Giriş
Soru: Annem 1961 doğumlu. Ocak 2000’de başlayıp ve halen devam eden şirket ortaklığından dolayı Bağ-Kur’lu. Annem yaşlılıktan dolayı ne zaman emekli olabilir? Bağ-Kur’dan çıkıp SSK’ya girse daha erken emekli olma şansı var mı? Annemin 2000 yılından önce hiç SSK ve Bağ-Kur girişi yok. Hidayet KAÇMAZ
[[HAFTAYA]]
Cevap: Anneniz 4/b’den (eski adıyla Bağ-Kur) daha erken emekli olabilir. Anneniz yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ve 61 yaş şartlarına tabi. Ara vermeden Ocak 2015’e kadar prim ödeyerek, toplam ödemesini 5400 güne tamamlaması şartıyla, 61 yaşını dolduracağı 2022’de emekli olabilir.
Yıllık izin işverenin belirleyeceği zamanda kullanılır
Soru: 13 Eylül 1974 doğumluyum. 1 Kasım 1991’de SSK’lı oldum. Şu anki işimde Ağustos 2006’dan beri çalışıyorum. Tarihi belli olmamakla birlikte şirket yakın zamanda faaliyetini durduracak. Görevim sonlandırılacak olursa, ihbar tazminatı verilmeme gibi bir durum olur mu? 1) İhbar tazminatı vermezlerse hak iddia etmek mümkün mü? 2) Uzun zamandır kullanmadığım birikmiş yıllık izinlerimi eritmemi istediler. Böyle bir hakları var mı? 3) İşe giriş tarihim itibarıyla bildiğim kadarıyla 5525 gün prim, 48 yaş ve 20 yıl sigorta şartlarına tabiyim. Toplam ödememi tamamlamış mıyımdır? Öyle olursa SSK’ya emekli olabilmek için başvurup şirketten tazminat alma hakkım olabilir mi? Natali MİHRANYAN
Cevap: 1) İşverenin en az 8 hafta (56 gün) önce işten çıkartacağını yazı ile tebliğ etmesi lazım. Aksi halde işten çıkartıldığınızda 8 haftalık ücretiniz tutarında ihbar tazminatı talep etme hakkınız var. 2) İşverenin işin ve işyerinin koşullarına göre çalışanın yıllık iznini kullanacağı zamanı belirleme hakkı var. İşverenin belirlediği zamanda yıllık izninizi kullanmak durumundasınız. 3) Emekli olma şartlarınızı doğru biliyorsunuz. Toplam 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 48 yaşını dolduracağınız 13 Eylül 2022’de emekli olabilirsiniz. Yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim şartını yerine getiren, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. 15 yıldan fazla sigorta süreniz olduğundan, 3600 gün priminiz varsa, kıdem tazminatını alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden kıdem tazminatı alabilir yazısı alarak işverene ibraz etmekten ibarettir.
7200 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: 1981 doğumluyum. 1 Ocak 2011 itibarıyla SSK’lı oldum. Emekli olmak için hangi şartlara tabiyim? 18 ay askerlik yaptım. Borçlanmak emekli olacağım tarihi etkiler mi? Alpkaan
Cevap: 7200 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. En geç 1 Ocak 2036’ya kadar toplam ödemenizi 7200 güne tamamlamanız halinde, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması, askerlik süreniz kadar prim ödeme gün sayınızı artırır. Emekli olabileceğiniz yaşı değiştirmez
Af kanununun en geç Şubat ayının ilk haftasında çıkması bekleniyor
Soru: Babam 2 Mayıs 1946 doğumlu. Ekim 2001’den beri mükellef. Daha önce Bağ-Kur’a kayıt yaptırmamış. Borçlarını ve iki yıl askerliğini yatırırsak, af yasasından yararlanabilir mi? Mustafa ERBİL
Cevap: Bağ-Kur’a süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigorta hak ve yükümlülüğü 1 Ekim 2008’den itibaren başlatılıyor. Yeni bir yasa çıkmadığı sürece, babanız 1 Ekim 2008’den önce Bağ-Kur’a kayıt yaptıramaz. Babanız yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ve 62 yaş şartlarına tabi. 1 Ekim 2008 itibarıyla sigortasını tescil ettirdikten sonra, askerlik süresini borçlanıp ara vermeden prim öderse, primini 5400 güne tamamlayacağı 1 Şubat 2022’de emekli olabilir. Af kanunu yürürlüğe girmeden kaydını yaptırıp borçlarını çıkarırsa, Kasım 2010’a kadar (bu ay dahil) olan prim borçları af kanunundan yararlanır. Af kanununun ay sonunda kadar çıkması bekleniyor. Ancak, Şubat ayının ilk haftasında çıkması da muhtemeldir.
Geçici vergi borcu da aftan yararlanıyor
Soru: Geçici vergi borçları af kanunundan yararlanıyor mu? Afta taksitle ödeme bulunuyor mu? Taksit ödemeleri bitmeden, Nisan 2011’de Kurumlar Vergisi beyan döneminde geçici vergiyi, hesaplanan Kurumlar Vergisi’nden mahsup edebilecek miyiz? T. KALKAN
Cevap: Af tasarısı, 2010 yılına ilişkin geçici vergi borcunu kapsıyor. Daha önce beyana dayanan vergilerde 31 Temmuz 2010’a kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergiler af kapsamındaydı. Dolayısıyla, 14 Mayıs 2010’a kadar verilmesi gereken 2010 yılı birinci dönem (1 Ocak/31 Mart 2010 arası) geçici vergi beyannamelerine ilişkin geçici vergiler aftan yararlanıyor, 14 Ağustos 2010’a kadar verilmesi gereken, ikinci dönem (1 Nisan/30 Haziran 2010 arası) ve 14 Kasım 2010’a kadar verilmesi gereken üçüncü dönem (1 Temmuz/30 Eylül 2010 arası) geçici vergi beyannamelerine ilişkin geçici vergiler aftan yararlanamıyordu. Fakat yapılan değişiklikle 31 Aralık 2010’a kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergiler af kapsamına alındığından, 2010 yılı ilk üç dönem geçici vergi borçları da aftan yararlanacak. 2010 yılı geçici vergi borcunuzun gecikme zammı silinecek. Yerine borcunuza vadesinden kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar enflasyon oranında gecikme zammı hesaplanacak. Hesaplanan gecikme zammı ile vergi borcunuzun toplamını yüzde 15 faiz uygulayarak 36 ayda 18 eşit taksitte ödeyebileceksiniz.
Kurumun verdiği bilgi doğru, babanız 58 yaşını bekleyecek
Soru: Babam 1955 doğumlu. 1981’de SSK’lı oldu. 3600 gün prim ödemesini Aralık 2010’da doldurdu. Emeklilik için SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) giderek başvuru yaptık. Red cevabı geldi. “Gününüz dolmuş ama 58 yaşını beklemeniz gerekiyor” dediler. Verilen bilgi doğru mu? Özgür ÖZŞEN
Cevap: Babanız gibi emekli olmak için aranan 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 55 yaş şartlarını 24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 arasında yerine getiren erkek sigortalılar, 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabiliyor. Kurumun verdiği bilgi doğru. Babanız 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
