Giriş
Devrim niteliğinde bir teknoloji olan 5G’nin hayatımıza girmesiyle internet hızı ve kapasitesinde büyük ilerlemeler olması bekleniyor. Çin, 5G’ye bağlı internet ve mobil iletişim teknolojilerinde lider ülke durumunda.
Özellikle Çin şirketi Huawei, uygun maliyetle 5G sistemleri geliştiriyor ve dünyanın her yerine satmak üzere hazırlık yapıyor. Dünya çapındaki birçok ülke, bu yarışta geride kalmamak için Huawei ile işbirliği yoluna gidiyor. Türkiye, bu teknolojiyle yakından ilgilenen hatta Huawei ile bir dizi adım atan ülkeler arasında.
Dünyada stratejik teknolojiler alanında tek hakim durumunu korumak isteyen Amerika Birleşik Devletleri ise bu pozisyonunu kaybetmemek için hamleler yapıyor. ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in Batı’daki hassas bilgileri çalmak istediğini ve NATO dahil önemli kurumlara tehdit oluşturduğunu iddia ediyor. Bu tez üzerinden de “Sakın Çin’den hassas ürün satın almayın” diyor.
ABD bir süredir Huawei’i çok yakın takibe almış ve projelerden dışlamış durumda. ABD’nin baskılarından bunalan İngiltere hükümeti, bu hafta Huawei ekipmanlarının kullanılmasını yasakladı. Operatörlerin Çin’den aldığı mevcut sistemlerini de 2027’ye kadar tamamen sökmelerini istedi. ABD diğer müttefik tüm ülkelere de aynı oranda baskı uyguluyor.
TÜRKİYE NE YAPACAK?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gündeminde yüksek teknoloji farklı boyutlarıyla önemli yer tutuyor. Savunma alanındaki gelişmeleri bizzat takip eden Erdoğan, kısa süre önce “Dijital farkındalık” ve “Siber Vatan” kavramlarını paylaştı ve bu konuda çalışılması talimatını verdi.
Geçen şubat ayında da “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi”nin açılışında yaptığı konuşmada yerli imkanlarla 5G dönüşümünün hızlandırılmasını istedi. “Yerli 5G altyapısı kurmadan 5G’ye geçemeyiz” gibi bir ifade kullandı. Geçtiğimiz günlerde Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile de bu konuyu konuştum. 5G’nin kendileri için önemli bir yer tuttuğunu söyledi.
Bütün bu gelişmeleri alt alta toplayınca Türkiye’nin mevcut altyapıyı iyileştireceğini ve mümkün olan en hızlı şekilde 5G’yi kullanıma hazır hale getireceğini anlıyorum. Zaten insanların internete bağlı çalışmak zorunda kaldığı pandemi günleri bu konunun ne kadar hayati olduğunu gösterdi.
Hayli karmaşık ve pahalı bir teknoloji olan 5G’nin bugünden yarına yerli imkanlarla üretilmesi kolay değil. O nedenle Türkiye bir süre daha Çin başta olmak üzere bir dizi ülke ile işbirliği fırsatlarına yönelecek.
SENATÖR GRAHAM’İN SÖZLERİ
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) / Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK), dördüncü “Transatlantic Talks” seminerinde ABD Senatosu’nun etkili isimlerinden Lindsey Graham’ı konuk etti.
TAİK Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ ve DEİK Başkanı Nail Olpak’ın da katıldığı etkinlikte Graham, ABD ile Türkiye arasında serbest ticaret anlaşması imzalanmasından yana olduğunu söyledi ve Washington’ın şartlarını sıraladı.
ABD’nin Türkiye’nin önüne koyduğu dosyalar arasında Huawei de var. Bütün bu gelişmeleri birlikte okuyunca ABD’nin S-400 kadar ağır bir baskı kurmasa da Türkiye ile Çin arasındaki teknolojik işbirliğini engellemek için her yolu deneyeceği izlenimini ediniyorum.
