Giriş
Geçen gün televizyon izlerken bir kamu spotu çıktı karşıma. Bir ev, yatakta bir çocuk ve arka planda içerideki odada oturanların şu konuşmaları duyuluyor:
- Hiç korkmayın bizim buranın zemini sağlammış hiçbir şey olmaz bu eve.
- Zaten zamanında burayı yapan müteahhit kendi oturmak için yapmış, kale gibiymiş valla.
- Kale neymiş buranın zemini kaya üzerindeymiş, kazmaları aylar yıllar sürmüş.
- Demiri bol kullanmışlar.
- Çatlakları kafaya takmayın, onlar sıva çatlağı.
-Bakmayın canım evin eski göründüğüne, kolonlar çok sağlam. Ve sonra dış ses yükseliyor, emin misiniz? “Binanızın risk tespitini mutlaka yaptırın” uyarısıyla kamu spotu sona eriyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırlattığı bir film. Bakan Murat Kurum’u geniş kitlelerin dikkatini çekebilecek bu film için kutluyorum.
Gerçekten benim çocukluğumdan beri duyduğum konuşmalar bunlar. Konu komşu ne zaman bir araya gelse, çarşı pazarda ne zaman konu açılsa bunlar söylenir. Hatta yaşadıkları konutlar hakkında daha bilinçli olduğunu düşündüğümüz eğitimli insanlarda bile böyle ön kabuller olduğunu biliyorum.
Oysa gerçek pek böyle değil. İnsan otomobillerine gösterdiği dikkat ve özeni, yaşadıkları konutlar söz konusu olunca unutuyor. Türkiye’nin dört bir yanında sahipleri tarafından güvenli sanılan yüzbinlerce yapı var. Yaşadıkları evlerin deprem yeterliliğini kontrol ettirebilecek ve gerekli olması hâlinde yıkıp yeniden yaptırabilecek durumdaki insanların bu işe girişmek istememesi anlaşılır gibi değil.
Dar gelirlilere çözüm
Diğer taraftan vatandaşlarımızın önemli kısmının ekonomik durumu daha sağlam bir konuta taşınmaya veya evlerini yıktırmaya yeterli değil. Türkiye’nin büyük bölümü depremsellik açısından büyük risk altında. Neredeyse bütün metropollerde orta ölçekteki bir depremde bile yıkılabilecek on binlerce konut olduğunu biliyoruz. Türkiye, iyi bir koordinasyon ve hazırlıkla çok hızlı biçimde yaşam alanları inşa edebilen bir ülke.
Dünya çapında dev işlere imza atan saygın inşaat şirketleri burada. Şehir Hastaneleri çok hızlı bir şekilde bitirilerek hizmete sunulmuştu. Şimdi aynı seferberliği, şehirlerimizdeki çürük yapılar için gerçekleştirmek zorundayız. İstanbul gibi bir şehir ağır hasar alırsa bundan Avrupa, hatta küresel ekonomi zarar görür. O nedenle ben ciddi ve iyi hazırlanmış konut projelerine uluslararası finans çevrelerinden ciddi kredi desteği gelebileceği görüşündeyim.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, konusuna hâkim ve çok çalışkan bir isim. Elazığ ve Malatya depremlerinin yaşandığı dönemde ve sonrasında İzmir’de büyük acıya neden olan depremden sonra günlerce bu bölgelerde kaldı. Bakan bu alandaki eksikleri yerinde gördü, tespitler yaptı. Bildiğim kadarıyla Bakan Kurum Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da kapsamlı şekilde bilgilendirdi ve izlenmesi gereken yol haritası konusunda görüşlerini sundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen grup konuşmasında ekonomi ve hukuk ilişkisinden söz ederek ciddi reformların sözünü verdi, açıklamaları piyasalarda heyecan yarattı. Ben Cumhurbaşkanı’nın buna benzer bir açıklamayı deprem ve kentsel dönüşüm konusunda da yapacağını, konutların yenilenmesi için büyük bir hamlenin başlatılacağını tahmin ediyorum.
