Huzur ve güven listesi

İnsan denilen varlığın en önemli yaşamsal ihtiyaçlarından biri ‘güven’. Huzurlu yaşamak ve bunun için de güvenmek ister insan… Başka insanlara, çevreye ve nihayet mensubu olduğu ülkede; devletine güvenmek ister. Kendinizi düşünün…

*

Soru şu: Demokratik bir ülkede, vatandaşlar kendilerini hangi koşullarda güvende hissederler?

Siyaset bilimciler ve sosyologlar bu soruya -dünyanın her yerindeaynı yanıtları veriyor. O cevapları şu başlıklarda özetlemek mümkün:

* Demokratik bir ülkede vatandaşların kendilerini güvende hissetmesi için birçok faktörün bir araya gelmesi gerekiyor. Ve bu faktörler, bireyin temel hak ve özgürlüklerinin korunması, yasalar önünde eşitlik, adalet sisteminin herkes için aynı şekilde işlemesi, şeffaflık ve katılımcılık gibi temel demokratik değerlerle doğrudan bağlantılı.
* İnsanın, yaşadığı ülkede kendini güvende hissedebilmesi için düşünce ve ifade özgürlüğüne sahip olması şart. Yani fikirlerini özgürce ifade edebileceği, varsa eleştirilerini rahatlıkla seslendirebileceği bir ortam. Tabii bir de basın özgürlüğü… Çünkü insan gerçek bilgiye ulaşabildiği sürece neyin ne olduğunu anlayabilir ve o zaman güvende hisseder kendini. Belirsizlik güvensiz hissettirir. Netlik güvenli.
* Demokratik bir toplumun olmazsa olmazlarından biri de vatandaşların barışçıl bir şekilde toplanma ve görüşlerini dile getirme hakkının olmasıdır.
* İnsanların güvende hissetmeleri için toplumsal barış ortamı şarttır. Bu ortamın oluşabilmesinin ön şartlarından biri de din ve vicdan özgürlüğüdür. Herkesin kendi inancına göre yaşama hakkının güvence altında olması toplumsal barış için önemlidir.
* Bir başka önemli nokta, özel hayatın gizliliği. Kişisel verilerin korunması ve mahremiyetin sağlanması, ülke vatandaşlarının güven duygusunu artıran faktörlerden.
* O güven duygusunun temelinde ise ‘herkesin kanun önünde eşit olması ve adaletin herkese eşit şekilde ulaşması’ var. Bu noktada öne çıkan da ‘bağımsız yargı’ ihtiyacı. Yargının siyasi etkilerden bağımsız olması ve kararlarını hukukun üstünlüğü ilkesine göre vermesi, dünyanın her yerinde insanların adalete olan güvenini güçlendirdiği bilinen bir gerçek. Hukuk süreçlerinin uzun sürmesi ve adaletin tecellisinin gecikmesinin güvensizliğe yol açtığı da öyle.
* Can ve mal güvenliğinin sağlanması, güvenli ve huzurlu bir yaşamın olmazsa olmazı. Suç oranlarının düşürülmesi, emniyet güçlerinin vatandaşlara karşı adil ve saygılı olması da güven duygusunu güçlendiren unsurlar arasında.
* Kamu kurumlarının karar alma süreçlerinin şeffaf olması, vatandaşların bu süreçlere katılımının sağlanması, kamuya ait bilgilere kolayca ulaşılabilmesi de listedeki başlıklardan.
* Sosyal adalet ve fırsat eşitliği kavramları da ‘güven’ duygusuyla doğrudan ilintili. Herkesin, yetenekleri doğrultusunda gelişebilmesi için eşit fırsatlara sahip olması, toplumsal huzur açısından önemli.
* Devletin, başta eğitim ve sağlık olmak üzere vatandaşlarının temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik politikalar geliştirmesi, yurttaşların demokratik süreçlere katılımının sağlanması, siyasi istikrar, sürdürülebilir ekonomik büyüme gibi faktörler de vatandaşların güvenli hissetmesi için önemli.

*

Liste ana hatlarıyla böyle. Bu liste Türkiye’ye özel değil. Dünyanın her demokratik ülkesi için aynı. Huzur ve güven ortamının olmazsa olmazları bunlar.