Giriş
Soru: 1964 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ağustos 1980 olup 3950 gün primim var. Bunu sigortadan talep etsem paramı geri alabilir miyim? l Said SOBER
Cevap: Emekli olmak için aranan yaşı doldurduğu halde, emekli olacak kadar primi olmayanlardan talep edenlere ödedikleri prim, ‘yaşlılık toptan ödemesi’ adı altında iade edilir. Ancak 3600 günden fazla priminiz olup, bundan sonra prim ödemeseniz de 2024’te 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabileceğiniz için prim iadesi alamazsınız.
BAĞKUR, EMEKLİ KIZ ÇOCUĞUNA YETİM AYLIĞI BAĞLAMAZ
SORU: 1965 yılı doğumlu SSK emeklisiyim. Babam Bağkur’dan emekli. Hiç evlenmedim. Allah korusun babama bir şey olursa, babamdan maaş alabilir miyim? l Hacer CEŞEN
CEVAP: Bağkur, emekli kız çocuğuna ana veya babasından dolayı aylık bağlamaz. SSK emeklisi olduğunuzdan maalesef babanızdan aylık alamazsınız. Ancak babanız Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, alabilirdiniz. Çevrenizde bu şekilde çift aylık alanlar olabilir. Bunlar sizi yanıltmasın. Bu, yasalar arasındaki farktan kaynaklanan bir durumdur.
EV HİZMETİNDE 10 GÜNDEN AZ ÇALIŞAN EMEKLİLİK PRİMİ ÖDEYEBİLİR Mİ?
Soru: ‘Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlar uzun vadeli yaşlılık vs. primlerini kendileri ödeyebilir’ şeklinde bir yazı okudum. Bu ödeme nasıl yapılıyor? Ve 4/A kapsamında mı sayılıyor? l Murat SARI
Cevap: Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı yönünden 4/A kapsamında sigortalı sayılmakta. Bu kişilerin primleri, çalıştıran kişi tarafından ödenmektedir (Her gün için günlük asgari ücretin yüzde 2’si oranında olmak üzere bugün için günlük 1.96 lira).
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışan sigortalılar isterlerse takip eden ayın sonuna kadar uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) ve Genel Sağlık Sigortası’na (GSS) prim ödeyebiliyorlar ve ödedikleri prim SSK’ya (4/A) sayılıyor.
Çalışan bulunduğu yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğüne başvurarak ev hizmetlerinde 10 günden az çalıştığını bildirip, uzun vadeli sigorta primini ve GSS primi ödemek istediğini belirtmesi prim ödemesi için yeterli olacaktır. Bu kişiler takip eden ay sonuna kadar prim ödememeleri halinde, o ay için prim ödeme hakları ortadan kalkmaktadır.
EMEKLİLİĞİMİ ÖNE ÇEKEBİLİR MİYİM?
SORU: 3 Şubat 1972 doğumluyum. İlk SSK başlangıç tarihim 19 Eylül 1988 olup 5076 gün prim ödemem var. Özel sektör çalışanıyım. Askerlik öncesi ve sonrası sigortasız dönemlerim oldu. E-Devlet’e göre 51 yaş, 5450 gün prim ve 25 yıllık sigortalılık şartlarına tabiyim. Emekli olmaya hak kazanacağım tarih açısından, Kasım 1995-1997 arasında askerlik yaptığım da düşünülürse yaşlılık aylığına hak kazanacağım tarihi daha öne çekme şansım var mıdır? l Murat AKINCI
CEVAP: İlk sigortalı olduğunuz tarihte adınıza prim ödemesi varsa 374 gün daha prim ödeyip priminizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 3 Şubat 2023’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, borçlanma emeklilik şartlarını değiştirmez. Sadece prim gün sayınızı artırır. Sonuç olarak emeklilik şartlarınızı değiştirmediğinden bize göre askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
ABLAM, ÇİFT AYLIK ALABİLİR Mİ?
Soru: 10 Ocak 2002’de baba ve eşten çift aylık bağlanabileceğine dair yazınız üzerine soruyorum. SSK emeklisi babam 22 Mayıs 1969’da vefat etti. Anneme dul aylığı bağlandı. Annem de 2 Ocak 1999’da vefat etti. SSK emeklisi ablamın eşi ise 9 Ocak 2002’de vefat etti ve ablama eniştemden dolayı aylık bağlandı. Acaba ablama babamdan da aylık bağlanabilir mi? l A.Yaşar AĞAROĞLU
Cevap: Babanız da enişteniz de SSK emeklisi olduğundan maalesef ablanız eşinden dul aylığı alırken babanızdan da yetim aylığı alamaz. Ancak babanız veya eniştenizden biri farklı bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olsaydı, ablanıza babanızdan da aylık bağlanır ve çift aylık alabilirdi. Örneğin; babanız veya enişteniz Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, ablanız çift aylık alabilirdi.
