Giriş
Otomotiv, Türkiye’nin anahtar sektörü. Satışların seyri, yedek parça, bayii tarafı, bankacılık, lojistik ve turizm dahil bir dizi alanı doğrudan etkiliyor. Fiat, Renault, Ford, Hyundai, Toyota, Mercedes, Honda Türkiye’de çeşitli tiplerde araç üretip ihracat yapan markalar arasında.
Bu şirketler uzun süredir burada üretim yapıyor ve Türkiye’nin geleceğine inanıyor. Diğer taraftan özellikle iç pazarda satışlarda görülen daralma orta vadede plan yapmayı güçleştiriyor. Türkiye’deki otomotiv sektörünün ortak beklentisi, hurda indiriminin uzatılması yönünde.
Ülkemizde yaklaşık 20 milyon araç bulunuyor, bunların 16 milyonu aktif kullanımda. Türkiye’deki araçların ortalama yaşı 12. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre taşıtların yüzde 30’u 20 yaşın üzerinde, yani oldukça yaşlı durumdalar.
Bu konuyu Renault Mais Genel Müdürü Dr. Berk Çağdaş’la konuştum. Hurda indiriminin devam etmesinin, sektörün geneli için hayati önem taşıdığını ifade etti. Çağdaş’a göre indirim devam ederse, üç alanda büyük katkı sağlanacak:
1-) Devletin vergi kazancı.
2-) Yenilenme sayesinde trafik güvenliğinde iyileşme.
3-) Yaşlı araçların emisyon ve partikül salınımlarının ortadan kalkmasıyla, çevrede oluşan zararın azaltılması. Dr. Berk Çağdaş, komşumuz Yunanistan’da verilen hurda teşviki sayesinde ekonomide önemli canlanma görüldüğünü hatırlatarak aynı etkinin Türkiye’de yaşanacağına inandığını anlattı. Çağdaş, 7-8 yıllık zaman diliminde minimum 5 milyon aracın yenileneceğini ve bu sayede ciddi ekonomik getirisinin olacağı görüşünde.
Sektörü ilgilendiren önemli bir gelişme de WLTP (Küresel Uyumlu Hafif Araç Test Prosedürü) nedeniyle yaşanıyor. Hükümet kısa süre önce Avrupa Birliği’nin yakıt tüketimi ve egzoz emisyonlarını ölçmek için uyguladığı yeni test standardına geçme kararı almıştı. Bu karar uzun vadede olumlu olmakla beraber ani geçiş yerli üreticileri zor durumda bıraktı.
Yerli üreticiler WLTP’ye aniden geçilmemesini, kendilerine hiç değilse yıl sonuna kadar süre verilmesini talep etmişti. Üreticilerin beklediği bu süre tanınmadı. Bu durumda yerli üreticiler yeni mevzuata uygun yeterli sayıda araç temin edemediler. Böyle olunca devlet bankalarının yerli modelleri desteklemek için başlattığı uygun kredi kampanyası hedeflenen sonuca ulaşamadı.
Bu gelişmeler nedeniyle otomobil pazarı eylül ayında yüzde 13 büyürken, ithal araçların oranı yüzde 46 arttı. Aynı dönemde yerli otomobil pazarı eylül ayına göre yüzde 28 küçüldü! Yerli araçlar için yapılan kredi kampanyası ithallerin lehine bir durum yaratmış oldu.
Ülkemiz için bu kadar kritik bir sektörü ilgilendiren düzenlemeler yapılırken keşke istişare mekanizması daha iyi işletilebilse ve konunun taraflarına daha çok kulak verilebilse.
