çok önemli markaların bile fabrika çıkışlı LPG’li araçlar üretmeye başlamaları da bunun en önemli göstergesi. LPG, benzine kıyasla yüksek oktan oranı, temiz bir yakıt olması ve silindir içerisinde tamamen yanması sayesinde motorda kurumlanma ve tortu oluşumuna neden olmuyor. Dolayısıyla motor ömrüne ve performansına olumsuz bir etkide bulunmuyor.
YILDA KAÇ KM ÜZERİ YOL YAPAN TAKTIRABİLİR?
Güncel fiyatlarla, yılda ortalama 8.000 km üzeri yol yapan benzinli araçlara otogaz sisteminin taktırılması avantaj sağlıyor. TÜIK verilerine göre; Türkiye’de otomobiller yılda ortalama 13 bin 107 km yol yapıyor. Dolayısıyla kilometre bazında LPG dönüşümü, Türkiye’deki benzinli otomobillerin büyük bir bölümü için daha verimli olarak görünüyor.
BUNLARA DİKKAT!
LPG dönüşüm sistemlerinin yetkili ve uzman firmalara yaptırılması büyük önem taşıyor. Kullanım noktasında ise LPG dolumu sırasında araca topraklama kablosunun takılması, yetkili servislerde düzenli gaz kaçağı kontrolleri ile yıllık sistem bakımlarının yapılması, 10 bin kilometrede bir filtre değişimlerinin orijinal yedek parçalarla gerçekleştirilmesi ve 10 yılda bir de LPG tankının değiştirilmesi gerekiyor.
YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER
LPG’li bir araç ile diğer yakıt türlerini kullanan araçların periyodik bakım ve muayene gibi aralıkları aynı. Bunun dışında otogaz özelindeki farklılıklara bakacak olursak; LPG sistemi takıldıktan sonra standart olarak, araç muayenesinin yaptırılması ve LPG sisteminin araç ruhsatına işletilmesi gerekiyor.
Araç üzerinde yapılan teknik değişikliği 30 gün içinde tescil yapan kuruluşa bildirmeyenlere 132 liralık para cezası ve 10 da sürücü puanı cezası uygulanır. Bununla birlikte trafik polisinin aracı bağlama yetkisi de vardır. Yine aynı şekilde 10 yılda bir tank değişimini yaptıramayan sürücülerin araçları muayeneden geçirilmez.
