Giriş
Birleşik Krallık Ankara Büyükelçisi Sir Dominick Chilcott ile yaptığımız görüşmenin siyasi ve askerî boyutunu çarşamba günü bu köşede aktarmıştım. Ticaret, turizm ve yatırım değerlendirmelerini de özetlemek istiyorum:
Birleşik Krallık, geçmişte Türkiye ile AB arasındaki yakınlaşma adımlarını, şimdi sorunlu durumda bulunan Washington-Ankara diyaloğu için de gösterebilir mi?
Avrupa Birliği ile süreçte bir tam üyelik müzakeresi söz konusuydu, biz de katkı sağladık. Ancak güçlü ilişkilere sahip olsak da ABD’nin İngiltere’nin kolaylaştırıcı rolüne ihtiyaç duyduğunu sanmıyorum. Bu konuları ABD ve Türkiye’nin birlikte ele alması daha faydalı olur.
Türkiye’ye yönelik yeni girişimleriniz var mı?
Birleşik Krallık Uluslararası Ticaret Bakanı Anne-Marie Trevelyan, bu hafta yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık hükümetinin, Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi projesine 217 milyon sterlinin üzerinde destek verdiğini duyurdu. Birleşik Krallık İhracat Kredisi Ajansı UK Export Finance’in (UKEF) Kalyon Enerji’nin 1.35 GW’lık Karapınar güneş enerjisi tesisine sağladığı garanti, bugüne kadar bir güneş enerjisi projesine sağladıklarının en büyüğü olarak öne çıkıyor. 4 bin 600 futbol sahası büyüklüğünde bir alana kurulacak olan santral, 2022 yılında tamamlandığında Türkiye’de yaklaşık 2 milyon haneye temiz elektrik sağlayacak.
Birleşik Krallık ile Türkiye arasındaki ticaret başka hangi alanlarda gelişebilir?
Bildiğiniz gibi aramızda bir Serbest Ticaret Anlaşması (STA) söz konusu. Bunun kapsamının yaş sebze ve meyveleri, çeşitli hizmetler sektörünü ve dijital konuları da kapsayacak şekilde genişletilmesi üzerinde duruyoruz. Gelecek yıl bu çerçevede daha kapsamlı görüşmeler yapılması için görüş birliğine vardık. Biz Türkiye’den daha fazla tarım ürünü alma konusunda istekliyiz. AB’nin korumacı tutumundan ötürü bunu yapmak çok mümkün olmuyordu.
Ticaret hacmimiz ne kadar?
Geçen sene ağırlıklı olarak COVID ile ilişkili kapanmadan ötürü millî gelirimizin yüzde 10’unu kaybettik. Bunun öncesinde ikili ticaret hacmimiz 23 milyar dolar seviyesindeydi. Bu sene konteyner ve malları taşıyacak sürücü sıkıntıları buna ilave oldu.
Sanırım bu gelişmeler yüzünden 2019’un biraz altında kaldık. 2010-2019 aralığında ticaretimizin yüzde 50 oranında arttığı düşünülecek olursa gelecek için ne kadar büyük potansiyel bulunduğu anlaşılabilir. Türkiye’nin nüfusu yaklaşık 85 milyon, yani Almanya ile neredeyse aynı seviyede fakat Almanya ile aramızdaki ticaret Türkiye’den 8 kat fazla. Bu nedenle hâlâ kat edilecek yolumuz olduğuna inanıyorum.
Kıbrıs’ta kalıcı bir çözüm konusunda umutlar azalıyor mu?
Garantör ülkelerden biri olduğunuz için bu soruyu size de sormak istiyorum? Gençlik yıllarımda, Avrupa’da Doğu ve Batı arasındaki bölünmüşlük ve Kuzey İrlanda sorunu bütün ağırlığıyla kendisini hissettiriyordu. Fakat yıllar içinde ikisi de çözüldü. O nedenle zorluklar olsa bile asla umutsuzluğa düşmemek gerekir.
Turizmde nasıl bir gelecek var?
Birleşik Krallık’tan Türkiye’ye 2019’da, sanıyorum 2.7 milyon turist gelmişti. Türkiye çok popüler, pazarlama ve tanıtım çalışmalarınız çok başarılı. 3 milyon sınırını yakında aşabileceğimize inanıyorum.
