Giriş
Soru: 20 Ağustos 1976 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 22 Temmuz 1998. Babamın işyerinde işe başladım. 3 ay gibi primim ödendi. Geçen gün bir internet sitesinde bir kişinin babasının yanında sigorta başlangıcı olduğu için 1’inci derece yakınlığından dolayı EYT’liğinin iptal olduğunu okudum. Ne kadar doğru bilmiyorum. 8020 gün prim ödemem var. 22 Temmuz’da 25 yılım doluyor. EYT’den emeklilik için dilekçe verebilir miyim? Arif KURT
Cevap: Her okuduğunuza habere inanmamanız gerek. Çünkü çalışma hayatında her kişinin koşulları kendine özgüdür. Başka sigortalıya benzemez ve başka sigortalıyı bağlamaz. Sigortası iptal edilen kişinin yaşı, fiili çalışması olup olmadığı gibi pek çok önemli kriter var. Yoksa sadece 1’inci derece yakının yanında çalışıyor diye sigortalılık iptal edilmez. Sigorta başlangıcınız 22 yaşında olmuş. Babanızın işyerinde fiili çalışmanızın olmadığı tespit edilmediği sürece (ki bugüne kadar da tespit edilmemiş) sigortanız iptal edilemez. Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartları aranacak. Priminiz de yeterli olduğuna göre, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 22 Temmuz 2023 tarihinden itibaren emeklilik talebinde bulunabilirsiniz. Ay sonuna kadar emeklilik başvurunuzu yapmanız halinde 1 Ağustos 2023’ten itibaren emekli aylığınız bağlanır.
KKTC BAŞLANGICI TÜRKİYE’DE DE BAŞLANGIÇ SAYILIR
SORU: 1 Temmuz 1998 tarihinde KKTC’de sigortalı olarak işe başladım ve 1800 gün prim ödemem var. Türkiye’de 2005 sigorta girişimle 4155 gün primim bulunuyor. KKTC’den sigorta başlangıcı sayıp borçlanarak emekli olabilir miyim? Mustafa CAN
CEVAP: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki (KKTC) sigorta başlangıcı Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılıyor. KKTC’deki başlangıcınıza göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartlarıyla emekli olacaksınız. 25 yıllık sigortalılık süresini de doldurmuş olduğunuzdan, KKTC’deki 1800 gün çalışma sürenizi borçlanarak toplam priminizi 5900 güne tamamlayarak EYT kapsamında emekli olabilirsiniz.
BORÇLANIRSAM NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?
Soru: 1966 doğumluyum. 2005 Bağkur girişliyim. 2017’de SSK’ya geçtim. 6030 günüm var. 1989’da askerlik yaptım. Askerlik borçlanması ile ne zaman emekli olurum? Cemil TOPÇU
CEVAP: SSK prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. Sorunuzu Bağkur’dan sonra SSK’ya en az 1260 gün prim ödediğiniz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. SSK’da emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca 430 gün prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2026’da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
60 YAŞINIZI DA DOLDURMANIZ GEREK
Soru: 20 Ağustos 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 12 Ekim 1991 olup halen aktif olarak çalışmaktayım. 3100 gün prim ödemem var. 1989’da askerlik 18 ay askerlik yaptım. Bu 540 günü borçlanırsam 3600 günle yaştan emekli olabilir miyim? Altan GÖKALP
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizin 500 gününü borçlanarak priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 20 Ağustos 2029 tarihinde emekli olabilirsiniz.
KADROYA GEÇEN SÖZLEŞMELİNİN KIDEM TAZMİNATI
SORU: Sözleşmeliden kadroya atanan memurun kıdem tazminatını atandığı devlet kurumu mu yoksa eski işyeri mi öder? Hasan ERASLAN
CEVAP: Sözleşmeli personel iken kanun ile devlet memuru kadrosuna geçenlerin sözleşmeli statüsünde geçen çalışma sürelerine ait iş sonu tazminatları hemen ödenmiyor. Memuriyetten emekli oldukları zaman, söz konusu süreler memuriyette geçmiş hizmet süresi olarak emekli ikramiyelerinin hesabında dikkate alınıyor ve emekli ikramiyesi hesaplanarak ödeniyor.
