Giriş
Boyun düzleşmesi yaygın rastlanılan bir sorun. Boyun ağrısı, baş ağrısı, sırta doğru yayılan ağrılar, dikkat bozukluğu, gergin bir ruh hali, uyku düzeninde veya kalitesinde bozulmalar gibi birçok şikayet yol açıyor. Son yıllarda zaten gittikçe artan bu sorun, corona virüs pandemisi nedeniyle evde kalmak zorunda olduğumuz bugünlerde mobil cihazlarla olan ilişkimizin artması, evden çalışma zorunluluğunun bilgisayar karşısında oturma süresini uzatması nedeniyle daha da artış gösterdi.
Normal bir omurgada boyunda öne (servikal lordoz), sırtta arkaya (dorsal kifoz), belde öne (lomber lordoz) doğru olan doğal eğrilikler vardır. Bu eğrilikler belirli açılara sahip olup omurganın işlevini yerine getirebilmesi ve sağlığının korunabilmesi açısından önemlidir. Bu eğriliklerin derecelerinde oluşan değişiklikler lordoz veya kifozda artış veya azalmayla sonuçlanır. Bu açısal değişiklikler ani oluşmadığı sürece başlangıçta uzun süre şikayet ortaya çıkarmayabilir. Ancak bir süre sonra çeşitli sebeplerden dolayı kişi rahatsızlık hissetmeye başlar. Aslında şikayetlerin çıkış süresi genellikle çok uzun olduğundan tedavi de bazen uzun ve önemli derecede hasta uyumu gerektiren bir hale dönüşür.
Boyun düzleşmesinin en önemli sebebi
Elbette duruş ve oturuş bozukluğudur. Uzun süre aynı pozisyonda sabit durmak boyun kaslarının bir süre sonra gerginleşmesine sebep olur. Zira başımızı dik tutabilmek için ensemizdeki kasların belirli oranda kasılı kalması gerek. Bu gerginliği belirli aralıklarla mola vererek azaltmak şart. Eğer bu konuda dikkat gösterilmiyorsa kaslar gittikçe daha da gerginleşir, gerginliğini ve kasılma oranını azaltamaz. Bunun sonucunda ise kasılı kalan kas bir süre sonra ağrı yapmaya başlar. Aynı zamanda kasılı kalması boyun omurgasını geriye çekip düzleşmenin de başlamasına neden olur.
Duruş ve oturuş bozukluğu dışında da bir çok sebep boyun düzleşmesinin ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Bunların arasında boyun fıtıkları, kireçlenmeler, fibromyalji, tetik nokta sendromu (miyofasyal ağrı sendromu), travmalar, doğumsal anomaliler söz konusu olabilir. Ancak bunlar duruş oturuş bozuklukları ile karşılaştırıldığında daha düşük oranda karşımıza çıkar.
Boyun düzleşmesi belirtileri
Genellikle bilgisayarda çalışırken veya araç kullanırken, kafanızı uzun süre tek bir yerde tutunca kötüleşen ağrı, kas gerginliği ve spazmları, başınızı hareket ettirme yeteneğinde azalma, baş ağrısı, dikkat toparlayamama, ara sıra garip boyun hareketleriyle rahatlamaya çalışma, sırta ve hatta bazen kollara yayılan ağrılar söz konusu olabilir. Bu şikayetler bir süre sonra hayat kalitenizde ciddi azalma, psikolojik stres, uyku bozuklukları yapabilir.
En sık karşılaştığımız sorulardan biri de düzleşmenin boyun fıtığına sebep olup olmayacağı. Aslında düzleşme tek başına bir boyun fıtığı sebebi değil. Bu konuda oluşan yanlış anlamalar daha fazla strese sokuyor. Düzleşme herhangi bir sebepten kaynaklı boyun ağrılarında sık karşımıza çıkar ama aynı zamanda düzleşmenin kendisi de boyun ağrısı yapar. İşte bu kısırdöngü içerisinde aslında ortaya çıkan en önemli gerçek, boyun kaslarının zayıflaması ve kuvvetini kaybetmesi. Zayıflayan boyun kasları zamanla boyun omurgasına yeterli desteği vermez ve boyun fıtığı oluşumu kolaylaşabilir. Bu nedenle boyun kaslarının kuvvetini korumak son derece önemli.
Boyun düzleşmesi tedavisi
Yukarıda bahsi geçen şikayetleriniz varsa ilk yapmanız gereken duruşunuzu ve oturuşunuzu ideal pozisyona getirmeye çalışmak. Baş dik pozisyonda ve bir miktar geriye alınmalı, omuzlar dik tutulmalı. Otururken de sandalyeye tam oturulmalı, kalçalar, bel, sırt, omuzlar sandalyeye tam yaslanmalı ve ekrana tam karşıdan bakılmalı. Bunun ardından uzun süre ekran karşısında kalmamaya çalışmanız gerek. Maksimum 30 dakikada bir kısa bir mola vermeniz çok işe yarar. İşte bu noktada mobil telefonlarla geçirdiğimiz zaman da çok önemli olmaya başlıyor. Genellikle yanlış pozisyonda tutulan telefonlarla bir de uzun zaman geçirince boyunda ortaya çıkan kas zorlanması ciddi boyutlara ulaşıyor. Sadece boyunda ağrı ve düzleşme değil, birçok probleme yol açan mobil telefon kullanımında boyun ile ilgili yapılan araştırmalar bizlerin telefonu doğru tutmasını ve kullanmasını öğütlemekte. Buna göre telefonu bir elinizde ve göz hizanızda tutup, diğer elinizle ekran üzerinde işlem yapmanız tavsiye ediliyor.
Düzenli egzersiz de omurga ve boyun kaslarının güçlenmesini ve düzleşmenin önüne geçilmesini kolaylaştırır. Ancak şikayetlerin süresi uzadıysa, ağrı şiddetini arttırıyorsa, uyku düzeni veya kalitesi etkilendiyse vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmak daha doğru olur. Duruş eğitimi, egzersiz, fizik tedavi, çeşitli iğne tedavileri gibi birçok tedavi alternatifleri var.
Corona virüs pandemisi nedeniyle daha hareketsiz ve daha çok mobil cihazlarla yaşamaya başladığımız bugünlerde omurga sağlığımızı da ihmal etmemek gerek. Evde kalın ama sağlıksız kalmayın.
