Giriş
Dünya üzerinde koronavirüsten nasibini almayan sektör yok gibi... İnsanların temel ihtiyaç maddeleri arasında yer alan tarım ve gıda ürünleri ile ilaçları bir kenara koyacak olursak hemen her sektörde ciddi bir daralma yaşanıyor. Bu sektörlerin en üst basamaklarında ise hiç şüphesiz turizm yer alıyor. Turizm sektörünün yaşadığı kayıp, ülkemizde ilk COVID-19 vakasının görüldüğü mart ayı verileriyle de net olarak ortaya çıktı.
Mart ayında ülkemize gelen toplam turist sayısı 2019’un mart ayına göre yüzde 64 azalarak 2 milyon 746 binden 968 bine geriledi. Üstelik bunu sadece tek bir sektörün kaybı olarak görmek büyük bir hata olur... İstihdamı yoğun sektörler arasında yer alan turizm, yarattığı dev talep sayesinde yüzlerce sektöre de can suyu taşıyor. Türkiye, 2019’da 51 milyon turist ağırlamış, 35 milyar dolar gelir elde etmişti.
Bu gelir sayesinde de cari açığa en önemli katkı sağlayan sektörlerin başındaydı. Şayet koronavirüs salgını yaşanmasaydı Türkiye’nin 2020’de 58 milyondan fazla turist ağırlayacağı tahmin ediliyordu. Toplam turizm gelirinin ise 40 milyar doları aşması bekleniyordu. Kısaca; otelciler, acenteler, çalışanlar, ulaşım, tarım, gıda, yeme-içme, eğlence sektörleri, esnaf ve Hazine dâhil herkes kaybetti.
Her yıl Türkiye’ye 20 milyon turist gönderen Avrupa ülkeleri de bizimle aynı kaderi paylaşıyor. Geçen yılın mart ayında toplam 891 milyon turist ağırlayan Avrupa Kıtası, bu yılın aynı döneminde 323 milyon turistte kaldı. Kayıp oranı ise yaklaşık yüzde 63... İşin kötüsü bu veriler daha başlangıç. Çünkü mart ayında ulaşım imkânları sınırlı da olsa sürüyordu.
Dünya turizmi asıl şoku nisan ve henüz ilk haftasında olduğumuz mayıs verileri açıklandığında yaşayacak. Dünya turizmi bu aylarda dip yapacak. Unutmayalım ki turizmle hiç ilgisi olmayan sektörlerde çalışanlar bile bu faturadan payına düşeni alacak. Bu nedenle turizmin ayağa kalkması önemli ve umarım bu yazı kaybetmeden salgının etkilerinden kurtuluruz da Türkiye’nin bacasız sanayisi turizm hem ayağa kalkar hem diğer sektörlerin yeniden canlanmasına katkı sağlar.
ALMANYA’DAN UMUT IŞIĞI
Turizmin hali ortada ama gelecek adına beklentiler mevcut durum kadar karanlık değil. Alman TV kanalı Die Welt, önceki gün yaptığı yayında, Türkiye’nin bu yaz tatil için tercih edilebilecek ender ülkelerden biri olduğunu duyurdu. Haberde, Türkiye’nin hem salgına karşı mücadeledeki başarısı hem deniz tatili için tercih edilen rakiplerinden İtalya’nın bu yıl yurt dışından ziyaretçi kabul etmeyecek olması, hem de Fransa ve İspanya’da salgının ağır seyretmesi nedeniyle ilk alternatif olacağı ifade edildi.
Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas, daha önce yaptığı açıklamada Alman vatandaşları için yurt dışı seyahat yasağının 15 Haziran’dan itibaren kaldırılabileceğini duyurmuştu. Bu da Türk turizminin haziran ayıyla beraber yeniden yükselişe geçebileceği anlamına geliyor. Haydi hayırlısı.
COVID-19 PASAPORTU
Turizmin hareketlenmesi için gündeme gelen çözüm önerilerinden biri, COVID-19 pasaportu. Avrupa Birliği Dönem Başkanı Hırvatistan tarafından gündeme taşınan ve üye ülkeler tarafından son derece sıcak karşılanan öneriye göre, yurt dışına çıkmak isteyenler önce COVID-19 testi yaptıracak ve ancak virüsü taşımadığını kanıtlayan belgeyi aldıktan sonra seyahat edebilecek. Son derece mantıklı bir öneri... COVID-19 pasaportunun uygulanmaya başlanması, turizm sektörünün aradığı hızlı çıkış yollarından biri olabilir.
