Giriş
Apple’ın piyasa değeri yeniden 3 trilyon doları aşınca Fast Company’de birkaç ay önce okuduğum bir makale aklıma geldi. Merak hakikaten de yeni para birimi mi? Derginin kurucusu Rauf Ateş’in çeşitli verilerle “merak” konusuna değindiği makalesinden bölümler paylaşacağım: Aslında merak ve sorgulamanın önemi iş dünyasında her zaman oldu. Ancak, rekabetin arttığı, yeni iş modelleri ve teknolojilerin yükseldiği son yıllarda merak için, “yeni para birimi” (New currency) diyenlerin sayısı artıyor. Bu nedenle çok sayıda şirket, merak düzeyini artırmak, sorgulayan çalışanları desteklemek için özel projeler yürütüyor.
Meraklı şirketlerde yaratıcılık, yenilikçilik ve verimliliğin arttığını ortaya koyan araştırmalar da bunu gösteriyor. Apple CEO’su Tim Cook, “Biz meraka değer veriyor, meraklı insanları arıyoruz” diyor: “Merak, isterse aptalca sorular olsun çok soru sormak, birçok şeyi merak etmektir. Bazen bir kişinin çocukça sorular sorarak başlaması şaşırtıcı olabilir. Ancak, bu, sorular hakkında derinlemesine düşünmek için baskı yaratır ve yaratıcı yanıtların ortaya çıkmasını sağlar. Biz de işte insanlarda doğuştan gelen bu merakı arıyoruz.” Koç Holding’in kurucusu rahmetli Vehbi Koç, Türkiye’nin ilk meraklı, sorgulayan yapıdaki liderlerindendi…
Koç, “Hayat Hikayem” adlı kitabında çıktığı yolculuklarda öğrenmeye ve merakını gidermeye çalıştığını anlatıyordu. “Bir yolculuğa çıktığım zaman görüp öğrendiklerimi anlatmaya değerse bir rapor halinde hazırlayıp, kuruluşumuzda çalışan arkadaşlarıma dağıtır, işlerimiz konusunda bilgi veririm. Bizim dışımızda da yararlı olacağına inanırsam basında yayınlar, gerektiğinde hükümete iletirim” diyordu. SAS tarafından yapılan Global Merak Araştırması’nda (Global Curiosity Survey) yöneticilerin yüzde 51’ine göre meraklı olmanın, 5 yıl öncesine göre daha önemli olduğu görülüyor. Dünya çapında 1973 yöneticiyi kapsayan araştırmadan öne çıkan birkaç başlık şöyle; Yöneticilerin yüzde 59’una göre, merak özelliği ile öne çıkan çalışanların gerçek işte yaptıkları “etki” daha yüksek oluyor.
Yüzde 51’i ise bu tip çalışanların daha yüksek performans gösterdiğini düşünüyor. Merak, çalışanların iş tatminini artırıyor, daha yenilikçi ve verimli bir ofis ortamı sağlıyor. Yöneticilerin yüzde 60’ına göre içinde bulunduğumuz ortamda çalışanların moral ve motivasyonunu yüksek tutmak çok zor. Bu konuda meraklı bir şirket profiline sahip olmak kritik rol oynuyor. Katılanların yüzde 62’sinin yaratıcı düşünce, şirkete bağlılık ve tatmin artırmada merakın rolüne dikkat çekmeleri de bunu kanıtlıyor. Harvard Business School’dan Prof. Francesca Gino, merak ve sorgulamayı destekleyen şirketlerde ortaya çıkan performans farkı için birkaç önemli veriyi paylaşıyor; Şirketlerin yüzde 92’si başarılı ürün, hizmet ve süreç yaratmakta daha başarılılar.
Bu şirketlerin verimliliği, diğerlerine göre yüzde 52 oranında daha yüksek oluyor. Öğrenmeyi ve sorgulamayı yönetimin temeline koyan şirketlerde kârlılık, diğerlerine göre yüzde 17 oranında yüksek oluyor... Yazının başında değindiğim Apple’ın başarısında meraka dayalı şirket kültürünün etkisi büyük. Özellikle inovasyon ve girişimciliğin öne çıktığı bu tip şirketlerin bu konuya daha çok eğildiği görülüyor. Dönem merak edenlerin dönemi… Sorgulamadan cevabı bulmak, merak etmeden ise üretmek mümkün değil…
ARDA GÜLER…
Türkiye Cumhuriyeti’nin başkentinde yetişen, Gençlerbirliği alt yapısından 13 yaşında Fenerbahçe’ye gelen Arda Güler, henüz 18 yaşında Real Madrid’e transfer olarak tüm ülkeyi gururlandırdı. Arda, transfer dönemi boyunca Avrupa futbolunun gündemini doldurdu. Her gün adı bir başka takımla anıldı. Real Madrid’in yanı sıra aralarında Barcelona da vardı, Manchester City de, Sevilla da... Arda Güler Instagram hesabından çok anlamlı masajlar içeren bir veda videosu yayınladı. Henüz izlemediyseniz, izlemenizi öneririm… Etkilenmemek, duygulanmamak mümkün değil. Umarım Arda, kendisi için en hayırlı tercihi yapmıştır… Kariyeri için en doğrusu planlanmıştır. Yolu açık olsun… Nice yetenekli gençlerimize umut olsun…
