Giriş
İsrail geçen zamanı kendisi açısından çok iyi değerlendiren, askeri sistemlerini en üst seviyeye yükselten bir ülke oldu.
Bunda hiç kuşkusuz Amerika Birleşik Devletleri’nin verdiği muazzam desteğin rolü çok büyük. ABD, F-35’ler ve akıllı bombalar dâhil en sofistike sistemleri İsrail’e sorgusuz sualsiz teslim etti. Avrupa ülkeleri ve NATO üyeleri de İsrail’in her türlü yazılım, donanım ve mühimmat talebine olumlu yanıt veriyor.
İsrail zaten yüksek teknoloji konusunda en ileri gitmiş ülkelerden biriydi. Uzun süredir akıllı teknolojiler, dinleme, gözetleme sistemleri, yazılım ve siber güvenlik konusunda olağanüstü yatırım ve teşvikler sağlıyor.
Arap ülkeleri 1960’lı yıllardan bu yana İsrail karşısında hiçbir varlık gösteremedi. İsrail, rakip ve düşman olarak gördüğü kesimleri teker teker bertaraf etti. Arapların ideoloji ve mezhepler açısından bölünmüşlüğünden de çok yararlandı.
Doğrusunu söylemek gerekirse Arap ülkelerinin bir kısmı zaten İsrail ile zımni bir işbirliği ve ittifak ilişkisi içinde.
Örneğin Suudi Arabistan gibi ülkeler İsrail’in İran’ın önünü kesmesini kendi güvenlikleri açısından olumlu buluyor.
Eğer daha kapsamlı bir İsrail-İran savaşı olursa bölgedeki bazı Körfez ülkeleri İran’ın ağır şekilde cezalandırılması için ellerinden gelen her şeyi yapacaklardır.
İsrail son birkaç yılda terör örgütü olarak tanımladığı Hamas ve Hizbullah’ın üst düzey çok ismini öldürdü. İranlı milisleri ortadan kaldırdı. Hatta İran’ın en önemli profillerinden biri olan ve İran rejimi tarafından âdeta bir efsane olarak konumlandırılan Kasım Süleymani bu kişiler arasında.
İsrail ordusu, Hamas’ın tekerlekli sandalyedeki Şeyhi Ahmet Yasin’i de bir suikastla ortadan kaldırmıştı.
Hasan Nasrallah, Hizbullah’ın beyni denilebilecek bir liderdi. Hamas Büro Şefi İsmail Haniye de öyleydi. Üstelik İsrail, Haniye’yi Tahran’da öldürerek büyük bir meydan okumaya girişti.
Bunlar İran’ı gerçekten aşağılayacak eylemlerdi.
Sürekli tehdit savuran, “Kırmızı çizgimiz aşıldı, sabrımız tükendi vb.” deyip duran Tahran rejimi ise eli kolu bağlı, hiçbir şey yapamıyor, önceden haber vererek etkisiz füzeler atmakla yetiniyor. Bunlar da zaten İsrail hava savunma sistemleri tarafından rahatlıkla etkisiz hâle getiriliyor.
İran’ın hareketsiz kalmasının bir dizi nedeni var. İsrail eski İsrail değil. Teknoloji, kapasite olarak çok daha güçlü. Bölge başkentleri ve muhtemelen İran’ın içinde bile müthiş bir istihbarat ağına erişebiliyor. F-35 uçakları sessizce, görünmeden İran’a ulaşabilme kapasitesine sahip.
Bu denklem içinde hangi aktörün durumunun ne şekilde gelişeceği aşağı yukarı belli. Ancak en büyük acı ve kayıp sivillerin durumudur. İsrail’in saldırı ve operasyonlarında sadece Gazze’de 40 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Bunların önemli kısmı kadın ve çocuk. Hâlen devam etmekte olan Lübnan saldırılarında da olaylar hakkında hiçbir dahli olmayan binden fazla insan öldü.
Gelişmeler şunu gösteriyor: Kasım ayındaki ABD başkanlık seçimlerine kadar İsrail saldırılarını en şiddetli şekilde sürdürecek ve hedefe koyduğu isimleri birer birer ortadan kaldırmaya devam edecek.
Son haftalarda ülkesi içindeki destek oranları yükselen İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD’nin yeni başkanı belli olduğunda en maksimalist talepleri masaya sunacak. Şartlarını en ileri seviyede kabul ettirmeye çalışacak, ondan sonra belki ateşkese ve daha kalıcı bir anlaşmaya razı olacak.
