Giriş
SORU: İş kazası sonucu yüzde 63 engelliyim. Tahsis numarası 81 ile başlayan iş kazası sonucu uzuv kaybından dolayı iş kazası geliri almaktayım. Aynı zamanda da 4/a’lı çalışmaktayım ve 8160 gün primim var. 4/a’lı olarak emekli olduğumda iş kazası gelirimde değişiklik olur mu? Uğur YILDIZ
CEVAP: Emekli olduğunuzda sürekli iş görmezlik geliriniz ile emekli aylığınızdan yüksek olanın tamamı ile düşük olanın yarısını alırsınız. Emekli aylığınız sürekli iş göremezlik gelirinizden yüksek olursa emekli aylığınızın tamamı ile iş göremezlik gelirinizin yarısını alacaksınız. Şayet iş göremezlik geliriniz, emekli aylığınızdan yüksek olursa sürekli iş göremezlik gelirinizin tamamı ile emekli aylığınızın yarısını alacaksınız.
TÜM ÇALIŞMANIZ İÇİN TAZMİNATI ALMALISINIZ
SORU: Emekli olmama 110 gün kaldı. İşyerim haberim olmadan 5 kere girdi çıktı yapmış. Emekli olduğumda tazminat alabilir miyim? İ. ERTAN
CEVAP: Fasılalarla olsa da işyerindeki tüm çalışma süresi için kıdem tazminatı hesaplanır. Muhtemelen işyerinde bir yıldan fazla süre çalışmanız vardır: Bu nedenle emekli olurken işyerindeki tüm çalışma süreniz için kıdem tazminatı alabilirsiniz.
STAJ KANUNU ÇIKARSA NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
SORU: 13 Mayıs 1974 doğumluyum. Meslek lisesi mezunuyum. Staj sigortam 19 Eylül 1990’da başladı. 2 yıl haftanın 3 günü staj yaptım. Hizmete başlama tarihim 15 Kasım 2000 olup 4635 gün primim var. Ne kadar daha prim ödemem gerek ve ne zaman emekli olabilirim? Nurşen VAROL
CEVAP: Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden, maalesef emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Emeklilik şartlarınız 15 Kasım 2000’deki giriş tarihinize göre belirleniyor. Bu tarihe göre emekli olmak için; 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2365 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşı dolduracağınız 13 Mayıs 2032’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine aynı tarihte yani 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak). Şayet staj sigortasını emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayan bir kanun çıkartılırsa, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 815 gün daha prim ödeyip priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EYT 3600 GÜNLE EMEKLİLİĞİ KAPSAMIYOR
SORU: 1973 doğumluyum. Sigorta girişim 2 Nisan 1999 olup 3068 günüm var. 3600 günle EYT’den yararlanabilir miyim? Nur TÜRKTEMEL
CEVAP: Nur ismi hem erkek, hem de kadınlar tarafından kullanılıyor. Sorunuzu kadın okur olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. EYT kanunu 3600 günle emekliliği kapsamadı. Yaş haddinden emeklilik için; 15 yıl sigorta süresi, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 532 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 2031’de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
