Giriş
Rus tankları 24 Şubat sabaha karşı Ukrayna’ya girmek için motorları çalıştırırken, saatler önce ABD Seattle’da tembel bir çarşamba akşam üzeri yaşanıyordu. Microsoft’un Tehdit İstihbarat Merkezi’nde her şey sakin, çalışanlar çıkmaya hazırdı. Bir anda alarmlar çalmaya başladı. Bu alarm, daha önce görülmemiş ‘Silici’ diye tanımlanan tehlikeli bir virüs programının devlet binalarına ve finans kurumlarına yayıldığının göstergesiydi.
Üç saat içinde Microsoft, 9 bin kilometre uzaktan kendini Avrupa’daki kara savaşının göbeğinde buldu. Seattle’daki tehdit merkezi olağanüstü bir şey olduğunun farkındaydı, en yüksek alarm seviyesine geçildi, kötü amaçlı yazılım diğerlerinden ayırıldı, ona “FoxBlade” adı verildi. Microsoft’un ilk yaptığı şey Ukraynalı yetkilileri bilgilendirmekti. Tehlikeli bir siber saldırı başlamıştı ve bu, kara harekatının da habercisi olabilirdi.
Sonraki adım Microsoft sistemlerini, verileri silen FoxBlade kodunu engellemeleri için güncellemekti. Aynı dakikalarda, şirketin büyük siber saldırılara karşı mücadelesinden sorumlu üst düzey Microsoft yöneticisi Tom Burt, Beyaz Saray’ın siber ve gelişmekte olan teknolojiler ulusal güvenlik danışman yardımcısı Anne Neuberger’ı aradı. Neuberger, Microsoft’un tespit ettiği kötü amaçlı yazılımın Ukrayna sınırlarının ötesine yayılacağı, NATO’yu felce uğratacağı ve Batı Avrupa bankalarını vuracağı korkusuyla kodun ayrıntılarını Baltık, Polonya ve diğer AB ülkeleriyle paylaşmak için harekete geçti.
Rus işgalinin başladığı, gece yarısından çok önce ABD tarafından öngörülmüş, müttefikler uyarılmıştı. İşte o geceden itibaren Microsoft, otomobil üretim hatlarını Sherman tankları yapmak üzere dönüştüren Ford Şirketi’nin 2’nci Dünya Savaşı’nda oynadığı rolü oynamaya başladı.
HİBRİD-SAVAŞ DÖNEMİ
Tarih ilk kez Hibrid-Savaş’a sahne oluyor. Fiziksel ve dijital savaş bir arada yürüyor. Bunun 3 ayağı var. Siber saldırılar, karşı-siber saldırılar ve sosyal medya. Ukrayna’nın işgali teknoloji devleri için de bir savaş alanıydı. Veri ve hizmetler ‘ölümcül’ hale geldi. Tik Tok’ta yerel halkın çekip paylaştığı Rus birliklerinin sınıra ilerleyiş videoları, ABD istihbaratının çok işine yaradı.
O görüntüler sayesinde Rus 4’üncü Tank Taburu’nun sınıra ilerlediği görüldü. Halbuki Moskova’da konuşlanan tank taburu tarihi boyunca o kadar uzağa gitmemişti. Kamufle edilen hava savunma bataryaları ya da zırhlıların savaş öncesi ‘Z’ harfi işaretlenmesi bile Tik Tok’tan fark edildi.
Rusların saldıracağı kesindi. Bu ölçekte istihbarat eski savaşlarda yoktu. Savaş perşembe başladı. 1 gün sonra Google, Meta, Apple, Rusya içinde servislerini kısıtladı. Sonraki adımda Facebook’un sahibi olan Meta ve Google, Rus medyasının internette reklam satışını yasakladı. Aynı anda Rusya’da yaygın kullanılan Telegram uygulaması, yanlış bilgiler nedeniyle savaşla ilgili kanalları kapadı.
Ve pazartesi günü Twitter, Rus devletine bağlı medya kuruluşlarının yaptığı tüm gönderileri etiketleyeceğini söyledi. Facebook da savaş propagandasını önlemek için Avrupa Birliği çapında Rus görsel ve yazılı metinlerini kaldırdı. Facebook, Google ve Twitter da dahil birçok teknoloji devi için bu savaş rehabilitasyon imkânı sunuyor.
Zira şirketler son yıllarda kişisel veri toplama, gizlilik ihlali, pazar hakimiyeti, uygunsuz içerik, kitlelerin fikirlerini etkileme gibi çeşitli sorunlarla boğuşuyor. Şimdi ellerine bir şans geçti. Sosyal medyanın insanları birbirine bağladığını, demokrasi için bir araç olarak kullanıldığını gösterebilirler. 2011 Arap Baharı’ndan bu yana ilk kez teknolojilerinin iyiliğe katkı sağladığını kanıtlama şansları var.
