Giriş
“Biz hep binaların güçlendirilmesini konuşuyoruz ama asıl güçlendirilmesi gereken ülkenin imar mevzuatı. Sadece binaların değil, mevzuatın baştan sona elden geçmesi gerekiyor. Konunun siyaset üstü bir anlayışla ele alınıp yasaların, yönetmeliklerin güçlendirilmesi, yenilenmesi şart.” Bu sözler İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe’ye ait.
Gökçe ile İstanbul’da buluştuk. Ve gördüm ki, Buğra Gökçe ve ekibi, Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile birlikte neredeyse tüm mesaisini muhtemel İstanbul depremine hazırlık sürecine veriyor. “Siyasetteki hareketliliğe rağmen Ekrem Başkan’ın gündemindeki birinci konu İstanbul’un deprem hazırlıkları. Bilim Kurulu üyeleriyle bire bir görüşüyor. Bilim ve ortak akla kulak vererek çalışıyor. Biz de çalışmalarımızı buna göre yapıyoruz” diyen Gökçe’nin açıklamalarından şu bölümlerin altının çizmem gerekiyor:
- Bu ülkenin imar mevzuatı, afet mevzuatı eski. Biz diyoruz ki, bu konu artık -tekrar söylüyorum- ‘siyaset üstü’ bir bakışla, bir ‘milli seferberlik’ anlayışıyla ele alınıp acilen yenilenerek hayata geçirilmeli.
- Planlamasından yer seçimine kadar, ruhsat verilmesinden iskândan sonra denetlenmesine kadar her aşamasında mevzuatın yenilenmesi gerekiyor.
- Mesela, bina ruhsatını alıp oturdunuz. Yan komşunuz balkonunu birleştirmek için perde duvarı yıktı ya da alt komşunuz dükkanını kiraya verdi, market geldi kolonu kesti. Bunları biliyor muyuz? Bunları kim denetliyor? İskândan sonra şikâyet olmazsa binadaki hiçbir şey denetlenmiyor. Ama örneğin otomobilinizi periyodik olarak muayeneye götürüyorsunuz trafiğe çıkabilmesi için. Binalarda da düzenli denetim şart.
- Biz İstanbul İmar Yönetmeliği’ni değiştirdik ve Belediye Meclisi’ne sunduk. Mevzuatın tüm Türkiye’de değişmesi gerekiyor. Biz İstanbul olarak öncülük etmeye çalışıyoruz.
- Mesela artık İstanbul’da asma katı yasaklıyoruz. Çünkü gördük ki binalar oradan çöküyor. Mesela bodrum katın binayı koruyan bir unsur olduğunu hep söylüyoruz. Biz İstanbul’da bundan sonra 2 kattan yüksek olacak her binada bodrum katı zorunlu hâle getiriyoruz. Mesela çıkmalar… Bundan sonra 5 kata kadar sadece 1 metre çıkmaya izin var, daha yüksek binalarda çıkma yasak dedik.
- Bütün park, bahçe, yeşil alanlar, meydanlar artık ‘deprem duyarlı’ tasarlanmalı. Altında su deposu, tuvalet giderleri, ambulans yerleri vb… Bunların hiçbiri yönetmelikte yoktu. Ülkemizin imar mevzuatında da yok bunlar.
- Bunlar ve başka birçok düzenlemeyle yönetmeliklerimizi yeniledik ve şu anda Belediye Meclis gündeminde. Henüz kabul edilmiş değil. Yaptığımız değişikliklerin bir bölümü de ülkedeki mevcut mevzuata aykırı. Yani yapamayacağımız, yetkimiz olmayan şeyler. Dolayısıyla biz afet, ulaşım ve iklim değişikliği odaklı, çağın gereklerine uygun kapsamlı bir İmar Kanunu’na sahip olmamız gerektiğini söylüyoruz.
