Giriş
Bugün gözümüzün nuru, Ata’mızın armağanı, Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun idare şekli olan Cumhuriyetimizin 98. yılını kutluyoruz. Akılımızın alamayacağı fedakarlıklarla kurulmuş ve bizlere emanet edilmiş bu yönetim biçimini şehrimizin layıkıyla yaşadığına inanıyorum. Resmi kaynaklardan aldığım bilgilere göre resmi bayram olarak kabul edilmemişken bile Cumhuriyet’in ilanının ilk yılında da İzmir’deki coşku aynıymış.
Sevi Şeneken, o günü yüksek lisans tezinde ayrıntılı olarak anlatmış. 28 Ekim 1924 günü İzmir Valisi İhsan Sökmen imzasıyla İzmir gazetelerine gönderilen programda Cumhuriyet’in ilanının birinci yıl dönümünde resmi dairelerin tatil edileceği ilan edilmiş ve yapılacaklar listesi şöyle belirlenmiş;
1- Sabahleyin Vilayet Binası’nda toplanılacak.
2- Hane ve dükkanlar açık kalacak ve süslenecek.
3- Saat 2-3 arasında belediye binasında kutlamalar kabul edilecek.
4- Gece eğlenceler düzenlenecek.
5- Kışla (Günümüzde Konak meydanı olan yerdeki Sarıkışla) tarafında belediye tarafından havai fişekler atılacak. Bizler 98 yıldır değişmeyen gelenekle bugün kutlamalar yapacağız. Evlerimizi al bayrağımızla süsleyeceğiz. Bugün resmi tatil, ben de bugünü daha da anlamlı kılacağını düşündüğüm bir Cumhuriyet Bayramı gezi önerisi hazırladım size.
İZMİR ATATÜRK MÜZESİ
Müze binası, 1875-1880 yıllarında halı tüccarı Takfor tarafından ev olarak yaptırılmış. 9 Eylül 1922’de sahibi tarafından terk edilmiş ve hazinenin mülkiyetine geçirilmiş. 17 Şubat 1923’te İzmir İktisat Kongresi toplandığında, Atatürk şahsi çalışmalarını burada yürütmüş. 13 Ekim 1926’da bina İzmir Belediyesi’nce satın alınmış ve bazı yeni eşyalar da konularak Atatürk’e hediye edilmiş.
Atatürk 1930-1934 yılları arasında İzmir’e her gelişinde bu evde kalmış. 10 Kasım 1938’de Atatürk’ün vefatı üzerine, ev kız kardeşi Makbule Baysan’a intikal etmiş. 25 Eylül 1940’ta İzmir Belediyesi binayı müze yapmak üzere istimlak etmiş ve 11 Eylül 1941’de halka açmış. 5 Ekim 1962’den itibaren müze “Atatürk İl Halk Kütüphanesi ve İzmir Şehri Atatürk Müzesi” adını almış. 28 Aralık 1972’de binanın mülkiyeti İzmir Arkeoloji Müzesi’ne verilmiş.
Restore ve tanzim edilerek 29 Ekim 1978’de “Atatürk ve Etnografya Müzesi” olarak ziyarete açılmış. Etnografik eserler 13 Mayıs 1988’de açılan yeni Etnografya Müzesi’ne taşındıktan sonra adı “Atatürk Müzesi” olmuş. Bina, Osmanlı ve Levanten mimarisi karışımından meydana gelen neoklasik tarzda. Müzede Atatürk’ün kullandığı eşyaları görmek mümkün. 08:30- 17:30 saatleri arasında ücretsiz ziyaret edilebilir.
BELKAHVE ATA ANI EVİ
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve yakın silah arkadaşlarının 9 Eylül 1922 Kurtuluş Günü İzmir’i ilk kez gördükleri ve kahve içtikleri yer. 16.5 metrelik dev Atatürk Heykeli, 9 Eylül Kurtuluş Günü ve Kurtuluş Savaşı’na ait eşyalar ve sadece Atatürk’le ilgili kitaplardan oluşan özel kütüphanesiyle Bornova Belediyesi’nce düzenlenerek 9 Eylül 2016’da ziyarete açılan Belkahve Ata Anı Evi görülmeye değer.
