Giriş
SORU: 1) Asgari ücretle özel sektörde çalışıyorum. Bordronun üst kısımda brüt ücret 20.002,50 TL yazıyor. Şirket bunun üstüne çeşitli ilaveler yapıyor, brütümüz ve netimiz artıyor. Bizler, işten çıkarılma olduğunda brüt asgari rakamdan mı kıdem tazminatı alacağız? İlaveler de (yakacak, prim, BES gibi düzenli yatan) tazminat hesaplamasına katılacak mı?
2) Şirket satın alınırsa ve yeni şirkete geçmek istemezsek, kıdem tazminatımızı alabilir miyiz?
3) Sigorta başlangıç tarihim Haziran 1996 olup 5200 gün primim var. Askerliğimi 1998-1999’da 18 ay yaptım. EYT’liyim. Askerlik borçlanması ile bu eksikliğimi tamamlayabilir miyim? Yunus C.
CEVAP: 1) Kıdem tazminatı son alınan brüt ücret üzerinden hesaplanır. İşçiye sağlanan ve düzenli olarak ödenen para ve parayla ölçülmesi mümkün olan menfaatlerin de brüt ücrete ilavesi gerekir.
2) Şirket devri çalışanı ilgilendirmez. İşçinin kıdem tazminatı vb. haklarının sorumluluğu yeni işverene geçer. Ancak eski işveren; kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücret ile sınırlı olarak kıdem tazminatı ödenmesinden sorumludur. Bir anlamda kıdem tazminatı alacağınız daha güvenceli hale gelmektedir. Çünkü devir tarihine kadar işlemiş kıdem tazminatı ödenmesinden her iki işveren sorumlu olacaktır. Sonuç olarak şirket sahibi kim olursa olsun, aynı işi yapmaya devam edeceksiniz. Başka bir ifadeyle yaptığınız işin esasında değişiklik olmayacak. Dolayısıyla şirket hisse devri nedeniyle kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılamazsınız.
3) EYT kapsamında olduğunuzdan emeklilikte yaş aranmayacağından askerlik sürenizi borçlanıp 85 gün de prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İSTEDİĞİNİZ ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: 49 yaşındayım. Sigorta başlangıç tarihim 15 Nisan 1998 olup 26 yıl sigortalılık sürem, 5975 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Gülcan BASKIN
CEVAP: Emekli olmak için 20 yıl sigorta süresi, 5975 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan, emeklilikte yaş aranmayacak. Süre ve prim şartını sağladığınız için istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
HEM ANA HEM BABADAN AYLIK BAĞLANIR MI?
SORU: Her ikisi de 4/a sigortalısı olan kız çocuğunun anne ve babası bu sene vefat etti. Kız tek çocuk, bekar ve öğrenci. Hem anne, hem de babasından aylık bağlanır mı? Sinan MERCAN
CEVAP: SSK’lı (4/a) anne ve babası vefat eden kız çocuğu, anne ve babasının maaşından yüksek olandan tam, düşük olanından yarım olmak üzere iki aylığı bağlatılabilir. Başka aylık bağlanacak kimse olmadığından ve vefat nedeniyle hem anasız hem de babasız kaldığından aylık bağlama oranı yüzde 50’dir.
2100 GÜN DAHA PRİM ÖDEMELİSİNİZ
SORU: 8 Mart 1972 doğumluyum. SGK girişim 8 Temmuz 2010 olup 4900 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum? Ezgi ALTINÖZ
CEVAP: Emekli olmak için 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2100 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4800 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 61 yaşınızı dolduracağınız 8 Mart 2033’te emekli olmanız da mümkün (4800 gün prim ve 61 yaş şartlarına tabi olarak).
