Koronavirüsünün ilk ortaya çıktığı ülke Çin, şu anda salgını kontrol altına almak için seferber olmuşken uluslararası yatırımcılara “Orada hastalık var, bize gelin” diye ortaya çıkmanın etik olmadığı görüşündeyim. Türkiye’den çeşitli düzeylerde bu yönde çağrılar geldiğini görüyorum. Bu bana göre doğru bir yaklaşım değil. Yatırımcılar zaten bu olay üzerine gerekli dersleri çıkarıp orta vadede alternatif üretim noktası arayışlarına girişeceklerdir.
Türkiye de lojistik, maliyet ve demografik avantajlarıyla belli sektörler için zaten akla gelen bir merkezdir. Türkiye gibi millî gelirine oranla en fazla uluslararası yardım yapmış bir ülke, kriz fırsatçısı konumuna düşmemelidir. Çin bizim için gelecekte de çok önemli olmaya devam edecek. Ülkeler zor zamanlarda kendilerine uzatılan yardım elini asla unutmazlar.
Türkiye’de terör eylemleri meydana geldiğinde komşumuz Yunanistan ve İspanya’dan turistlere “Türkiye tehlikeli oraya gitmeyin” çağrıları yapıldığında çok üzülmüştük. Aynı şeyi biz tekrar etmeyelim. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, Çin’e yaklaşık 200 bin maske ve çeşitli tıbbi malzeme gönderdiklerini Twitter’dan duyurdu.
Böylesine hassas bir ortamda TİM’in Çin’e yardım için seferberlik başlatmasını doğrusu çok önemli bir adım olarak gördüm.
İran’ın durumu üzücü
Komşumuz İran bin yıllık büyük Pers medeniyetinin mirasçısı durumunda. Dünya kültür ve uygarlığına geçmişte önemli katkıları bulunan İran, bugün ise maalesef çağın çok gerisinde kalmış ülke izlenimi veriyor. İranlı liderler ve yöneticilerin yanlış karar ve uygulamaları nedeniyle en büyük faturayı da İran halkı ödüyor.
En son Tahran’dan kalktıktan sonra düşürülen Ukrayna uçağı olayında yapılan hataların bir benzeri koronavirüsü olayında yaşanıyor. Etkili bir kriz yönetimi yapılmadığı gibi kamuoyuyla doğru bilgi de paylaşılmıyor. Olayları ele alış şekilleri çok kötü.
Virüsü kapmış olan İran Sağlık Bakan Yardımcısı’nın hasta hâlde katıldığı televizyon mülakatındaki duyarsız ve şuursuz tavrını üzülerek izledim. Seri hataların sonucunda komşumuz, virüs kaynaklı ölümlerde dünyada ilk sıralara yerleşmiş durumda.
Gilead’dan haber gelebilir
ABD’den İsrail’e, Avrupa’dan Rusya’ya kadar her yerde koronavirüsü durduracak bir aşı geliştirilmesi için yoğun çaba harcanıyor. Dünyanın en önemli ilaç şirketlerinden ABD merkezli Gilead Sciences gördüğüm kadarıyla bu alanda sonuca en yakın üreticilerden biri durumunda.
Bundan önce de AIDS hastalığına neden olan HIV virüsünü öldürücü olmaktan çıkararak büyük bir devrime imza atmışlardı. Dünya Sağlık Örgütü WHO da Gilead’ın çalışmasını başarıya ulaşabilecek nitelikte görüyor. Virüs dünyada çok daha büyük yıkımlara neden olmadan umarım yakın zamanda iyi haber alabiliriz.