Giriş
Her ebeveynin hayali çocuklarının kendine güvenen, büyüyünce kendi ayakları üstünde duran bir birey olması. Peki ama bunu nasıl yapacağız? Kendisine güvensin, bağımsız olmaya alışsın diye verdiğimiz sorumlulukları, beklentileri neye göre belirleyeceğiz?
Bugün, bağımsız ve kendine güvenen çocuklar yetiştirmenin birkaç püf noktasını paylaşacağım.
Her şeyden önce, çocuğunuzun büyüdüğünü kabul etmeniz gerek. O sizin gözünüzde hala bebeğiniz olabilir ama size verdiği “Ben büyüdüm” sinyallerini görmezden gelmeyin.
Çocuk büyüdükçe, bedenini kontrol etmesi artıkça bağımsız hareket etme isteği de artar. Çevresini keşfetme merakı, kontrol etme isteği, yürümesiyle birlikte yoğunlaşır. Bu bağımsızlık isteği çocuğun kendine güven duymasına, kendi sınırlarını ve potansiyelini keşfetmesine vesile olur. Çocuk bir şeyleri kendi başına başarmanın keyfini yaşadıkça mutlu olur . Kendisini başarılı hisseder.
Bu dönemde çevredeki kişilerin onun bu merak, keşfetme ve başarma isteğini desteklemesi, çocuğun bağımsızlaşması ve kendine güvenmesi için ilk adımları. Çocuğun güvende hissettiği ortamda ebeveynleri tarafından onaylandığını, desteklendiğini ve güvende olduğunu hissetmeye ihtiyacı var.
Ebeveynler tarafından bu süreçte bazı hatalar yapılıyor. Çocuğa destek olmaktan kastettiğim, çocuğun yapabileceği şeyleri yapması için fırsat ve ortam yaratmak, sorunu kendisinin görmesi için imkan tanımak, gerektiğinde rehberlik ederek çocuğun başarmasını sağlamak. Sizin çocuğunuzun yerine yaparak, olayı tamamlamanız değil.
Çocuğa verilecek sorumluluk yaşlarına ve gelişim düzeyine uygun olmalı. Potansiyelinden fazla verilen sorumluluk çocuğun özgüvensiz, başarısız ve bağımlı olmasına zemin oluşturur. Çocuğun alacağı sorumluluklar, küçük ve basit adımlara bölünmeli. Erken çocukluk döneminde oyuncaklarını toplama, kendini başına yemek yeme gibi davranışlar; okul öncesi dönemde kendi başına giyinme, kirlileri sepete atma, özbakım ve günlük yaşam becerileri, ev içinde sorumluluk alma gibi davranışlara dönüşür.
Aldığı sorumluluğu yerine getiren çocuk kendine güvenir. Deneyimle duygusuyla bağımsız yaşama hazırlanır. Deneyimleri yaşarken hata yapmasına izin vererek farklı çözüm yolları bulmasını sağlarsınız. Çocuk pes etmeden zorlukların üstesinden gelmeyi öğrenir.
Çocuğun aldığı görevi yapma çabası takdir edilmeli. Eksik ya da istenen boyutta olmamış olsa bile eleştirmekten kaçınılmalı. Çabası övülmeli.
Çok korumacı ebeveyn tutumları çocuğun kendini yetersiz görmesini sağlayarak düşük benlik algısını geliştirmesini sebep olur. Çocuk yetişkin yanında olmadan bu durumu başaramayacağını düşünerek “bağımlı çocuk” haline gelir. Çocuğun kendisiyle ilgili kararları vermesine izin verin. Giysilerini, yemeğini, oyuncak seçimini kendi yapsın. Eğer çok zorlanırsa ona iki seçenek sunarak tercih yapmasını sağlayın. Yaptığı tercihlerin sonuçları hakkında kızmadan konuşun.
Unutmayın, kendisine değer verilen ve güvenilen çocuk, sorumluluk sahibi, özgüveni yüksek bir birey olur.
Sevgilerimle…
www.bircantavas.com
