Gerçek rekortmen

Otomobil sahipleri, hem aracı alırken hem de kullanırken ödedikleri peşin vergilerle Maliye’nin en bonkör mükellefleri arasında. 100 bin TL’lik sıfır otonun 43 bin TL’si vergi. MTV ve yakıt için ödenen dahil edilince vergi yükü iyice artıyor... Detaylara göz atmakta fayda var...

Motorlu Taşıtlar Vergisi’ne (MTV) getirilen yüzde 40 zam, bir anda gündeme oturdu. 1 Ocak 2018 itibarıyla uygulanacak zam, aracın değerine göre yüzde 68’e kadar çıkacak. Vergide öngörülen bu yüksek artış büyük tepki çekti. Bu tepkinin altında otoda kontak çevirmeden başlayan yüksek vergi yükü de etkili.

Adeta katlandı

Türkiye’de yılda 1 milyona yakın otomobil satılıyor ve çoğu 1600 cc ve altında. Orta gelir grubundaki vatandaşın tercih ettiği bu otomobillerde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), araç değerine göre yüzde 60’a kadar çıkıyor.

Bu vergi ve kur farkı otomobil fiyatlarını adeta uçurdu. En ucuz yerli oto 50 bin TL’den, ithal oto da 57 bin TL’den başlıyor.

Yüzde 27'lerdeydi

Orta halli bir araç ise 100 bin lira sınırını çoktan aştı. Bugün 100 bin lira liste fiyatı olan bir otomobilin vergisiz fiyatı yaklaşık 56 bin 600 lira. Bunun 28 bin 300 lirası (yüzde 50’si) ÖTV.

ÖTV ve vergisiz fiyatın toplamından da yüzde 18 Katma Değer Vergisi (KDV) alınıyor. Bu da 15 bin 280 lira. ÖTV ve KDV toplamı 43.5 bin lira. ÖTV, 2003'ten önce 1600 cc'ye kadar yüzde 27'ydi.

Deponun yarısı

Vatandaş aracı alırken ödediği vergiyle kurtulamıyor. 100 bin TL’lik otoda yüzde 44’e dayanan vergi yükü, akaryakıt alımında daha da fazla. Son zamla birlikte motorinin fiyatı 4.79’a çıktı. 45 litrelik depo 215 liraya doluyor. Bunun 32.8 lirası KDV, 80.6 lirası ÖTV. Yani 101.6 liralık motorin için 113.4 lira vergi ödeniyor. Bir başka ifadeyle vergi yükü yüzde 53.


Harç ve cezalara da yüzde 15 zam sinyali

Vergi, harç (pasaport harcı) ve cezalar (trafik cezası gibi) yeniden değerleme oranına göre belirleniyor. Bu oran her yıl Ekim’de açıklanan 12 aylık ortalama Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre belirleniyor. Bakanlar Kurulu’nun bu oranı artırıp azaltma yetkisi var. Geçen yıl bu oran yüzde 3.83 olmuştu.

İstatistik Kurumu’nun Ağustos itibarıyla açıkladığı veriye göre (ÜFE) 12 aylık ortalama yüzde 12.05'e çıktı. Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın, önceki gün “Düzenleme yapmasaydık MTV zaten yüzde 15 artacaktı” demesi ve 12 aylık ÜFE ortalamasının geldiği seviye, ‘Ocak’ta diğer vergi, harç ve cezalarda da yüzde 15 artış mı olacak?’ sorusunu akıllara getirdi.


Daha çok taşıt kredisi

Otomobil vergilerini artıran düzenleme masada dururken Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), taşıt kredisinde limiti artırmaya hazırlanıyor. Görüşe açılan taslağa göre; taşıt kredileri, fatura değeri 90 bin TL’yi aşan otomobillerde, 90 bin TL’ye kadar yüzde 70, 90 bin TL’nin üstünde olan kısım için yüzde 50 olarak uygulanacak.

Örneğin; 120 bin liralık araç için 78 bin lira kredi çekilebilecek. Şu anda en fazla 70 bin lira kredi çekilebiliyor. Yani mevcut sistemde 90 bin TL fatura sınırı 50 bin TL olarak uygulanıyor. İkinci el araçlarda kredi hesaplanırken kasko değerine bakılacak.