Duygusal zekası yüksek çocuk yetiştirmek

'Duygusal zeka' yani 'EQ' diye adlandırılan çocukluk çağında temeli atılan ve geliştirilen bir alan. Yapılan çalışmalarda duygusal zekası yüksek bireylerin, kişisel, akademik ve mesleki hayatlarında daha başarılı olduğu ve yüksek performanslar sergilediği belirlenmiş.

Tüm çocuklar duygusal zeka kapasitesi ile dünyaya gelir . EQ sonradan öğrenilir ve zamanla gelişir. Bu alanı işlevsel hale getirmek için ebeveynlere çok büyük görev düşüyor. Duygusal zekanın bir çocuğun hayatına yön verdiğini ve kişilik gelişiminin en temel parçalarından biri olduğunu ne kadar biliyoruz?

Akademik zekası (IQ) yüksek olmasına rağmen duygusal zekasındaki( EQ )yetersizlik yüzünden başarısız olan kişilerde vardır.

Duyguları tanımanın, empati kurmanın, problem çözmenin ve problemle başa çıkma stratejileri geliştirmenin, liderlik özelliğimizin gelişmesi, birbirimizi anlamamız gibi birçok alanda duygusal zekası yüksek kişiler ön plandadır.

Duygusal zekası yüksek çocuk yetiştirmek için...

1. Çocuğunuzla iletişim kurarken onu dinlediğinizi belli edin. Ev işi yaparak ya da telefonla ilgilenerek çocuğunuzla konuşmaktan uzak durun. Göz teması kurarak onu dinlediğinizi belli edin. Anlattığı konuyla ilgili sorular sorun. Yaşadığı durumun ona neler hissettirdiğini, bu duygu karşısında ne yapabileceğini konuşun, örneklerle model olun.
2. Günlük konuşmalarınızda siz de duygularınızı ifade edin ve paylaşın. Duygu koçluğu yaparak çocuğun duyguyu tanımasını ve keşfetmesini sağlayın.
3. Duygunun ondaki yansımalarını anlayın ve duygusuna eşlik edin. Bir süre o duygu içinde kalmasına izin verin. Çocuğun yaşadığı bu duygu sürecinde hissettiklerinin anormal olmadığını fark ettirin. Örneklerle durumu somutlaştırmaya çalışın. “Arkadaşınla aranızda geçen olayın böyle sonuçlanması seni üzmüş, anlıyorum” gibi cümlelerle duygusuna eşlik edin, yok saymayın.
4. Kaygı, korku, kızgınlık gibi duyguların onda neler hissettirdiğini, neden böyle düşündüğünü anlamaya çalışın. Çocuğun duygularını adlandırması ve anlatması, rahatlamasını sağlar. Kafasında sorunu somutlaştırarak çözüm yollarını keşfetmesini destekler.
5. Duyguyu doğru adlandırmasını ve tanımasını öğretin. Duygularına uygun tepkiler verme konusunda ona model olun. Çocuğunuza kızdığınızda “Bir daha bunu yaparsan görürsün, çıldırtma beni” yerine, “Bu şekilde davranınca üzülüyorum. Böyle davranmanı bunlardan dolayı istemiyorum” gibi duygu içerikli cümle kalıplarıyla anlatın.
6. Duygusunu küçümsemeyin. “Bunun için mi ağlıyorsun?” demeyin, onu eleştirmeyin. “Bunda korkacak ne var?” gibi cümleler kurmayın.
7. Duygu ile baş etme stratejisi geliştirme yollarını kazandırın. Sinirlendiğinde nefes egzersizleri, öfkelendiğinde öfke yastığı, duygularını yazma vb. çocuğunuza uygun olanı uygulamayı alışkanlık haline getirmesi için bol pratik yapın. Çok öfkeli ya da sinirli olduğunda bunlarla başa çıkma stratejisi belirlemesi dürtüselliğini kontrol edebilmesine yardımcı olur.
8. Problem çözme becerisini geliştirin. Problemi tespit edip bunu çözmek için çözüm yolları belirleyin. Bunun için çocuğunuzun beyin fırtınası yaparak düşünmesi için destekleyin. Belli bir süre sonra desteğinize ihtiyaç duymadan yapacaktır.
9. Çocuğun yerine problemi siz çözmeyin. Ona koçluk yapın. Örneğin kardeşi ile oyuncak kavgası yapan bir çocuk için siz sorunu çözmek yerine tarafların çözmesine teşvik edin.

Başarılı, kendine güvenen , ne istediğini bilen, duyarlı ve saygılı, duygusal zekası yüksek çocuklar yetiştirmek için geliştiren anne baba olmak önemlidir.

Sevgilerimle…

www.bircantavas.com