Giriş
Size bir iyi bir de kötü haberim var. Önce kötü haberi mi vereyim? Tamam o zaman. Araştırmalara göre sosyal medya insanları mutsuzlaştırıyor. İyi haber mi?
Hesabınızı kapatıp veya dondurup hayatın tadını çıkarmak elinizde! Stanford Üniversitesi ile New York Üniversitesi'nin (NYU) ortak yürüttüğü araştırmanın sonucuna göre, sosyal medyadan çıkmak insanın ruh sağlığı için ufak ama önemli faydalar sağlıyor.
BİR NEVİ BAĞIMLILIK
Yaşanan mahremiyet ve bilgi paylaşımı skandallarına rağmen hâlâ Facebook'tayız. Birkaç milyarımız haddinden fazla zamanı sosyal medya platformunun demir kıskacında geçiriyor.
Üstüne üstlük araştırmaya göre bu bizi mutsuz da ediyor. Uzmanların daha önce de söylediği gibi Instagram, Facebook ve diğer sosyal medya platformları tarafından inşa edilen ödüllendirme sistemi, kumar veya madde bağımlılığının yan etkileriyle hayli benzeşiyor.
Eski Facebook yöneticilerinden Sean Parker, kullanıcı etkileşimini körükleyen faktörün arkasındaki fikri 'ufak bir dopamin iğnesi' yapmaya benzetmişti.
DAHA DRAMA
Herhangi bir takıntılı davranışta olduğu gibi, dengeli kullanarak daha iyi bir ruh hali ve genel bir zindelik hissine kavuşabileceğinizi düşünebilirsiniz. Fakat yeni araştırma, Instagram ve Facebook'u hayatımızdan tamamen çıkarmanın avantajlarını anlatmakla bitiremiyor.
Stanford ve NYU tarafından yürütülen Sosyal Medyanın Sağlığa Etkileri isimli araştırma, insanların hesaplarını kapattıktan sonra neler yaşadıkları üzerinde yürütülmüş en titiz bilimsel incelemelerden biri.
Hesap kapatmanın görece daha iyi hissetmenizi sağlayacak muhtemel olumlu etkileri gayet açık: Daha az politik dram yaşıyorsunuz, daha etkin yoğunlaşmaya başlıyorsunuz ve eş dostla daha fazla vakit geçiriyorsunuz.
Diğer taraftan ise hesap kapatanların son haberlerin daha az farkında oldukları görülüyor. Gündemin bunaltıcı karmaşasından psikolojik olarak olumsuz etkilenen hassas bireyler için, daha az kara haber iyi anlama gelebilir.
DETOKS İŞE YARIYOR
Araştırmacılar, sosyal medyanın etkilerini takip etmek için üç bine yakın Facebook ve Instagram kullanıcısıyla çalıştı. Sonra bu kullanıcıların rastgele seçilen yarısından, hesaplarını bir ay boyunca dondurmaları istendi.
Anlaşmanın çiğnenmediğinden emin olmak için hesapları devre dışı olduğu tüm süre boyunca denetlendi. Temizlenme sürecinde deneklerin nasıl hissettikleri ise düzenli olarak mesajlaşmalarla takip edildi.
Sosyal medya detoksuyla birlikte ufak ama önemli sağlık gelişmeleri elde edildi. Denekler daha mutlu olduklarını, hayattan daha fazla zevk almaya başladıklarını, depresyon ve anksiyete gibi hislerde ise olumlu yönde gelişme gördüklerini kaydetti.
GİDEN GERİ DÖNMÜYOR
Bunun yanında, araştırma bittikten sonra, sosyal medya orucu tutan deneklerin bazılarının Facebook ve Instagram’a geri dönmedikleri de görüldü. Araştırma, Facebook ve Instagram’ın aşikar olan faydalarını yadsımıyor tabii.
Facebook hâlâ, tüm zaaflarına rağmen, arkadaşları ve aileleriyle bağlantıda kalmak isteyen ve topluluk bulma ve eğlenme aracı olarak kullananlar için (özellikle bu kişiler sosyal olarak yalıtılmış bir yaşam sürüyorsa) anlam ifade ediyor.
INSTAGRAM HASETİ DEPRESYON SEBEBİ
Araştırmanın genel sonucuna bakacak olursak, Facebook ve Instagram’dan bir ay uzak durmanın bile öznel sıhhati geliştirdiği, deneyden sonra hesabı aktif hale getirme arzusunun önemli ölçüde azaldığı ortaya çıktı.
Araştırmaya katılan sosyal medya kullanıcılarıyla gerçekleştirilen görüşmelerde, öne çıkan bir başka bilgi de, özellikle başkalarının Instagram paylaşımlarının ardında saklı duruyor. Kişilerin kendilerine rakip veya denk gördüğü insanların mutlu paylaşımlarından negatif etkilendiği açık biçimde ortada.
Diğer insanların daima çok mutlu olduğunu düşünen kullanıcılar, kendi hayatını çok daha sıkıcı buluyor. Daha önceleri Facebook’ta görülen bu haset davranışı, özellikle ‘story’ yani hikaye özelliğinin gelmesiyle Instagram’a taşınmış durumda.
