Türkiye’nin Otomobili TOGG ile ilgili 2019 yılında CNN Türk’te bir program yapmıştım. TOGG CEO’su Gürcan Karakaş ile yayınımız büyük ilgi görmüştü. Otomobilin detayları ilk kez detaylı şekilde kamuoyuyla paylaşılmıştı. Yaklaşık iki sene sonra yine Gürcan Karakaş ile buluşmak üzere bu kez bir grup gazeteciyle birlikte Gebze’deki Bilişim Vadisi’ne davet edildim. TOGG’un ortak yatırımcıları da oradaydı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Babayiğitler arıyorum” çağrısından sonra girişime öncülük eden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı (TOBB) Rifat Hisarcıklıoğlu ve iş dünyasının önemli isimleri ilk adımları atmıştı.
Bugün itibarıyla TOGG’un dört ana ortağı var. Hisarcıklıoğlu ile birlikte Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ve Turkcell CFO’su Osman Yılmaz, yemekli sohbetimizde bu girişime neden katıldıklarını, hangi aşamalarda destek verdiklerini özetlediler.
Zaman zaman bana insanlar soruyor “Bu iş gerçekten olur mu, Türkiye’nin otomobilinin şansı var mı?” diyorlar. Ben de net şekilde “Evet” diyorum. Neden böyle düşündüğümü önceki günkü toplantıdan da notlar aktararak izah edeyim:
Bilişim Vadisi’nde TOGG’un önünde Türkiye’nin dev kuruluşlarını temsil eden girişim ortaklarıyla birlikteydik.
Sanayi devrimini ıskalamıştık. Özellikle otomotiv endüstrisinde otomotivin kuralları değişirken Türkiye bu fırsatı yakalayabilir ve TOGG ekiplerinin açtığı etiket gibi #YeniLigeYolculuk başlayabilir. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu projeyi çok önemsiyor ve çok yakından takip ediyor. Hiç vakit kaybedilmeksizin sürecin tamamlanmasını arzu ediyor. Erdoğan’ın ısrarlı takibi bu süreçte belirleyici.
Diğer taraftan TOGG’un ortakları arasında çok ciddi iş insanları ve yatırımcılar var. Tuncay Özilhan Türkiye’de endüstri birikimi çok yüksek Anadolu Grubu’nun patronu. Çelik Motor ile KIA’yı ve Honda’nın bazı ürünlerini Türkiye’de temsil ediyorlar. Diğer taraftan Anadolu Isuzu Türkiye’de üretim yapıyor ve ihracat gerçekleştiriyor. Tuncay Özilhan, iş hayatında birçok başarıya tanık olduğunu ancak TOGG’un başarılı olmasını şu anda her şeyden çok arzu ettiğini söyledi.
Gemlik’teki fabrikayı ziyaret ettiğinde gözyaşlarını tutamadığını ifade etti. Turkcell’i herkes çok yakından biliyor. Kullanıcı, abone ve müşteri sayısı açısından dünyanın en büyüklerinden. Turkcell, TOGG’a teknoloji gücüyle destek oluyor. Farklı alanlarda yatırımları bulunan Ahmet Nazif Zorlu da TOGG’a teknoloji şapkasıyla katılıyor. Aracı incelerken TOGG’un en dikkat çekici parçalarından biri olan sürücü panelindeki bölümlere Vestel’in katkılarını anlattı.
BMC’de hâkim hissedar konuma gelerek TOGG’un da ortakları arasına giren Fuat Tosyalı, “Bu işin kârı keyfi” diyerek projeye nasıl baktıklarını anlattı. Tosyalı, çelik başta olmak üzere endüstriyel malzemeler konusunda uzman bir topluluk. DEV PİL YATIRIMI Türkiye kısa süre önce Çinli pil üreticisi Farasis ile bir anlaşma yaptı. Bu çerçevede kurulan SIRO Temiz Enerji Çözümleri Şirketi, TOGG’un batarya modüllerini Türkiye’de üretecek.
Ayrıca burada kazanılacak deneyim ile enerji depolama çözümleri gerçekleştirilecek. Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin bu adımlarla batarya teknolojisine sahip 6 ülkeden biri olacağına işaret etti. Kur, pandemi ve diğer güçlüklere rağmen geleceğe umutla baktıklarını söyledi. Ortakların bu inançla hareket ederek 15 yıl temettü almamayı kabul ettiklerinin altını çizdi. CEO Gürcan Karakaş konuşmaların ardından bilgi dolu bir sunumla gelinen durumu özetledi.
Fabrikanın kurulumu son hız devam ediyor. Otomobil 2023 yılında satışa sunulacak. Otomobil fuarlarında olmaktansa teknoloji zirveleri ve buluşmalarını önemsediğini, bu nedenle ocak ayının ilk haftasında Las Vegas’taki Tüketici Elektroniği Şovu CES’te aracın gösterileceğini söyledi. Güvenlik konusuna büyük önem verdiklerini, aracın Euro NCAP çarpışma testinden 5 yıldız almasını hedeflediklerini anlattı.
Anlatılanlardan çıkardığım sonuç şu: Gürcan Karakaş ve arkadaşları TOGG’u sadece insanları A noktasından B noktasına götüren bir otomobil gibi konumlandırmıyor. İçinde farklı erişimleri bulunan bir teknoloji ekosistemi olarak görüyor.
Bugüne kadar dünyanın dev otomotiv şirketlerinde görev yapan Murat Günak, Talin Yıldız, Özgür Özel gibi uzman isimler TOGG bünyesinde çalışıyor. Kariyerlerinde bu kadar yükselmiş kişilerin TOGG’a katılması, projeye duydukları inançla yakından ilgili. Diğer taraftan tersine beyin göçüne fırsat vermesi açısından da Türkiye bakımından bir kazanç.