Giriş
Soru: Lise mezunuyum. Halk Bankası’ndan 32 yıl hizmet sonrası 2/6 dereceden 1100 ek gösterge üzerinden şube müdürü unvanı ile emekli olmuştum. 15 Ocak 2023’te yürürlüğe girecek olan ek göstergeye göre benim de ek gösterge rakamım nasıl değişecek? Ayhan BASKIN
Cevap: Toplumda ek gösterge yasası olarak adlandırılan 7417 sayılı yasa ile 1’inci derece şube müdürlüğünden emekli olanların ek göstergeleri 3600 olarak belirleniyor. Ayrıca 2’nci dereceden emekli olan şube müdürlerinin ek göstergesi ise 3000 olacak. Bu nedenle 15 Ocak 2023’ten itibaren ek göstergeniz 3000 olacak ve emekli aylığınız 3000 ek göstergeden hesaplanacaktır.
YIPRANMA OLUMSUZ ETKİLER Mİ?
SORU: Ekim 1980 doğumluyum. Askeri öğrenci olarak 1 Eylül 1997 tarihinden SSK kaydım var. Ancak 18 yaşını doldurmadığım için ilk SSK kesintisi 30 Ağustos 1998’de gerçekleşti. Nisan 2019’a kadar çalıştım ve o tarihte KHK ile kamu görevinden çıkarıldım. E-Devlet HİTAP vb. SSK kayıtlarında 9623 gün prim ve 26 yıl 5 ay hizmetim görünüyor. Ama bu rakamlar asker olduğumuz için fazla hizmet statüsünde normal fiili rakamlara ilave ediliyor. Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili yasa çıkarsa faydalanabilir miyim? KHK’lı olmak fazla hizmet vb. etkiler mi? H.H.
CEVAP: Siyasi otorite tarafından Aralık 2022’de tamamlanacağı ve TBMM’ye getirileceği açıklanan EYT yasa tasarısının, öncelikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanları kapsaması bekleniyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce emekliliğe tabi hizmetiniz bulunduğundan, çıkacak EYT yasasından yararlanabilirsiniz. KHK ile ihraç olmanız veya Fiili Hizmet Süresi Zammı (yıpranma) ile hizmet süresine sahip olmanız, EYT’den yararlanmanızı olumsuz olarak etkilemeyecek, hatta olumlu etkileyecektir.
ÖNCE SSK’LI SONRA MEMUR OLAN EYT’DEN YARARLANIR MI?
Soru: Acaba EYT yasası; 8 Eylül 1999 önce SSK’lı olarak çalışmış olup, daha sonra da Emekli Sandığı’na geçmiş kişileri de kapsıyor mu? Örnek: 1995-2007 tarihleri arası SSK’lı, 6 Eylül 2007 tarihinden itibaren Emekli Sandığı’na bağlı olarak çalışmak. Osman DOGAN
Cevap: Değişik sigortalılık statüsünde çalışması olan sigortalıların; hizmetlerini birleştirerek, birleştirilen hizmet süreleri üzerinden emekli olunma zorunluluğu var. Dolayısıyla 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışma hayatına atılıp SSK’ya prim ödeyen ve daha sonra da memur olarak (Emekli Sandığı’na tabi) çalışmaya başlayan sigortalı EYT kapsamındadır. Çıkacak EYT yasasının aradığı prim ve sigortalılık süresi şartlarını sağlaması halinde EYT yasasından yararlanır.
23 MAYIS 2002’DEKİ HİZMET SÜRENİZ EMEKLİLİK YAŞINIZI BELİRLİYOR
SORU: 1976 doğumlu kadınım. İşe girişim 1995. Aynı kamu kurumunda 1995-2011 arası SSK’lı, 2011-2019 arası memur olarak çalıştım. Yaşı beklemeden ayrılmak durumunda kaldım. E-Devlet’te iki statüm birleştirilmiş hizmet olarak görünüyor. Bu şartlarda emekliliğim hangi statüden olur? İkramiyem ve maaşım bu çalışmış olduğum 24 yıl üzerinden mi değerlendirilir? D. KARABULUT
CEVAP: Sizin gibi SSK hizmeti de olan memurların emekli olma şartlarını 23 Mayıs 2002 tarihindeki hizmet süresi belirliyor. Bu tarihteki hizmet süreniz bilinmeden sorunuzu doğru olarak cevaplandırmak mümkün değil. Emekli olmak için aranan 20 tam yıl fiili hizmet süresini tamamlamışsınız. Bu tarih itibarıyla hizmet süreniz;
3 yıldan fazla 4 yıldan az ise 55,
4 yıldan fazla 5 yıldan az ise 54,
5 yıldan fazla 6 yıldan az ise 53,
6 yıldan fazla 7 yıldan az ise 52,
7 yıldan fazla 8 yıldan az ise 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İŞİMDEN KIDEM TAZMİNATI ALARAK AYRILABİLİR MİYİM?
Soru: 2005 yılında sigortalı oldum. 4826 gün primim var. 2009 yılından beri temizlik şirketinde çalışıyorum. Kendi isteğim ile işten ayrılmam halinde, kıdem tazminatımı alma bir şansım var mı? Yoksa 7200 günü doldurmam mı lazım? Kendim istifa etsem bile nasıl tazminat alabilirim? İRFAN
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Maalesef 4826 gün primle işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. İşinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmanız için, 2174 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız gerekiyor.
