Giriş
Soru: İki tane sorum olacaktı. 1) 1995 girişliyim. 4700 gün prim ödemem var. Askerliğimi de satın aldım. Askerlik sürem primin içinde. Acaba ne zaman emekli olurum? 2) Bu ay içerisinde 9000 günden 7200 düşürülmesi çıkar mı? Yoksa daha ileri bir tarihte mi çıkar? A.KAYNAK
Cevap: 1) Sigorta girişinizi tarih (gün, ay yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Sorunuzu 23 Kasım 1995’ten önce sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. 1050 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) Bağkur’da emekli olmak için aranan primin 9000 günden 7200 güne düşürülmesini, son genel seçimden önce neredeyse tüm siyasi partiler taahhüt ettiler. Ancak bugün için bu konuda maalesef bir yasa çalışması bulunmuyor. Zaten TBMM tatile girdiğinden siyasi otorite isterse yeni yasama döneminde söz konusu yasal düzenlemeyi yapabilir. Bekleyip görmek lazım.
EMEKLİ ÇALIŞAN ÖDEDİĞİ PRİMİ GERİ ALABİLİR Mİ?
Soru: Emekli oldum. Sonra emekliyken çalışarak 3600 gün daha prim ödedim. Bu primi geri alabilir miyim? MUSTAFA
Cevap: Emeklilik döneminizde emekli aylığınızı kestirmeden Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olarak çalışmış olmalısınız. Yani hem emekli aylığınızı aldınız, hem de çalıştığınız işyerinden ücretinizi. Destek priminin emekliye hiçbir faydası yok. Ne emekli aylığını artırıyor ne de iadeye konu ediliyor. Sadece iş kazası geçirilmesi veya meslek hastalığına yakalanması durumunda, kısa vadeli sigorta kollarından yararlanma hakkı sağlıyor. Sonuç olarak maalesef 3600 gün primi geri alamazsınız. Çünkü yasa böyle bir hak tanımamış.
GÖRÜNMEYEN STAJIMI NASIL KANITLARIM?
Soru: 6 Mayıs 1980 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Mayıs 2005. Askerlik görevimi 2002-2003 arası kısa dönem 225 gün olarak yaptım. Buna göre ne zaman kıdem tazminatı alabilirim? Ayrıca bir sorum daha olacak. 1998-2000 tarihlerinde 2 yıllık üniversite okudum. Haziran 1999’da staj yaptım. Fakat bu stajım hiçbir şekilde görünmüyor. İleri bir tarihte staj sigortasını başlangıç sayan bir yasa çıkartılırsa, staj yaptığımı nasıl kanıtlarım? Taner TURAN
Cevap: 1) Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. İki şekilde emekli olabilirsiniz. Dolayısıyla da iki kıdem tazminatı alma seçeneğiniz var. a) 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. b) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödeme şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte işinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. 2) Staj yaptığınıza dair elinizde belge ve bilgiler varsa, staj tespit davası açarak stajınızı yargı yoluyla tespit ettirmeyi deneyebilirsiniz.
ARADAKİ BOŞLUĞU BORÇLANABİLİR MİYİM?
Soru: 10 Eylül 1976 doğumluyum. Çıraklık okulu giriş tarihim 1 Ağustos 1991, sigorta başlangıç tarihim 27 Kasım 1997 olup 4519 gün prim ödemem var. Askerliğimi ödedim. Emekli olmak için 5900 gün istiyorlar. Aradaki boşluğu borçlanabilir miyim? Yoksa 4 yıl daha çalışmalı mıyım? Hakan ALTIKARDEŞ
Cevap: Maalesef eksik günleri veya çırak sigortası ile normal sigorta arasındaki süreyi borçlanmak mümkün değil. Askerlik süresi borçlanılabiliyor. Zaten askerliğinizi de borçlanmışsınız. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. 1381 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
60 YAŞ DA DOLACAK
Soru: SSK giriş tarihim askerlikten sonra 3 Kasım 1999 olup 7800 gün prim ödemem var. 24 yıl 6 ay hizmetim bulunuyor. Acaba ne zaman emekli olurum? Akın YÜZER
Cevap: Doğum tarihiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 60 yaşınızı dolduruyorsanız istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
