Giriş
Gazze’de korkunç olaylara şahit oluyoruz. İsrail, Filistinlilere tarihin en büyük yıkımlarından birini yaşatıyor, kayıplar çok büyük.
Peki neden buraya gelindi?
Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail topraklarına düzenlediği saldırı bir terör eylemiydi. Hamas tarafı, bu eylemin Filistinlilerin meşru mücadelesinin bir sonucu olduğunu söylese de bin 500’e yakın İsrailli sivilin hayatını kaybettiği bu saldırının kabul edilebilir bir yanı yoktu. İsrail’in çok sert karşılık vereceği biliniyor olmasına rağmen Hamas’ın bu işe kalkışması Gazze’de yaşayan 2 milyona yakın insanın hayatını büyük bir tehlikenin içine atmak anlamına gelecekti. Maalesef mevcut şiddet sarmalını daha da derinleştirecek 7 Ekim saldırısı yaşandı. Bu kararın dar bir kadro tarafından verildiği ve Hamas yöneticilerinin bir kısmının ve Filistinlilerin büyük bölümünün böyle bir terör saldırısını onaylamadıkları yönünde bilgiler var. Ancak artık bu değerlendirmelerin fazla önemi kalmadı. Batılı ülkeler büyük oranda İsrail’i destekliyor. Kamuoylarından gelen baskılara rağmen Almanya ve Birleşik Krallık gibi ülkeler, İsrail’in durumunu meşru müdafaa olarak görmeye devam ediyor ve silah satışına sınırlama getirmiyor. Belçika, İrlanda ve İspanya’nın başını çektiği küçük bir grup ise İsrail’e karşı sert bir takım önlemler alınması ve Filistin’in tanınması gerektiği görüşünde. İsrail devletinin ilk hatası, istihbarat zafiyeti ve yanlışları nedeniyle bu saldırıyı önleyememek oldu. Şu anda devam ettirdiği ikinci hata ise en ileri seviyede intikam duygusuyla sadece teröre karışanları değil önüne çıkan herkesi hedef alması.
Bu aşamada kritik gelişmeleri şöyle özetlemek istiyorum:
* İsrail’in ayrım gözetmeksizin düzenlediği saldırılarda şu ana kadar ölenlerin sayısı 35 bine yaklaştı!
* Operasyonlarda daha korumasız durumda bulunan kadınlar ve çocuklar hayatını kaybediyor. Öldürülenler arasında üniversite rektörleri, akademisyenler, gazeteciler de var.
* İsrail’in füze saldırısında geçen hafta dünyanın önde gelen yardım kuruluşlarından World Central Kitchen çalışanları hayatını kaybetti. Bu insanlar, muazzam bir açılık sorunuyla karşılaşan Gazzeli sivillere yemek yapmak için oraya gitmişti.
* İsrail Başbakanı Netahyahu ve çevresindeki küçük grup sadece intikam saldırısını devam ettirmek değil aynı zamanda siyasi ömrünü uzatmak amacında. Netanyahu, kasım ayındaki ABD seçimlerini Donald Trump’ın kazanması durumunda elinin rahatlayacağını düşünüyor.
* İsrail’in en büyük destekçisi Amerika Birleşik Devletleri bile gelinen durumun artık kabul edilebilir yanı kalmadığı görüşünde. Joe Biden yönetimi somut adım atmasa da en azından söylem düzeyinde İsrail’e karşı sesini yükseltiyor.
* Uluslararası toplumun bu savaşı önlemek yerine uçaklarla havadan yardım atması en büyük skandallarından biri olarak tarihe geçti.
* İsrail’in Suriye’nin başkenti Şam’da İran konsolosluğunun da içinde bulunduğu hedefleri vurması ve çok sayıda kişinin ölmesi Ortadoğu’daki durumu iyice tehlikeli hale getirdi. Şimdiye kadar İsrail’e doğrudan saldırmayan İran’ın yine velayet unsurlarıyla mı yanıt vereceği yoksa farklı bir adım mı atacağı bundan sonraki olayların seyrini de etkileyebilir.
* Türkiye’nin açıkladığı güncel yaptırımlar, kamuoyunun büyük baskısı sonucunda alındı. Ankara bu adımı takvim olarak Gazze’de ateşkes sağlanmasıyla sınırlandırdı.
