Babamdan kaç lira aylık bağlanır?

Soru: Anne ve babamı kaybettim. Babam Emekli Sandığı emeklisiydi. Ben de dulum ve işsizim. Babamın maaşını alabilir miyim? Bir yakınım tamamını değil yüzde 25’ini alabileceğimi söyledi. Benden başka aylık bağlatacak kimse olmadığından babamın maaşının tamamını alamazsam yüzde kaçını alabilirim? Ayda elime kaç lira geçer? Aysel E.

Cevap: Ana ve babasının vefatı ile anasız ve babasız kalan kız çocuğun aylık bağlama oranı yüzde 50. Elinize kaç lira geçeceği babanızın derece ve kademesine, görev unvanına, hizmet süresine göre değişir. Babanızın en düşük dereceden emekli olduğunu varsayarsak, taban aylık uygulaması nedeniyle elinize her ay 13 bin 200 TL geçer. Bu, yıl sonundaki maaş artışlarıyla artacaktır.

İŞVEREN ZORLA FAZLA MESAİ YAPTIRABİLİR Mİ?

SORU: İşveren her gün bizim bir saat fazla çalışmamızı istiyor. Ücretimiz düşük olduğundan biz de mesaiye kalmak istemiyoruz. Asgari ücretle çalıştığımız için biz de çalışmak istemiyoruz. İşveren de işten çıkartmakla tehdit ediyor. İşveren istedi diye mesaiye kalmak zorunda mıyız? Cihan BABADAĞ

CEVAP: Bireysel iş sözleşmenizde veya toplu iş sözleşmenizde, işveren istediği zaman fazla çalışma yapacağınıza dair bir hüküm varsa, işverenin isteği doğrultusunda fazla çalışma yapmak zorundasınız. Ancak bireysel veya toplu iş sözleşmenizde fazla çalışmaya dair bir hüküm yoksa işveren rızanız olmadan fazla çalışma yaptıramaz. Fazla çalışma yapmadığınızdan dolayı işinize de son veremez. Son verse bile bu haksız fesih sayılır. Tüm haklarınızı alabilirsiniz.

MEMURİYETTE İSTEĞE BAĞLI İŞTİRAKÇİLİK ŞARTI

Soru: 2005 yılında memuriyete başladım. 19 yıl hizmetim var. Memuriyetten ayrılarak Emekli Sandığı emeklilik hakkımı kaybetmeden dışarıdan prim yatırmam mümkün mü? Mehmet ATEŞ

Cevap: Ekim 2008’den önce memur olanlar 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi bulunuyor. Bu memurlardan fiili memurluk hizmet süresi 10 yıl ve daha fazla olanların istifa ederek görevden ayrılmaları halinde, isteğe bağlı iştirakçi olarak Emekli Sandığı ile ilgilerini devam ettirme hakları bulunuyor. Ancak memuriyetten ayrıldıktan sonra 6 ay içerisinde başvurmak gerekiyor. İsteğe bağlı iştirakçilik süresince SSK veya Bağkur’a tabi sigortalı olunursa isteğe bağlı iştirakçilik sona eriyor. SSK veya Bağkur sigortalığı sona erince 6 ay içerisinde başvurulursa tekrar isteğe bağlı iştirakçi olunabiliyor. Ekim 2008’den önce memur olduğunuzdan ve 10 yıldan fazla hizmet süreniz olduğu için görevinizden ayrılıp 6 ay içinde başvurursanız, Emekli Sandığı ile ilginizi isteğe bağlı iştirakçi olarak devam ettirerek primlerinizi dışardan ödeyebilir, aranan şartları sağladığınızda da emekli olabilirsiniz.

BİR HATA OLABİLİR İŞVERENLE GÖRÜŞMELİSİNİZ

SORU: 1969 doğumluyum. İşe başlayalı bir ay olmuştu ki 23 Mart 2003’te işyerine sigorta müfettişleri geldi. Patron “işe başlayalı iki gün oldu deyin” dedi. Biz de öyle söyledik. Ancak e-Devlet’te başlangıcım o tarih görünmüyor. 23 Mart 2008 görünüyor. Sigortaya gittim o gün için patron para yatırmamış dendi. Anlamadığım; senin müfettişin gelmiş orada bizi çalışırken yakalamış. Biz iki gün önce işe girdik diye imza atmışız. O zaman sen niye bunu kabul etmiyorsun? Kayıtlarda çıkıyor. Şimdi ben dilekçe verdikten sonra e-Devlet’te işe başlama tarihi o tarih yazıyor. Ama SGK başlama tarihi olarak 2008’i kabul ediyor. Müfettişler kaçak çalışan işçileri bulmak için gezmiyorlar mı? Bizi buldukları halde neden başlangıç için kabul etmiyorlar? Mine CİVANLI

CEVAP: Çalışırken işyerinin SSK müfettişlerince teftiş edildiği, çalıştığınızın müfettişlerce tespit edildiği, ancak işverenin SGK’ya çalışma süresi bildirmediği veya bildirse de bir hata veya yanlışlıktan dolayı sistemde çalışma sürenizin görünmediği anlaşılıyor. Normalde işveren teftişte çalıştığı tespit edilen birini kuruma bildirmemezlik etmez. Kuruma gönderdiği belgelerde bir tutarsızlık veya eksiklikten dolayı çalışma süreniz dosyanıza işlenmemiş olabilir. İşverenle görüşüp çalışma sürenizin kuruma bildirilip bildirilmediğini sorun. Şayet bildirilmişse, kuruma gönderilen belgelerin işveren onaylı birer örneğini alıp SGK’ya sunduğunuzda, hata düzeltilecektir. Şayet işveren çalışma sürenizi bildirilmemişse, hizmet tespit davası açmanız halinde, girişinizi yargı yoluyla 23 Mart 2003’e çekmeniz mümkün olabilir. Ancak yargı yolunun uzun, masraflı ve garantisi olmayan bir yol olduğunu da göz ardı etmemek gerekir.