Giriş
Bu yıl havalar inanılmaz sıcak. Kurban Bayramı da bu sıcak havaların tam ortasına denk geldi. Etlerin kesimden sonra taşınma yöntemi, dolaba veya dondurucuya yerleştirilmesindeki ince detaylar etin israf olmasını önlemek için kritik.
NORMALLEŞME ETKİSİ
Kurban Bayramı 20 Temmuz Salı günü başlıyor. Öncelikle bayramınızı en içten dileklerimizle kutlar, tüm sevdiklerinizle birlikte sağlıklı ve huzurlu nice bayramlar geçirmenizi dileriz. Aşılamanın hızla arttığı ve normalleşmenin başladığı bir dönemde gücü yeten kurbanını kesecek veya vekalet verip kestirecek. Yaklaşık 4.5 milyon hayvanın kurban edilmesi bekleniyor. Kurban etlerinin bir kısmı ihtiyaç sahiplerine dağıtılıp, eş ve dostlarla yendikten sonra kalan kısmı sonra tüketilmek üzere muhafaza edilecek.
SICAKKEN KOYMAYIN
Bayramın aşırı sıcakların yaşandığı böyle bir dönemde kutlanması, kesim ve sonrasında etlerin bozulmadan korunmasını daha da önemli hale getiriyor. Peki nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, kesim işlemi tamamlandıktan sonra, hayvanın vücut sıcaklığının düşmesinin beklenmesi ve daha sonra parçalara ayırma işleminin yapılması gerektiğini söylüyor. Etlerin yine soğuduktan sonra dolapta saklanması önemli. Sıcak halde dolaba atmak kasılmaya neden olacağından et sertleşiyor.
BOZULMAYI HIZLANDIRIR
Çoğu vatandaş hayvanını kesimhanede kesecek veya kestirecek. Oradan da araçla evine taşıyacak. Kurban Bayramı’nın son birkaç yıldır sıcak havalara denk geldiğine dikkati çeken Yalçındağ, “Bu etlerin sıcak bir şekilde naylon torba veya kovaya konularak taşınması, etin bu havalarda kısa sürede bozulmasına neden olur. Sıcakken hele bir de naylon torba içinde dondurucuya bile koysanız o et kullanılamaz hale gelir, ertesi gün et yemyeşil olur” dedi. İlle de poşetle taşıma yapılacaksa poşeti koymak için bir plastik kap ayarlanıp, kabın da içine biraz buz koymak etin kısa mesafede korunmasını sağlayabilir.
SAKIN YIKAMAYIN
Eti yıkamama konusunda uyaran uzmanlar, etin yıkanması durumunda olası kirliliğin etin her tarafına bulaşacağına dikkat çekiyor.
KIYMA EN İYİ TERCİH
MUTLAKA EHİL KASAP OLMALI
Sıcak havalarda fazla et tüketimi de pek mümkün olmuyor. O yüzden artanları kemikten ayırıp kıyma yaptırmak en iyi seçenek gibi duruyor. Ancak bu dönemde fırsatçılara da dikkat etmek gerekiyor. Mesleği kasap olmayan kişiler kıyma çekme girişiminde bulunuyor. Eğer etin yenilmeyen yerlerini siz görüp ayırmadıysanız kıyma çektirdiğinizde etin tamamına bu kirlilik bulaşır. O yüzden bu işlemi bildiğiniz kasapta yaptırın. Eti kıyma haline getirdikten sonra paylara ayırın ve buzdolabı poşetlerine yerleştirin. Ama bunun da önemli bir püf noktası var.
İNCE KALIPLARA ÇEVİRİN
Eğer kıymayı buzdolabı poşetinde top şeklinde koyarsanız çözülmesi uzun zaman alır. Çözülsün diye beklerken etin dış kısmı kokmaya başlar. Bu yüzden poşetlere koyduğunuz kıymayı olabildiğince ‘ince’ tabaka haline gelene kadar avucunuzun içiyle bastırıp düzleştirin. Poşetin havasını da aldıktan sonra ağzını kapatın. Bu şekilde kıymanın havayla da teması en aza iner ve kıyma daha uzun süre dayanır. Paketlenen kıymanın çözülmesi de kolay olduğu gibi, ince paketleme dolaplardaki alanın daha iyi kullanılmasını ve aynı zamanda düzenli olmasını sağlar.
KULLANACAĞINIZ KADAR PORSİYONLARA BÖLÜN
Dondurulacak etin porsiyonlar halinde olmasına özellikle dikkat edin. Bütün parça halinde kesinlikle derin dondurucuya koymayın. İhtiyaç halinde etin tamamının çözdürülüp sonra tekrar dondurulması bozulmaya neden olur. Paylara ayrılmış etin poşetlenmesinde yine kıymada olduğu gibi yuvarlak şekiller halinde değil büyük boy buzdolabı poşetinin tüm yüzeyini kullanarak ince bir katman oluşturacak şekilde derin dondurucuya koymaya özen gösterin. İnce paket hem daha az yer kaplar hem daha hızlı çözülme sağlar.
PARÇALARKEN UZMAN DESTEK
Yaşlı vatandaşlar ve kurban eti konusunda deneyim sahibi olmayanların kasaplardan destek almasında fayda var. Kasaplar şüphesiz hangi etin, ne şekilde kullanılması gerektiğini daha iyi bilir ve ona göre parçalama işlemi yapar. Bu noktada güvendiğiniz, korona önlemlerini dikkatle uygulayan kasapları tercih etmenizi öneririz. Kurban eti parça olarak getirildiğinde kasaplarda yaklaşık 80-100 liraya işleniyor. Kıyma çekimlerinin kilogramı ise 10-15 lira arasında değişiyor.
DERİN DONDURUCU TERCİHİ
DİKEY VE SANDIK TİPİ
Kurban etlerinin saklanacağı en iyi ortam genelde derin dondurucular olur ve bu cihazların satışı bayram öncesinde artar. Hatta en çok kampanya da bu dönemde yapılır. Peki cihaz nasıl seçilmeli? Derin dondurucu (deep freeze) almadan önce enerji tüketimi, kapladığı alan (genişlik, derinlik ve yükseklik) ve hacmi gözden geçirilmeli. Piyasada iki tür derin dondurucu satılıyor: Dikey (çekmeceli) ve yatay (sandık/kasa tipi).
YETERLİ ALAN VARSA...
Bunlar arasından seçim yaparken ilk ve en önemli konu evde ayırabileceğiniz alan olması. Geniş bir alanınız varsa ve estetik kaygı taşımıyorsanız sandık tipi olanı seçin. Evinizde veya mutfağınızda yeterli alan yoksa dar alanlara hatta tezgah altlarına sığabilen dikey dondurucular işinizi görür. Sandık tipi dolaplar üstten kapaklı ve 450 litreye varan geniş iç hacme sahip oluyor. Daha fazla geniş alan sunduklarından kalabalık ailelerin, bol gıda stoğu yapanların, büyük parça gıdaları dondurmak isteyenlerin özellikle tercihi olabilir.
NO FROST ÖZELLİĞİ
Dikey dondurucular da 3-7 çekmeceli seçeneklerle satılıyor. Ayrı çekmecelerin olması et, balık, sebzenin birbirine temasını önlüyor ve ürünleri düzgünce yerleştirmeyi sağlıyor yani pratik. Hacmi ise 80-290 litre arasında değişiyor. Çekirdek aileler için 170 litre ve üzeri derin dondurucular tercih edilmeli. Ucuz olsun diye 3 çekmecelisine kaçmayın. İmkanınız ve yeriniz varsa 4-5 çekmeceli olanları tercih edin. No Frost özellikli derin dondurucular buzlanma olmadığından daha kullanışlı oluyor.
BU DETAYLAR AKLINIZDA OLSUN!
Bozulmaları önlemek için etin etrafında biriken kanı uzaklaştırın. Eti kesimden sonra hemen poşetlere koymayın.
Etin hemen dondurucuya yerleştirilmesi sertleşmesine neden olur. Gölge bir yerde bir süre bekletin. Kurban etlerini alüminyum folyoya sarıp dondurmayın.
Dondurucudan çıkardığınız etleri yeniden dondurmayın. Gıda zehirlenmesine neden olabilir.
Et ve sebzeler için ‘ayrı’ kesme tahtaları kullanın. Ete su ve buz değmesin.
ÇÖZDÜRME İŞLEMİ İHMALE GELMEZ
Derin dondurucu veya buzlukta bekletilen etin çözdürülme işlemini sıcakların tavan yaptığı bu dönemde kesinlikle açık havada yapmayın. Eti ertesi gün kullanacaksanız akşamdan buzluktan buzdolabının normal rafına alın. Siz kullanana kadar buzları çözülmüş olur. Çok zamanınız yoksa et dolu poşeti suyun altına tutmak da bir çözüm. İnce şekilde dondurmanın burada da büyük faydası olduğunu göreceksiniz. Diğer bir yöntem ise eti ısıyı çok hızlı ileten alüminyum bir kabın içine koymak. Alüminyum ısı iletken olduğundan çözülmeyi hızlandırır. Donmuş etleri kalorifer üzerinde çözdürmeyin.
‘-18’ DERECEDE SAKLAYIN
Kurban etinin derin dondurucuda ya da buzluk bölümünde saklanması için en ideal sıcaklık ‘-12 ile -18’ derece arası.
