Giriş
Yaklaşık 29 milyon vatandaşın toplam 73. 8 milyon adet kredi kartı var. Kişi başına 2’den fazla kart düşüyor ve bankayla müşteri arasında en çok sorun da kredi kartları nedeniyle yaşanıyor. Aidat konusu bu anlamda ilk sırada. Bu yüzden dolandırıcıların da en çok kullandığı argüman ‘aidat’. Can sıkan bu yıllık ücretten kurtulmak aslında çok basit. Yasalar da tüketiciden yana. Yeter ki haklarımızı bilelim...
Bakanlık logosuyla vurgun
Binlerce lira limiti olsa da kredi kartından yılda 1 kez alınan kart aidatı, banka müşterilerini rahatsız ediyor. Aidat iadesi yapılmadığı için kart iptallerine kadar uzanan bir serüven yaşanıyor. 100-150 liralık aidata karşı oluşan antipati, dolandırıcıların da ekmeğine yağ sürüyor. Ticaret Bakanlığı’nın, özel bankaların, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) gibi kamu kurum ve kuruluşların isim ve logoları kullanılarak dolandırıcılık yapılıyor.
Pandemiyi kullanıyorlar
Ticaret Bakanlığı geçen hafta bu konuda kart sahiplerini uyardı ve sosyal medyada ‘geçirdiğimiz pandemi dönemine istinaden bankaların kredi kartı aidat iade işlemleri başlamıştır. İadenizi almak için yukarıdaki linke tıklayın’ şeklindeki paylaşımlara itibar edilmemesini istedi. Peki kart sahiplerini dolandırıcıların hedefi haline getiren ve bankaların hizmet karşılığında yılda bir kez de olsa aldığı kart aidatından kurtulmak mümkün mü?
Yasal zemini kullanıyorlar
Bu sorunun cevabını bulmak için 6 yıl öncesine geri gitmek gerekiyor. Hafızayı tazeleyelim... Ekim 2014’ten önce kart aidatları tüketici hakem heyetleri yoluyla geri alınabiliyordu. Ancak BDDK, 2014’te ‘Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’le kredi kartı aidatlarını yasal bir zemine kavuşturdu. Bu karar alınırken, tüketici lehine de önemli düzenlemeler yapıldı.
Komisyon kazancı da var, pazarlık yapın
2014’te yapılan düzenlemeyle kredi kartı aidatı yasal bir zemine kavuştuğu için bankaların kredi kartı aidatını iade etme zorunluluğu yok. Fakat bankalar kendi inisiyatifleri ile almış oldukları aidatları her zaman iade etme, erteleme ya da puana çevirme gibi seçenekleri tercih edebilirler. Bunun için bankanızla görüşüp, aidat alındıysa iadesini, para puan olarak yüklenmesini isteyebilirsiniz.
Bankalar, kartla alışveriş yapılan üye işyerlerinden POS kullanım bedeli ya da komisyon alıyor. Yüzde 1.6 sınırı getirilse de komisyonlar hatırı sayılır tutarlarda. Müşteri alışveriş yaptıkça zaten kart aidatından daha fazlasını bankaya kazandırabiliyor. Eğer siz de çok alışveriş yapan birisiyseniz, ‘bu detayı’ bankayla paylaşıp pazarlık yapmayı deneyin. Sonuç alamazsanız, alternatif kredi kartlarını araştırın.
Sanal kart ücretsiz
Kart aidatından istisna için dahası var. Düzenlemeye göre; banka kartları ile sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamaz. Ayrıca bankalar, bir takvim yılı içerisinde kayıp, çalıntı ve benzeri nedenlerle 2 kereye kadar kart yenilemelerini ücretsiz gerçekleştirmek zorunda. İkiden fazla yenilenen kartlardan ise sadece kart basım maliyeti alınabilir.
Parasız sunmak zorunda
Fakat tüketiciler, lehine olan hakları bilmediği için aidat iadesi alma gibi tuzaklara düşüyor ya da kart iptal ettiriyor. BDDK yönetmeliğinin 11’inci maddesine göre; bankalar ‘yıllık üyelik ücreti ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri aynı limitte bir kredi kartı’ sunmak zorunda. Yani aidatlı kart gibi ‘aidatsız kredi kartı’ da müşteriye verilmek zorunda. Banka müşterinin talebi üzerine aidatsız kart vermezse, normal kredi kartından aidat talep edemiyor.
Ek kartta yüzde 50 indirimli
Ek kredi kartı seçenekleri aidatları düşüren bir seçenek. Eğer aidatlı kredi kartının sunduğu hizmetlerden memnunsanız ve aidatsız karta geçmek istemiyorsanız, eş ve çocuklar için sıfırdan ikinci bir kart çıkarmak yerine ‘ek kart’ seçeneğini değerlendirin. Ek kartın da aidatı oluyor ama bu en fazla asıl kartın aidatının yarısı kadar olabiliyor. Örneğin; kredi kartınız için yıllık 100 lira aidat ödüyorsanız, eşiniz için alacağınız ek kartın aidatı da en fazla yıllık 50 lira olabilir.
Aidatsızın da avantajları var
Aidatsız kartlarda taksit, puan, bonus veya kampanyalardan yararlandırma gibi ek avantajlar bankaların inisiyatifinde. O yüzden iyi araştırın. Bazı aidatsız kartların özellikleri aidatlı kart gibi. ‘Aidatsız kartta taksit, puan yok’ söylemi bir efsane. Bankalar belli ücret karşılığında yapılan harcamaları taksite bölüyor, ödemeleri erteliyor. Aidatsız kartla 12 ay taksitle nakit avans dahi çekilebiliyor. Hatta yakınlarınız için de aidatsız ek kart çıkarabiliyorsunuz.
12 ay içinde tahsil edilmezse iptal edilir
Daha önce kart aidatı yansıtılmış ve kart 180 gün hareketsiz kalmışsa, tahsil edilemeyen kredi kartı yıllık üyelik ücretleri, tahakkuk tarihinden itibaren en fazla son 12 aylık dönem için sonradan tahsil edilmek üzere bekletilebilir. Bu dönemde aidatın tahsili için icra takibi yapılamaz. Bu aidat için faiz işletilemez ve Kredi Kayıt Bürosu ile Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi bildirimleri yapılmaz. Söz konusu 12 aylık dönem sonunda kredi kartı aidatının tahsil edilememesi halinde ise bu ücretler iptal edilir.
Cepte taşıyıp kullanmıyorsanız...
Üyelik sözleşmesi imzalamış ve aidat içeren bir kredi kartını kabul etmiş dahi olsanız banka, kartınızı kullanmadığınız sürece aidat alamaz. Kartınızı ilk başlarda kullanmış dahi olsanız 180 gün (6 ay) süreyle kullanmadığınız zaman bu kart hareketsiz kart olarak kabul edilir. Hareketsiz kaldığı sürece de aidat alınamaz! Bankalar istese önceden bilgilendirerek bu kartları kapatabilir. Hareketsiz kabul edilmiş olan kartınızı bir kere dahi kullanacak olursanız, yeniden aktifleşir ve bankanın ilk kullanımdan hemen sonra aidat yansıtma hakkı oluşur.
Bu bilgiler bir gün lazım olur!
✘Kredi kartı sözleşmesi imzalanmış olsa bile kredi kartı kullanılmadığı sürece aidat yansıtılamaz.
✘Ücretsiz kredi kartı başvurularını reddeden banka, bu başvuruya istinaden aidatlı kredi kartı veremez.
✘Aidatsız kartın limiti, aynen aidatlı karttaki kadar olmak zorunda.
✘Aidat ödenen kredi kartları limiti aynı kalmak şartıyla aidatsız kart ile değiştirilebilir.
✘Aidatlı kartı, aidatsız kartla değiştirmek isteyenlere bankalar, herhangi bir ek şart getiremez.
✘Kartın borç bakiyesi ve taksidi olsa dahi, tüketici talep edince bankalar kartı iptal etmek zorunda.
✘İptal edilen kartın borcu devam etse de kredi kartı aidatı bu süre boyunca alınamaz.
