Giriş
Omuz eklemimiz yapısı itibarıyla diğer eklemlerden biraz daha farklıdır. Genellikle eklemlerimiz üst üste durma veya eklemlerin kemik yüzeylerinin birbiriyle belirli açıda birleşmesi şeklinde sabitlenir ve stabil kalırlar. Ancak omuz ekleminde kemik yüzeyler yan yana dururlar ve çevresindeki kas dokusu sayesinde stabil kalıp fonksiyon görürler. Aşırı hareketli bu eklemin bu yapısı nedeniyle yıpranma daha hızlı ortaya çıkıp, daha uzun zamanda iyileşirler.
Omuzda ortaya çıkan hasarlar eklem ile ilişkili kaslar, bağlar, eklem kapsülü gibi yumuşak dokulardaki zorlanmalar veya yırtıklar ile ilişkili olabilmekle birlikte eklemdeki kıkırdaklar veya kemiklerdeki çatlaklar veya kırıklar da etkili olabilir. Ancak tipik olarak bu sorunların hemen hepsi benzer şikayetler ve muayene bulguları verirler.
Genellikle hastalarda gece üzerine yatınca, kolunu yukarıya veya öne doğru uzatınca ortaya çıkan ağrılar söz konusudur. Hastalarda birkaç günlük veya haftalık iyilik halleri görülse bile, bu hareketlerle aniden bıçak saplanır gibi ağrılar ortaya çıkar.
Omuz eklemi hastalıklarında ortaya çıkan donuk omuz, kronik ağrı gibi bazı komplikasyonlar tedavisi uzun ve zorlu problemlerdir. Bu nedenle şikayetleriniz varsa zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmanız en iyisi olacaktır. Muayene genellikle tanı ve tedavi konusunda bizleri yeteri kadar yönlendirir ancak yine de çoğunlukla MR veya yumuşak doku ultrasonu ile eklem içindeki problemi tam olarak ayırt etmek gerekir.
Omuz problemlerinde çoğunlukla karşımıza omuz çevresinde “rotator manşet kasları” dediğimiz kaslarda zorlanma, kısmi veya tam yırtıklar çıkar. Yırtıklar zaman içinde tekrar eden zorlanmalara bağlı olarak veya daha şiddetli bir zorlanma hareketi ile oluşurlar. Zorlanmadan kastımız genellikle çok ağır yükleri itmek, çekmek gibi major hareketler değildir. Günlük hareketler sonucu oluşan yırtıklar daha fazla görülmektedir. Özellikle yukarıya doğru uzanmak. Örneğin; mutfakta yukarıdaki dolaplardan bir mutfak malzemesi almaya çalışmak veya toplu taşıma araçlarında tutunma barlarına tutunurken ani bir fren yapılması esnasında zorlanmalar gibi günlük hareketler omuz kaslarında yırtılmayı tetiklemektedir.
Bu tip ani durumlarda yapılacak ilk iş ağrılı bölge üzerine soğuk uygulama yapıp, istirahat etmektir. Muayene eden doktorunuz size genellikle ilaç, fizik tedavi, enjeksiyonlar önerebilir. Enjeksiyonlar ağrıyı azaltmak için kullanılan kortizon, PRP, hyaluronik asit içeren uygulamalar olabilir. Hangisinin tedavinize daha çok katkı vereceği konusunda doktorunuz sizi bilgilendirecektir. Ancak hangi tedavi programı uygulanırsa uygulansın omuz kaslarını güçlendirmeden tedavi tamamlanmış kabul edilmemelidir. Eklemdeki problemin türüne ve şiddetine göre değişen egzersiz programınız da yine doktorunuz tarafından belirlenecektir.
Omuz eklemindeki hastalıkların en önemli komplikasyonlarından biri olan donuk omuz problemi çoğu zaman omuzda ortaya çıkan zorlanma, yırtılma gibi eklem problemlerinin neticesinde veya bazen kendiliğinden karşımıza çıkmaktadır. Özellikle diyabet (şeker) hastalarında omuz ekleminde herhangi bir patoloji olmadan da ortaya çıkabilir ve maalesef bu hastalarda oldukça inatçıdır.
Bu hastalıkta asıl problem omuz eklemi çevresindeki kapsülün sertleşerek eklemin hareketlerine izin vermemesidir. Hastalarda tipik olarak omuzda ağrı ve ardından hareket kaybı oluşur bir süre sonra ağrı azalır ancak hareket kendiliğinden hemen geri gelmez.
İYİLEŞME SÜRESİ KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞEBİLİR
Donuk omuz problemi çeşitli aşamalardan geçerek kimi hastada kısa sürede kime hasta da 2 yıla kadar varan sürelerde kendiliğinden iyileşebilir. Ancak bu iyileşme süresi içinde omuz kasları zayıflayacağı ve hareket kabiliyetini kaybedeceği için kesinlikle kendiliğinden iyileşme süresi beklenmemelidir.
Bu hastalıkta egzersiz ve fizik tedavi önemli yer tutar. Ağrının şiddetini azaltmak için omuza bir takım enjeksiyonlar yapılabilir. Bazen ameliyathanede hastaya anestezi altında eklem manipülasyonu yapılabilir.
Tedavi sırasında bazen ilerleme kaydedilmemesi hastalarda umutsuzluğa yol açsa da tedavi programlarının hastalığın kötüleşmesini engelleyeceğinin veya yavaşlatacağının bilinmesi gerekir.
