Giriş
SORU: 1981 doğumluyum. 1997-1998’de (lise 3) endüstri meslek lisesi elektrik bölümü teknik serviste staj yaptım. Askerden önce sigortam yok. 21 Kasım 2001’de askere gittim. 1 Ocak 2004’te tarım sigortasına başladım. 1 Ocak 2024’te tam 20 yılı dolduracağım. Şimdi askerliğimi borçlansam, EYT bana vurur mu? Ya da staj kanunu çıkarsa EYT’den faydalanabilir miyim? Adem BAŞ
CEVAP: EYT kapsamına girebilmeniz için, askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıcınızın 8 Eylül 1999’dan geriye gitmesi lazım. Bu mümkün olmadığından maalesef askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına giremezsiniz. Şayet staj sigortasını başlangıç sayan yasa çıkartılır da, staj başlangıcınız emeklilik açısından sigorta başlangıcı kabul edilirse, EYT kapsamına girebilirsiniz.
3600 GÜNDEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
SORU: 16 Temmuz 1970 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Aralık 1985 olup toplam 3750 gün primim var. Askerliği borçlanmadım. 3600 günle emekli olabilir miyim? İhsan ALBOSTAN
CEVAP: İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigorta süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşı dolduracağınız 16 Temmuz 2030’da emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp ayrıca 1010 gün prim ödeyerek toplam priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (hemen başlayıp ara vermeden prim ödemeniz halinde Ekim 2027’de.
ÇALIŞMA SÜRESİ NASIL İSPATLANIR?
SORU: 1 Ocak 1973 doğumlu eşim Nisan 2000’de eniştesinin yanında çalışmaya başladı. Ama sigorta başlangıcı yapmadı. 2000’de işe girdiğini nasıl ispatlarız? Ortada yazılı ya da çalışırken bir resim gibi hiçbir şey yok. Sonra eşimi çiftçilikten Bağkur’a yazdırdı. 2004 Bağkur girişi var. Orada 13 ay prim yatırdı. 2008’de SSK’ya geçti. 4430 gün prim ödemesi var. Sağlıktan da problem yaşıyor. Ameliyat oldu. Kulağının biri yüzde yüz duymuyor. Kolundan ameliyat oldu, kolunu da yüzde yüz kullanamıyor. Raporlu tansiyon ilacı kullanıyor. Eşim nasıl emekli olur? Hülya YORULMAZ
CEVAP: Eşiniz; eniştesinin yanındaki işinden ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde ‘hizmet tespit davası’ açmadığından maalesef hakkı zamanaşımına uğramış. SGK’ya bildirilmeyen çalışma süresini kazanmak için maalesef bugün için yapacağı bir iş ve işlem yok. Eşiniz, rahatsızlıkları nedeniyle en az yüzde 40 oranında işgücü raporu ve Maliye’den vergi indirim hakkı alabilirse, ilk defa 6 Ağustos 2003’den sonra 1 Mayıs 2008’den önce sigortalı olan 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim şartlarına tabi olur. 4400 günden fazla prim ödemesi olduğundan, 2024’te 20 yıllık sigorta süresini dolduracağı tarihte emekli olabilir.
KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR MİYİM?
SORU: 20 Ekim 1981 doğumluyum. Staj sigortam 1998, normal sigortam 15 Mayıs 2003 olup 6350 gün primim var. İşyerinden kendi isteğimle ayrılsam, kıdem tazminat alabilir miyim? Ne zaman emekli olurum? Soner SARIKAYA
CEVAP: Bugün için işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Çünkü emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Emekli olmak için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 650 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. 7000 gün prim ödeme şartıyla 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
