Giriş
Diplomasi açısından inanılmaz yoğunlukta ve olası etkileri açısından müthiş bir haftaya giriyoruz.
1- İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog 9 Mart günü Ankara’ya geliyor.
2- Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba 10 Mart’ta Antalya’da görüşecek.
3- Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis 13 Mart günü İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelecek.
Ukrayna savaşında çok yakıcı günler yaşanırken Rus ve Ukraynalı bakanların Türkiye’de buluşacak olması, çatışmaların durdurulması için bir umut ışığı yaktı. Lavrov ve Kuleba, Antalya Diplomasi Forumu çerçevesinde buluşacak. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da katılacağı üçlü formattaki görüşmenin sonunda bir ortak açıklama yapılması bekleniyor.
Nefeslerin tutulduğu bir ortamda dünya üç bakanın ne söyleyeceğine odaklanacak. Türkiye krizin en başından bu yana çok dikkatli ve dengeli bir politika izliyor. Burada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kiev ve Moskova ile çok yakın diyaloğunun büyük katkısı var. Erdoğan savaşın başlamasının hemen öncesinde, çok sayıda bakanla birlikte Kiev’e gitmiş ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile önemli anlaşmalara imza atmıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Ankara’ya davet etmişti. Ancak hızla tırmanan kriz nedeniyle bu ziyaret mümkün olmadı. Antalya buluşmasının sonucu ne olursa olsun Türkiye’nin iyi niyetini, yapıcı katkılarını herkes görüyor. Bu çabalar tarihe geçecek. İki bakanın gelişi ve yukarıda sözünü ettiğim Yunanistan ve İsrail’den iki kritik ziyaret, Türkiye’nin bu coğrafyanın geleceğindeki önemini gösteriyor.
GÖZLER TÜRKİYE’DE
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un gelişi, çok uzun aradan sonra İsrail’den ülkemize lider düzeyinde yapılacak ilk ziyaret olacak. Türk-İsrail ilişkileri ağırlıklı olarak Filistin konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle siyasi ve diplomatik açıdan en dip seviyesine ulaşmıştı.
Büyükelçilerin hızlı şekilde atanması ve enerji başta olmak üzere atılacak işbirliği adımlarıyla iki ülkenin geçmişteki kayıpları telafi etmesini bekliyorum. Her iki tarafta da bu konuda irade olduğu görülüyor. Ekonomik ilişkiler ve ticaret, siyasi alandaki olumsuzluklardan neredeyse hiç etkilenmemişti.
İsmail Gülle başkanlığındaki Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) heyeti, bu ilişkilerin güçlenmesi için şu an İsrail’de temaslarda bulunuyor. İsrail, Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı 8. ülke durumunda. Başka bir veriye göre Türkiye, İsrail’in en fazla ithalat yaptığı 4 ülkeden biri. Herzog’un ziyaretiyle başlayacak iyileşme ortamında ben bu trendin yükseliş göstereceğini düşünüyorum.
Turizm konusunda da yeni bir başlangıç yapılabileceğine inanıyorum. Avrupa’nın enerji bağımlılığının ileri boyuta ulaştığı şu dönemde Türk-İsrail işbirliği, büyük başkentlerde de dikkatle izlenecek. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali Doğu Akdeniz’de rekabet eden ve çok sık karşı karşıya gelen Yunanistan ile Türkiye’yi de ortak sınamalara karşı yakınlaştırıyor.
Yunanistan Başbakanı Mitsotakis, krizin tırmandığı bu ortamda Erdoğan ile mutlaka görüşmek istediğini söylemişti. Yunan Başbakanı bu pazar günü Hıristiyanların kutsal günlerinden biri olan “The Sunday of Orthodoxy” bayramı vesilesiyle İstanbul Rum Patrikhanesi’ndeki ayine katılacak.
Ekümenik Patrik Bartholomeos ile görüşecek. Bu programdan sonra Erdoğan ile bir yemek yiyecek. Sorunların kapsamlı şekilde konuşulması ve karşılıklı anlayışın geliştirilmesi açısından çok kritik bir ziyaret.
