Giriş
Soru: 20 Aralık 1977 doğumluyum. 1997 ile 1999 arası 18 ay askerlik yaptım. İlk sigorta girişim askerlikten sonra Nisan 2000’de. İki yıl önce askerliğimin altı ayını borçlanarak iş yerinden tazminat almak için Eylül 1999 öncesine çektirdim. 3600 günden kıdem tazminat aldım. Askerliğimin geriye kalan 12 ayını borçlanarak bir yıl daha geriye çekme hakkım var mı? Adalı KARTAL TİBET
Cevap: Şayet sorunuzda yanlışlık yoksa askerliğinizin 6 ayını borçlanmışsanız, sigorta başlangıç tarihiniz Ekim 1999 olur. Bu tarihe göre 3600 günle kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılamamanız lazımdı. Sonuç olarak askerliğinizin kalan kısmını da borçlanabilirsiniz. Kalan kısmını da borçlanırsanız, sigorta başlangıç tarihiniz Ekim 1998’e gelir. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Bu başlangıçla EYT kapsamına girersiniz. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Ancak süre ve kademeli geçişteki prim aranacak. Toplam 5900 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, Ekim 2023’te 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EYT YASA TASARISI KISMİ EMEKLİLİĞİ KAPSIYOR MU?
Soru: Kardeşimin sigortalı işe başlama tarihi 1 Ekim 1994 olup 1969 prim günü var ve 509 gün askerlik borçlanması geldi. Bunu ödeyip geri kalan prim ödemesine devam edip 3600 günle kısmi emekli olabilir mi? Birgül YILDIRIM
Cevap: Geçtiğimiz günlerde açıklanan EYT yasa tasarısı maalesef kısmi emekliliği kapsamıyor. Şayet TBMM’deki görüşmeleri sırasında bir değişiklik yapılmazsa, yasa tasarısının 3600 günle emekli olacaklara sağladığı bir avantaj yok. Kardeşiniz yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Askerliğini borçlanıp ayrıca 1122 gün de prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?
Soru: 1971 doğumluyum. İlk sigorta başlangıç tarihim 20 Ağustos 1986 olup 2600 gün primim var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Süleyman TURAKTEKİN
Cevap: İlk girişiz çırak veya staj sigortası değilse ve kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 2700 gün daha prim ödeyerek priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1000 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
EYT’DEN EMEKLİ OLURSAM MEMURİYET SÜREM İÇİN İKRAMİYE ALABİLECEK MİYİM?
Soru:1 Ekim 1980 doğumluyum.1998’de astsubay olarak göreve başladım. 2014 yılında 15 yılımı doldurup istifa ettim. 2014 ile 2017 yılları arası çalışmadım. Şubat 2017’den itibaren 4A’lı olarak çalışmaya başladım ve halen çalışmaya devam etmekteyim. EYT kapsamında 25 yılımı doldurmama 8 ay kaldı. Prim günüm 4C dahil 9400 gün. Emekli maaşım ne kadar olur? Nasıl hesaplanır? Emekli maaşı hesaplama robotu sanırım benim gibilerin maaşını düzgün hesaplayamıyor. Ayrıca EYT kapsamında emekli olacağım zaman memuriyette geçen sürenin ikramiyesini alabilecek miyim? Onun da hesaplaması nasıl oluyor? Evren ÇETİN
Cevap: SSK şartlarıyla emekli olacaksınız. EYT kapsamındasınız. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Ancak sigortalılık süresi ve prim şartı aranacak. Yıpranmanız ve memuriyet sürenizle birlikte sigortalılık süresi ve prim şartını sağlamış olduğunuzdan, EYT yasası yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla emekli olabilirsiniz. Özetle belirtmek gerekirse emekli aylığınız, üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınız ve prim gün sayınıza göre belirlenecek. Emekli aylığınızın tutarı, üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınıza göre değişir. 1 Ocak 2023’ten itibaren taban aylık 5 bin 500 liraya yükseltildiğinden, en az 5 bin 500 lira aylık bağlanacağını belirtebiliriz. Başlangıcınız 8 Eylül 1999’dan önce olup memuriyette 15 yıldan fazla hizmet süreniz olduğundan emekli olduğunuzda, memuriyet sürenize ilişkin emekli ikramiyenizi alabileceksiniz.
MALULEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 52 yaşındayım. 2017 gün prim ödemem var. Kalp hastasıyım. Malulen emekli olabilir miyim? Mustafa AYBASAN
Cevap: Malulen emekli olmak için, 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı aranıyor. Ancak ilk defa sigortalı olunan tarihte malul derecesinde (yüzde 60 oranında) engelli olmamak gerekiyor. Şayet hastalığınız, sigortalı olduktan sonra oluşmuşsa, 10 yıllık sigortalılık süreniz ve hastalığınızdan dolayı en yüzde 60 oranında işgücü kaybınız varsa ve sağlık raporunuz ve tıbbi eklerini inceleyecek olan SGK Sağlık Kurulu malul olduğunuza karar verirse (rapor oranınızı onaylarsa), malulen emekli olabilirsiniz.
MEMURLAR BORÇLANARAK EYT KAPSAMINA GİREBİLİYOR MU?
Soru: 10 Mart 1977 doğumluyum. 1 Mart 2003 tarihinden itibaren TSK’da subay olarak görev yapıyorum. 30 Haziran 2001-30 Temmuz 2002 tarihleri arasında yedek subay olarak askerlik yaptım. 1994 ile 1999 yılları arasında Hukuk fakültesinde okudum. (3 yıl 4 Ay 21 gün-1221 günü borçlanarak ödedim) 1999 Ekim 2000 Eylül arasında avukatlık stajını yaptım (borçlanma yapmadım). 5510 SK. Fakülte yüksekokul borçlanmaları sigorta başlangıcını, borçlanılan gün sayısı kadar geriye çeker diyor. 5434 SK fakülte yüksekokul borçlanmalar hizmetten sayılır diyor. Geriye çekme cümlesi yok. Yasa değişikliği ile EYT den faydalanabilir miyim? Yusuf ASKER
Cevap: SSK ve Bağkur sigortalılarının, sigorta başlangıç tarihinden önceki askerlik sürelerini borçlanmaları halinde, sigorta başlangıç tarihleri borçlanma gün sayısı kadar geri gidiyor. Dolayısıyla borçlanma sonucu sigorta başlangıç tarihleri 8 Eylül 1999’dan öncesine giderse EYT kapsamına giriyorlar. Ancak Emekli Sandığı’na tabi memurların 8 Eylül 1999’dan önce sigortalılık süreleri yoksa borçlanma süreleri tek başına sigortalılıklarını geri götürmüyor. EYT yasasında bu yönde bir düzenleme yapılması beklentisi vardı. Ancak teklifte bu kapsamda bir düzenleme bulunmuyor. Şayet yasanın TBMM görüşmeleri sırasında yasaya bu yönde bir madde eklenmezse (ki eklenmeyecek gibi görünüyor) maalesef borçlanmayla EYT kapsamına girmeniz mümkün değil.
