Giriş
Soru: Kurban Bayramı’nda tatil yapmayarak bir gün çalışan işçiye kaç yevmiye ödenir? Başka bir ifadeyle ücreti ne kadar zamlı ödenir? SELAHATTİN
Cevap: Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışan işçiye, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde daha fazla ücret ödenmesi öngörülmemişse, bir iş karşılığı olmaksızın bir günlük, çalışması karşılığı olmak üzere de bir günlük olmak üzere toplam iki yevmiye ücret ödenir. Ancak bayramın hafta tatiline denk gelmesi halinde, hafta tatiline denk gelen bayram gününde çalışana bir iş karşılığı olmaksızın bir yevmiye, çalışması karşılı yüzde 50 artırımlı bir yevmiye (yani 1.5 yevmiye) olmak üzere toplam 2.5 yevmiye ödenir. Kurban Bayramı’nın birinci günü (16 Haziran 2024 Pazar günü) hafta tatile denk gelmekte. Dolayısıyla Kurban Bayramı’nın 1’inci gününde çalışana 2.5 yevmiye, Kurban Bayramı’nın diğer günlerinde çalışan işçiye 2 yevmiye ödenir.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI HAZİNE DESTEĞİ İLE 10 BİN LİRA
Soru: SSK giriş tarihim 4 Nisan 2005 olup 3372 gün prim ödemem var. Bugün 4500’den emekli olsam emekli maaşım ne kadar olur? DORUK
Cevap: Emekli aylığı tutarı; prim ödeme gün sayısı, üstünden prim hesaplanan kazanç tutarları ve prim ödenen dönemlere göre değişir. Ancak Hazine desteği dahil bugün için ödenen en az emekli aylığının 10 bin lira olduğunu belirtebiliriz.
KIDEM TAZMİNATIMI NASIL ALABİLİRİM?
Soru: 11 senedir özel sektörde çalışıyorum. Asgari ücrette çalışıyorum. Fakat geçinemediğim için tazminatımı istiyorum, vermiyorlar. Kendin çık diyorlar. Kıdem tazminatını nasıl alabilirim? Ferman UZUN
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Sigorta başlangıç tarihinizi belirtmemişsiniz. Şayet ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olmuşsanız, yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl veya Merkez Müdürlüğünden alacağınız ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını işverene ibraz etmekten ibarettir. Ancak ilk sigortalı olduğunuz tarih 8 Eylül 1999 ve daha sonraki bir tarih ise kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılmak için 7000 gün priminiz olması gerekir. Bu durumda toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
VERGİ İNDİRİMİ DE ALMANIZ GEREK
Soru: 53 yaşındayım. Sigorta başlangıç tarihim Haziran 1996 olup toplam 3226 gün prim ödemem var. Yüzde 40 raporum var. Nasıl emekli olurum? Çetin YILDIZ
Cevap: Engelli hakkıyla erken emekli olmak için vergi indirim hakkı da almak gerekiyor. Maliyeden vergi indirim hakkı almanız halinde, 6 Ağustos 2003 itibariyle, 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için; 17 yıl sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Ve 694 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3920 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Vergi indirim hakkı alamazsanız 374 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
YÜKSEK EK GÖSTERGEDEN TEKRAR EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: Öğretmen emeklisi olarak ¼ derece kademeden, 3600 ek gösterge üzerinden Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı almakta iken belediye başkanı seçildim. Emekli aylığımı kestirerek tekrar 4/c sigortalısı olmam avantajlı mıdır? Sigortalı olursam en az ne kadar süre sonra tekrar emekli olabilirim? Ek göstergem artarsa altı ay bekleme şartı da var mı? Nasıl bir yol izlemeliyim? A.D.
Cevap: Emekli Sandığı’na (5434 sayılı Kanun’a) tabi ¼ derece ve kademede bulunan belediye başkanlarının ek göstergesi 5400’dür. Emekli Sandığı’na tabi belediye başkanları, yüksek ek göstergeden emekliliğe hak kazanmaları için normal memurlar gibi en az 6 ay bekleme süresi gibi bir süreye de tabi değiller. Bu nedenlerle öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’na bir dilekçe ile emekli aylığınızın kesilmesi ve 4/c sigortalısı olarak tescilinizin yapılması için başvurmanız gerekiyor. Size SGK’dan yazı ile durum bildirilecek ve bu yazıya göre belediye personel birimince HİTAP üzerinden sigortalılık tesciliniz yapılacaktır. Sigortalılık tesciliniz sonrasında bir, iki ay geçince veya daha sonra istediğiniz zaman tekrar emekli talebinde bulunursanız, emekli aylığınız 5400 ek gösterge üzerinden bağlanacaktır.
