Giriş
Uluslararası Yatırımcılar Derneği’nin (YASED) Başkanı Engin Aksoy, Türkiye’nin yıllık 10-13 milyar dolar olan yatırım alma potansiyelinin 25-30 milyar dolara çıkabileceğini söyledi. Aksoy, sadece bu yıl risk algısındaki iyileşmenin 18.6 milyar dolarlık ilave yatırımı harekete geçirebileceğini vurguladı.
Türkiye, 2022 yılında 13.7 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çekmişti. 2023 yılındaki doğrudan yatırım ise dünyadaki enflasyonist ortama ve resesyona rağmen 10.6 milyar doları buldu. 2023 yılında, uluslararası doğrudan yatırımın tüm dünyada yüzde 18 azaldığını da belirtmekte fayda var. Bu yıl doğrudan yatırım kaynaklı para girişinin daha çok artması bekleniyor. 33 ülkeden 274 üye şirketi bünyesinde barındıran Uluslararası Yatırımcılar Derneği’nin (YASED) Başkanı Engin Aksoy, dün düzenlediği basın toplantısında bu konuda önemli bilgiler verdi ve YASED üyeleriyle yapılan beklenti anketinin sonuçlarını paylaştı.
ÜRETİM VE İSTİHDAMA DEVAM
YASED üyesi uluslararası şirketlerin Türkiye’deki CEO’larıyla bu yılın başında gerçekleştirdikleri ankete (YASED Pulse) dikkat çeken Aksoy, şunları söyledi: “Katılımcı şirketler, Türkiye’deki operasyonları için güçlü bir büyüme öngörüsü içinde. Üyelerimizin çoğunluğu ihracatlarını, çalışan sayılarını ve yatırım miktarlarını önümüzdeki 6 ay içinde de artırmayı hedefliyor. Olumsuz beklenti azaldı. Anketimizde önümüzdeki 6 ay içerisinde risk göstergeleri ve düzenleyici çerçevede iyileşmeler yaşanır, öngörülebilirlik artarsa, 18.6 milyar dolar büyüklüğünde ilave bir yatırım potansiyelinin harekete geçirilebileceği tespit ediliyor. 6 ay önceki ankette bu potansiyel 7.1 milyar dolardı.”
SON DÖNEMDEKİ ADIMLAR GÜVEN VERDİ
Engin Aksoy, son dönemde makroekonomik istikrarın sağlanması yönünde atılan adımların Türkiye’de yeni yatırımların planlanması açısından yatırımcı algısında ciddi bir iyileşme sağladığını söyledi. Aksoy ayrıca bu noktada politikaların devamının önemini vurguladı ve “Ortaya konulacak bir reform gündeminin ekonomimizi daha rekabetçi hale getirecek uluslararası doğrudan yatırımın çekilmesine katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Biz bir ülkenin küresel rekabet gücünü etkileyen 4 temel unsur olan ‘dijital dönüşüm’, ‘yeşil dönüşüm’, ‘küresel tedarik zincirlerine entegrasyon düzeyinin artırılması’ ve ‘insan sermayesini’ sürekli iyileştiren bir insan kaynakları sisteminin varlığını çok önemsiyoruz” diye konuştu.
RAKİPLERİ YAKALARSAK İKİ KATINA ÇIKABİLİR
Türkiye’yi en çok yatırım çeken 21 ülkeyle kıyasladıklarını belirten Aksoy, şunları söyledi: “21 ülkeye baktığımızda ikinci 10’luk kümedeyiz, ilk 10’daki kümeye geçmemiz lazım çünkü hükümetimizin hem de YASED olarak bizim hedefimiz Türkiye’nin uluslararası yatırımdan aldığı payı yüzde 1’den yüzde 1.5’e çıkarabilmek. Bunun için de 21 ülke içinden ilk 10’a sıçrama yapmamız lazım. Türkiye’nin kredi notlarında iyileşme var ama hâlâ rakiplerin uzağındayız. Enflasyonla mücadele konusuna atılmış adımlar yapısal reformlarla desteklenir ve risk göstergeleri rakiplerimizin ortalamasına yaklaşırsa mevcutta yıllık 10-13 milyar dolar bandında olan doğrudan yatırım girişi, 25-30 milyar dolara çıkabilir.”
ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER
Toptan ve perakende.
Elektrik dağıtım.
Bilgi teknolojileri.
Kimya.
Otomotiv.
ENFLASYON TEK BAŞINA BELİRLEYİCİ DEĞİL
Enflasyonun önemli olduğunu ama tek başına belirleyici faktör olmadığına dikkat çeken Aksoy, “Üyelerimize sorduğumuzda 2 puan farkla döviz kuru daha önemli. Dolayısıyla sadece enflasyona odaklanmamak lazım. Döviz kuru da çok önemli, yapısal reformlar da çok önemli, mali politikalar da çok önemli. Sadece para politikasına odaklanmamak lazım” dedi.
MALİYET AÇISINDAN HALEN CAZİP ÜLKEYİZ
YASED’in Rekabetçilik Endeksi hakkında da bilgi veren Aksoy, şu noktaların altını çizdi: “Analiz sonuçlarımız, son birkaç yılda Türkiye’de insan kaynakları ve özellikle maliyetler alanında gerçekleşen iyileşmelerin, ülkenin doğrudan yabancı yatırım çekme cazibesini artırdığını gösteriyor. Örneğin, 2018’de maliyetler açısından en cazip 4’üncü ülkeymişiz. 2023’te 2’nciliğe yükselmişiz. Pazar büyüklüğü Türkiye’nin en önemli güçlerinden biri. Bazı sektörlerde Türkiye’deki ekosistem çok gelişmiş durumda. Türkiye’de insan kalitesinde de büyük avantajı var. Diğer yandan risk göstergelerinde biraz daha gerideyiz. Düzenleyici çerçevenin öngörülebilirliği, makroekonomik istikrar, altyapı ve lojistik konusunda hâlâ gelişim alanlarımız var.”
RAKAMLARLA YASED
Uluslararası doğrudan yatırım sermayesinin yüzde 85’ini temsil ediyor.
1.3 milyon kişi YASED üyesi şirketlerde istihdam ediliyor (Kayıtlı istihdamın yüzde 9’u).
Türkiye’nin ihracatının ortalama yüzde 30’u üye şirketler tarafından yapılıyor.
YASED şirketleri Türkiye’de 85 bin tedarikçiden ürün ve hizmet alıyor.
