Giriş
28 milyon tüketicinin ödeme aracı kredi kartlarıyla ilgili 1 Kasım itibarıyla yeni döneme girildi. Artık geciken borçlar için uygulanacak faiz oranları dönem borcuna göre hesaplanacak. Dönem borcu az olan daha düşük akdi ve gecikme faizi öderken, dönem borcu yüksek olanın faiz maliyeti de artacak. Asgari orandaki değişiklik ise düşük kart limiti olanın elini rahatlatacak. İşte kredi kartıyla ilgili son yenilikler ve merak edilen hesaplar...
26 EYLÜL’DEN ÖNCEYSE YAPILANDIR
Son dönemde kart harcamaları ile yasal takibe düşen kişi sayısı artınca 26 Eylül’de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bazı önlemler devreye almıştı. Buna göre; kart ve kredi borcu olanlara 60 ay vadeye kadar yapılandırma imkanı getirilmişti. Kartta yapılandırma için 26 Eylül öncesi dönem borcunun asgari tutarının dahi ödenememiş olması şartı var. İhtiyaç kredilerinde ise söz konusu tarihten önce borcun 30 günden fazla gecikmiş olması gerekiyor. Bu şartları taşıyanlar 1 yıl içinde bankalara başvuru yapabilir. Kartta yapılandırma faizi yüzde 3.11, kredide ise bankaya göre değişiyor.
ÜÇ HARCAMA LİMİTİ BELİRLENDİ
BDDK, en az yapılandırma kadar önemli olan kart faizleriyle ilgili de bir düzenlemeye imza atmıştı. Söz konusu düzenleme 1 Kasım’da yani bugün devreye girdi. Bankalar da müşterilerine bu değişiklikleri mesaj olarak gönderdi. Buna göre; azami akdi (alışveriş) faiz oranları kredi kartı dönem sonu borcuna göre değişecek. Daha az harcama yapıp, borcun sadece asgari tutarını ödeyenler kalan ve devreden borçları için daha az faiz maliyetine katlanacak. Bunun için 25 bin lira altı, 25 bin-150 bin lira arası ve 150 bin lira üstü olmak üzere üç harcama limiti belirlendi.
REFERANS ORANA GÖRE DEĞİŞECEK
Daha önce tüm kartlar için aylık yüzde 4.25’lik akdi faiz, yüzde 4.55 gecikme faizi uygulanıyordu. Yeni durumda ise 1 Kasım’dan itibaren geçerli faizler 24 Ekim’de ilan edilecek referans orana göre belirlenecekti. Merkez Bankası, 24 Ekim’de referans oranı yüzde 3.11 olarak açıkladı. Bu durumda bugün itibarıyla kart dönem sonu borcuna göre uygulanacak faizler şu şekilde olacak:
NAKİT ÇEKİMDE AYNEN DEVAM
* Eğer dönem borcu 25 bin liranın altındaysa azami akdi faiz oranı yüzde 3.50, azami gecikme faiz oranı yüzde 3.80 olacak.
* Eğer dönem borcu 25 bin lira ila 150 bin lira arasındaysa azami akdi faiz oranı yüzde 4.25, azami gecikme faizi yüzde 4.55 olacak.
* Eğer dönem borcu 150 bin liranın üzerine çıkıyorsa azami akdi faiz yüzde 4.75, azami gecikme faizi yüzde 5.05 olacak.
* Kurumsal kredi kartlarında ise dönem sonu borcunun ne olduğuna bakılmaksızın yüzde 4.75 akdi faiz, yüzde 5.05 gecikme faizi uygulanacak.
* Kredi kartından ve kredili mevduat hesabından nakit çekimde ise faizler değişmedi. Azami akdi faiz yüzde 5, azami gecikme faiz oranı da yüzde 5.30 olarak sabit kaldı.
AKDİ VE GECİKME FAİZİ NE DEMEK?
Kart kullananların kafasını en çok karıştıran akdi faiz ile gecikme faizi. Eğer dönem borcunun tamamı ödenmemişse mutlaka faiz işletilir. Sadece asgari tutarı ödeyenler kalan dönem sonu borçları için akdi faiz kadar maliyete katlanır. Bu da son düzenlemeyle dönem borcuna göre yüzde 3.50 ila yüzde 4.75 arasında değişiyor. Eğer dönem borcunun asgarisinin altında veya hiç ödeme yapılmadıysa asgari tutara kadar olan kısım için yine borç bakiyesine göre yüzde 3.80 ila yüzde 5.05 arasında gecikme faizi işletilir.
ASGARİ ÖDEME TUTARLARI DEĞİŞTİ Mİ?
Evet. Daha önce asgari ödeme tutarı; 25 bin liraya kadar kart limiti olanlarda dönem sonu borcunun yüzde 20’si, 25 bin liranın üzerinde limiti olanlarda ise dönem sonu borcunun yüzde 40’ı kadar oluyordu. Şimdi buradaki 25 bin liralık sınır 50 bin liraya çıkarıldı. Yani, 50 bin lira ve altında kart limiti olanlar dönem sonu borcunun yüzde 20’sini, 50 bin lira ve üzeri kart limiti olanlar ise dönem sonu borcunun yüzde 40’ını asgari tutar olarak ödeyebilecek. Limit 40 bin lira dönem borcu 10 bin liraysa asgari ödeme tutarı 2 bin lira olurken, limiti 100 bin lira olup dönem borcu 10 bin liraysa asgari tutar 4 bin lira olarak uygulanıyor.
ŞİMDİ KİMLER, HANGİ BORCA, NE ÖDEYECEK?
1- Kart limiti 50 bin liranın, dönem borcu 25 bin liranın altındaysa
ÖRNEK: Kredi kartı limiti 50 bin lira, dönem borcu 10 bin lira olan bir tüketici, 30 gün boyunca asgari tutar dahil hiç ödeme yapmazsa vergiler (BSMV ve KKDF) dahil 462 lira faiz ödeyecek. 30 gün sonra toplam borcu 10 bin 462 lira olacak. Bu kişi sadece borcun asgari tutarını yani 2 bin lirasını öderse bir ayda 364 lira faiz birikecek.
2- Kart limiti 50 bin liranın, dönem borcu 25 bin liranın üstünde ve 150 bin liranın altındaysa
ÖRNEK: Kart limiti 100 bin lira ve dönem borcu da 40 bin lira olan bir tüketici 30 gün boyunca hiç ödeme yapmazsa vergiler dahil 2 bin 241 lira faizle toplam borç 42 bin 241 liraya çıkar. Bu kişi borcun asgarisi olan yüzde 40’ını (8 bin lira) öderse bir aylık faiz maliyeti 1.768 lira olarak gerçekleşir.
3- Kart limiti 500 bin lira, dönem borcu 150 bin lirayı aşıyorsa
ÖRNEK: Kart limiti 500 bin lira olan ve dönem borcu 160 bin lira olan bir tüketici 1 ay boyunca hiç ödeme yapmazsa aylık faiz maliyeti vergiler dahil 10 bin 120 lira olur ve 30 gün sonra borç 170 bin lirayı aşar. Eğer sadece 64 bin liralık asgari tutar yatırılırsa oluşacak aylık faiz 6 bin lira civarında olur.
BU HATAYA DÜŞMEYİN!
Kart borcunun asgarisini ödemek o ayki borcun tamamını ödemek anlamına gelmez. Geri kalan tutara bir sonraki aya kadar akdi faiz eklenir. Borç, kartopu gibi büyür ve zamanla ödenemez hale gelir. Eğer borcun asgarisi de ödenmiyorsa o zaman daha büyük sorunlar ortaya çıkar:
* Kartın kullanılacak limiti azalır.
* Kredi risk notu düşer.
* Bir takvim yılı (1’inci aydan 12’inci aya kadar olan dönem) içerisinde 3 kez asgari tutar ödemesi geciktirilen kredi kartı nakit kullanıma kapatılır.
* Üst üste üç kez asgari ödemesi yapılmayan kredi kartı kullanıma tamamen kapatılır. Kapatılan kredi kartının kullanıma açılması için dönem borcunun tamamının ödenmesi gerekir.
* Belli bir süre sonra yasal takip başlar.
