Giriş
Soru: Çıraklık okulu eğitimi 4 sene olduğu için 18 yaşımızı geçmemize rağmen, haftada 1 gün çıraklığa devam ettik. 18 yaşından sonraki günler için sigorta başlangıcı adına yapılabilecek bir şey var mı? Mustafa BAL
Cevap: Bir yasa çıkartılarak çırak sigortasının başlangıç sayılabilmesi için düzenleme yapılmadığı sürece, maalesef çırak sigortasının emekliliğe esas sigorta başlangıcı sayılması mümkün değil. Bunun için sigortalının yapacağı bir iş ve işlem bulunmuyor. Çünkü çıraklık döneminde kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmiyor.
BABANIZ EK MADDE 5 KAPSAMINDA PRİM ÖDEYEBİLİR
SORU: Babamın 1975 yılı sigorta girişi ile 2100 gün prim ödemesi var. 20 ay askerlik borçlanması öderse nasıl emekli olur? Ayrıca babamın çalışma gibi bir durumu yok. Bacaklarından rahatsız. Kendisi çiftçilik yapıyor. Çoşkun KAHRAMAN
CEVAP: Babanız yaş haddinden emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Askerlik süresini borçlanıp, ayrıca 900 gün de prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte 60 yaşını doldursa emekli olabilir. Dolduramazsa 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Babanız çalışamıyorsa, askerliğini borçlandıktan sonra isteğe bağlı olarak 900 gün prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlayabilir.
Her ne kadar isteğe bağlı prim ödemeleri Bağkur’a sayılsa da, daha önce Bağkur’a prim ödemesi yoksa isteğe bağlıya 900 gün prim ödemesi, SSK’dan emekli olmasına sorun oluşturmaz. Babanızın bir diğer seçeneği de ‘Ek Madde 5’ kapsamında tarım sigortalısı olarak prim ödemesidir. Tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların ödediği prim SSK’ya sayılıyor. Yani babanızın tarım sigortasında ödediği prim SSK’ya sayılacak.
EYT YASASI ÇIKTIĞINDA EMEKLİ OLURSUNUZ
SORU: 1976 doğumluyum. Ekim 1994’ten Temmuz 2003’e kadar tarım Bağkur sigortamı saydırdım. Temmuz 2003’ten itibaren polis memuruyum. Toplam 33 yıl yani 12150 gün Bağkur + Emekli Sandığı primim var. Ancak polis memurluğunda 19 yıl 6 ay çalışmışlığım var. Toplamda yıpranma ile birlikte 24 yıl 6 ay hizmet sürem bulunuyor. Ayrıca hizmet birleştirmemi de yaptırdım. EYT’den faydalanabilir miyim? Zafer GÖREN
CEVAP: Çıkması beklenen EYT yasası, 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih 2 ile 18 yıl arasında uzayan sigortaları kapsayacak. Ekim 1994’te Bağkur sigortalısı olduğunuzdan, EYT kapsamındasınız. EYT yasası yürürlüğe girdiği tarihten sonra istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
BORÇLANMAYLA EYT KAPSAMINA GİREMEZSİNİZ
SORU: 11 Nisan 1977 doğumluyum. 28 Eylül 1999 sigorta girişim var. 1997/1998 yılları arasında askerlik yaptım. 5 Mart 2002’de memuriyete başladım. 9433 gün prim ödemem var. Memurlarda askerlik borçlanması 8 Eylül 1999 yılına çeker mi? Askerliğimin kaç ayını borçlanırsam EYT’li olurum? Yavuz KÖSEOĞLU
CEVAP: 8 Eylül 1999 tarihinden öncesi sigortalılığınız bulunmadığından EYT’ye tabi olamazsınız. Askerlik borçlanması memurların şu andaki mevzuata göre sigorta başlangıcını geri çekmiyor. Şayet EYT kanunu ile yeni bir hak verilmezse, askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına girmeniz mümkün değil.
EYT YASASI KAÇ GÜN PRİM ARAYACAK?
Soru: Uzun vadeli sigorta kollarına girişim 1 Kasım 1998 olup 4868 gün prim ödedim. 5000 prim gününden yararlanabilir miyim? Selda YARADILMIŞ
Cevap: EYT yasası kapsamındasınız. EYT’lilerden yaş aranmayacağı açıklandı. Ancak kaç gün prim aranacağı açıklanmadı. Yasa tasarısı bu ay TBMM’ye sunulacak ve yasa esasları da belli olacak. Şayet EYT yasası 8 Eylül 1999’dan önce emeklilikte aranan 5000 gün primi ararsa 132 gün daha prim ödeyerek priminizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Kademeli geçişteki primi ararsa priminizi 5975 güne tamamlayıp emekli olabilirsiniz.
KIDEM TAZMİNATI ALIP AYRILABİLİR MİYİM?
SORU: 22 Mayıs 1982 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 20 Eylül 1999 olup 4700 gün primim var. Emeklilikte güne takılıyorum. 10 yıldır bir şirkette çalışıyorum. Çalıştığım şirketten kendi isteğimle ayrıldığımda tazminatımı alabilir miyim? Sema YAŞAR
CEVAP: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işlerinden kendi isteği ile ayrılsalar da kıdem tazminatı alabiliyorlar. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 7000 gün priminiz olmadığından maalesef işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız.
GERİYE YÖNELİK BAĞKUR KAYDI YAPTIRABİLİR MİYİM?
Soru: Kurucu ortağı olduğum şirket 8 Eylül 1993’te kuruldu. Doğum tarihim 29 Eylül 1974. Bağkur’um 4 Ekim 2000’de başlatılmış. Halen aynı şirket aktif. Bağkur’a prim ödemeye devam ediyorum. Yaklaşık 8000 gün primim var. Askerliğimi 2002’de yaptım. Geriye dönük Bağkur tescilimi yaptırma şansım olur mu? Eğer olursa eksik gün sayısı kadar mı prim öderim yoksa şirket kuruluşundan itibaren mi tahsil edilir? Kemal HAYIRLI
Cevap: Yeni bir yasa çıkartılıp hak verilmediği sürece geriye yönelik olarak Bağkur’a kayıt ve tescil yaptıramazsınız. Bir yasa çıkartılıp geriye yönelik Bağkur’a kayıt hakkı verilirse, şirket kuruluş tarihinden Bağkur’lu olduğunuz tarih arasındaki sürenin tamamının primlerinin aranacağı kanısındayız.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA SÜREYİ TAMAMLADIM MI?
SORU: 7000 gün prim ödemem var. Senemin bitmesine 5 ayım var. 7 ay askerlik borçlanması yaptım. Bununla yılım tamam olur mu? Osman DEMİRBAŞ
CEVAP: Sigorta başlangıç ve askerlik tarihlerinizi bildirmemişsiniz. Sorunuzun cevabı bu verilere göre değişir. Doğum, sigorta ve askerlik başlangıç tarihlerinizi bildirmeniz halinde sorunuza cevap verebiliriz. Ancak sigorta başlangıç tarihiniz 18 yaşınızı doldurduğunuz tarihten sonra, askerliğiniz de sigorta başlangıç tarihinizden önceyse, askerlik borçlanmasıyla 25 yıllık sigortalılık sürenizi tamamlarsınız.
