Giriş
“Çocuğum her şeyi güzelce yerdi. Sonra tatile çıktık. O tatilde yemek yemeyi kesti bir daha da düzelmedi!”
Bu tür cümleleri danışan ailelerimden çok sık duyarım. Malum mevsim yaz. Seyahatler, tatiller, akraba ziyaretleri zamanı. Hal böyle olunca benzer durumlarla karşılaşma riski artıyor. Bu hafta ki yazımı yakında bir seyahate çıkacak olan yada hali hazırda yolculuk sonrası yemek reddi sorunuyla mücadele eden aileler için hazırlamak istedim. Haydi gelin birlikte bakalım. Yolculuk sırasında çocukların beslenme düzenin korumak için neler yapabiliriz.
YOLCULUK ÇOCUKLARIN SİNDİRİM SİSTEMİNİ ZORLAR
Söze çocukların yolculuk sırasında fiziken hissettikleri zorlukları anlayarak başlayalım. Çocuklar yolculuklar sırasında fiziken zorlanırlar. Hele ki bu yolculuk karayoluyla ve uzun süreliyse. Saatlerce oturmak, yatar ve hareket halindeki rahatlatıcı pozisyonlardan mahrum kalmak, uyku düzenini koruyamama çocukların fiziken hem yorgun hem de stresli hissetmelerine neden olur. Aynı zamanda uzun süreli oturma ve fiziken rahatlamamak hali çocukların bağırsak hareketlerini de bozar. Hastalık belirtisi göstermeseler bile çoğu çocuk gazını çıkaramama, kakasını yapamama, sallantıdan kaynaklı mide bulantıları hisseder. Bu tür fiziki zorlanmalar yolculuklar sırasında beslenmenin önündeki en büyük engeldir. Hatırlayarak yola devam etmek gerekir.
HEM YORGUN HEM DE HEYECANLI OLURLAR
Çocuklar yolculuklar sırasında hem yorulurlar hem de yüksek heyecan duyarlar. Çevredeki değişimleri ve ilk kez gördükleri şeylere yemeklerden çok daha fazla ilgi gösterirler. Bu nedenle yemek yesin diye verdiğiniz molalarda çocuğunuz tabağındakilerle değil çevredekilerle ilgilenmeyi tercih eder. Benzer durum seyahat süreci bitip de hotel, yazlık, akraba evi vb. yerlere ulaştığınızda da sürer. Bu tür süreçlerde çocukların fiziki ihtiyaçlarından önce duygusal ihtiyaçlarının karşılanmasının öncelikli olduğunu hatırlayın. Çevreyi keşfetmesi, biraz hareket edip oyun oynaması ve rahatlaması için seyahatlerinizde düzenli zamanlar ayırın. Araba koltuğundan kalkıp mama sandalyesine oturmadan önce biraz oyun parkı, biraz koşturma, biraz keşif gezisi yapmayı unutmayın.
UYKU İHTİYACINI GÖZLEYİN
Çocukların çoğu yemek için mola verdiğiniz saatlerde uykusuz yada uykuya geçmiş olabilir. Böyle durumlarda çocuğun uyuması için yola devam etmek onu uyandırıp yemek yedirmeye çalışmaktan çok daha faydalı olacaktır. “Yemek yesin de sonra uyur” bakışı da çoğunlukla işe yaramaz. Eğer çocuğunuz uyku belirtileri gösteriyorsa ve açlıkla ilgili bir sinyal vermiyorsa uyuması için destekleyin ve yola devam edin. Mola verseniz bile uyanmıyorsa sırf yemek yedirmek için uyandırmayın. Uyku çocuklar için her zaman yemekten daha öncelikli ihtiyaçtır.
YETİŞKİN STRESİNİ KONTROL EDİN
Yolculuklar hele de küçük çocuklarla yolculuklar yorucu ve stresli olabilir. Özelikle de çocuğunuzla ilk kez seyahate çıkıyorsanız. Böyle durumlarda bakım verenler kolaylıkla yüksek stres altına girebilir. Yetişkinleri stresi çocuklarda beslenme reddinin en yaygın nedeni olabilir. Bu nedenle yol boyu stresten uzak, keyifli, eğlenceli anları öne çıkarmak önemli. Özellikle de uzun yolculuklarda. Yolda çocuğunuzla keyifli zamanlar geçirmenize yardımcı oyun ve oyuncakları mutlaka edinin. Bu işleri herkes için daha keyifli ve eğlenceli yapacaktır. Çok zorlandığınızda açın müziği ailece şarkı söyleyip eğlenin. Müzik yolculuklarda ortam stresini dağıtmanın en pratik ve keyifli yoludur. Hem de herkes için.
YOLCULUKTA ÇOCUKLARI BESLEMEYİ KOLAYLAŞTIRACAK BİR KAÇ ÖNERİ
Çocukların tercihlerine saygı duyun. Bir kaç kez yemek teklifi sunun istemiyorsa ısrar etmeyin. Sonuçta bedeninde ne hissettiğini onlar bizden daha iyi biliyorlar.
- Yolculuğunuzun süresini mutlaka oyun ve eğlence molalarını da ekleyecek şekilde planlayın. Yetişmeniz gereken bir saat varsa yola çıkış saatinizi planlarken çocukların oyun ve eğlence ihtiyacını da gözeterek planlayın. Aksi halde yetişkinlerin stresi çocukları yolda daha çok kaygılı ve stresli yapar. Bu da işleri tamamen zorlaştırabilir.
- Yolculuk güzergahınızda çocuk dostu mola noktalarını önceden planlayabilirsiniz. İnternette çocuk dostu mola alanlarıyla ilgili sayısız seçenek ve yoruma ulaşabilirsiniz. Bu tür alanlar hem sizin rahatlamanıza hem de çocuğunuzun rahatlamasına ve dolayısıyla daha kolay beslenmesine yardımcı olur.
- Yolculuklarda özellikle de sıcak yaz günlerinde yapılan yolculuklarda çocukların ara öğünleri ana öğüne dönüşebilir. Bu nedenle yolda çocuklarınız sıcak yemek yerine meyve, yoğurt, kuru yemiş, sağlıklı hazırlanmış kek, poğaça gibi atıştırmalıkları tercih edebilirler. Bunu dert etmeyin ve bunların da çocuklar için öğün niteliği gösterdiğini hatırlayın.
- Mola noktalarında çocukların yemeklerini kendileri seçmesi için fırsat yaratın. Seçenekler arasında çocuğunuzun normalde yemeyi sevdiği şeyleri koymak da işleri kolaylaştırır. Örneğin, “Yoğurt çorbası mı yemek istersin yoksa köfte patates mi? gibi seçenekler oluşturup tercihi çocuğa yaptırın.
- Sıvı alımını mutlaka destekleyin. İster anne sütü, ister formül mama, ister ayran, ister sadece su fark etmez. Yolculukta sıvı kaybının oluşmadığından emin olun. Çocuğunuz yol boyu sadece anne sütü aldıysa yada formül mama içtiyse dert etmeyin. Aç hissetmiyordur ve hareketsiz bir günde anne sütü ile formül mama alımı da yeterli olacaktır.
- Paketli atıştırmalıklardan mümkün oldukça uzak durun. Çocuğunuz yolculuk sırasında normalde yediğinden daha fazla paketli ürün tüketiyorsa normal öğünlerde yemek yemek istemeyecektir. Eğer “aç kalmasın da ne yerse yesin” diye düşünüp bu ürünleri sınırsızca çocuğunuza sunarsanız seyahat sonrası da benzer beslenme isteği içinde olacaktır ve bunu yönetmek sizin için de zorlu bir hal alacaktır.
