Giriş
Anadolu öyle olağanüstü bir coğrafya ki... Bereketli, güzel topraklar, uygarlıkları birleştiren müthiş bir tarih ve kültür birikimi... Her köşesinde derin hikâyeler saklı. Arkeologlar ve tarihçilerin her katmanda yeni şeyler keşfettikleri bir yer. ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, Türkiye’den ayrılmadan önce yaptığımız son röportajda “Helenistik dönem eserleri görmek için Yunanistan’a, Roma dönemi için İtalya’ya gitmeye gerek yok, hepsi ve daha fazlası burada, Türkiye’de” demişti. Bir yanında Hatay, diğer yanında Adıyaman, Mardin, Şanlıurfa ve Diyarbakır’a uzanan çok geniş bir bölgede inanılmaz bir arkeolojik birikim söz konusu.
Gaziantep hiç kuşkusuz burada çok özel ve ayrı bir öneme sahip. Türkiye’de büyüme, üretim ve ihracatın lokomotifi olan bu şehir, tarihi ve kültürel varlığıyla da dünya vitrininde yer alıyor. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, şehri tekstilden eğitime, organize sanayi bölgelerinden tarıma kadar bir dizi alanda ciddi şekilde öne çıkardı. Fatma Şahin’i bir gün Ankara’da, bir gün Paris’te veya New York’ta çalışırken görüyorum. Gaziantep’i anlatıyor, yeni yatırım çekmeye çalışıyor.
Göçün getirdiği güçlükler ve geçmişte yaşanan üzücü terör olaylarına rağmen Gaziantep’in dik durması, büyüme ve kalkınma hedeflerini bile aşması, bu şehrin insanlarının ve sanayicilerinin de gayretlerinin sonucunda oldu. Son yıllardaki en önemli atılım alanlarından biri turizm. Büyük emeklerle kurulan Zeugma Mozaik Müzesi ve Rumkale artık çok iyi biliniyor ve müthiş ziyaretçi çekiyor. Şimdi ise Suriye sınırının sıfır noktasındaki Karkamış var gündemde. Aslında arkeoloji ile ilgilenenlerin iyi bildiği bir yer. 1876 yılında İngiliz arkeolog Smith tarafında keşfedilmiş. O süreçten itibaren pek çok tarihi eser maalesef yurt dışına kaçırılmış. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in davetiyle antik yerleşim birimi Karkamış’ın arkeolojik faaliyetlerinin lansman töreni için bölgeye gittim.
Törenin başında Kazı Başkanı Bologna Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nicolo Marchetti, İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Necmeddin Bilal Erdoğan, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Gaziantep Valisi Kemal Çeber, SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adil Sani Konukoğlu ve AK Parti Grup Başkanvekili ve Gaziantep Milletvekili Abdulhamit Gül birer konuşma yaptı. Karkamış, 1876 yılında British Museum Asurologlarından George Smith tarafından keşfedilen bir bölge. 65 hektarlık bir alana yayılıyor. 35 hektarı ise şu anda Suriye sınırları içinde.
Bu alanda Bologna, İstanbul ve Gaziantep Üniversiteleri’nden Türk-İtalyan Arkeoloji ekibi, yaklaşık 30 personel, öğrenci ve arkeologlar görev yapıyor. Karkamış; Suriye, Mezopotomya ve Anadolu topraklarının kesiştiği bu olağanüstü coğrafyada binlerce yıl boyunca Hitit, Asur, günümüze yakın tarihlerde ise Doğu Roma’nın (Bizans) en kritik yerleşim birimlerinden biri olmuş.
Yeni tasarım giriş binası Gaziantep Valiliği tarafından inşa edilmiş. Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından SANKO ise arkeolojik faaliyetlere önemli finans desteği sağlıyor. Buradaki çalışmaların ve ziyaretlerin daha rahat gerçekleşmesi ve bölgenin belli ölçüde korunması için yapılan yeni çatı da SANKO imzasını taşıyor. Kazının yürütülmesi ve bilimsel çalışmalar Prof. Dr. Nicolò Marchetti liderliğinde, Prof. Dr. Hasan Peker (İstanbul Üniversitesi) Başkan Yardımcılığında sürdürülüyor. Kaynak sağlayan kurumlar arasında İtalyan Dışişleri Bakanlığı, İtalyan Üniversiteler ve Araştırma Bakanlığı da bulunuyor.
