Okullar açılırken herkesin aklındaki soruları, Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilimsel Danışma Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz’a sordum.
1) Delta varyantıyla birlikte vaka ve vefat sayıları arttı. Aşılanma oranları da ortada. Bu ortamda açılan okullarda hangi noktalara ve ne şekilde dikkat edilmeli, öncelikler neler olmalı?
- Öncelikle hepimizin sağlığı ve okulların güvenle açılabilmesi için aşı hakkı tanınmış herkesin gecikmeden aşılarını olmasını öneriyoruz. Veliler de aşılarını hem kendi hem de çocuklarının sağlıkları için ertelemeksizin olmalıdır. Sınıflarda doğal havalandırmanın kapı-pencere açılarak sağlanması, merkezi havalandırma varsa bakım ve kullanımın rehbere uygun yapılması, tüm yetişkinlerin ve çocukların okul içerisinde maske kullanımı önem taşıyor.
2) Yaş gruplarına göre çocuk ve gençlerin, yetişkinlere oranla hastalığı daha hafif atlattıkları söyleniyordu ama son dönemde bunun aksi örneklerden bahsediliyor. Hastanenizdeki vakalara da bakarak bu konuda ne söylemek istersiniz?
- Amerikan Pediatri Akademisi şu anda ciddi hastalık tablosunun çocuklar arasında yaygın olmadığına vurgu yapıyor. Ülkemizde de çocuklarda COVID-19 nedenli hastane yatışı ve ölümün nadir olduğunu gösteren veriler mevcut. Son dönemde hem iş hem sosyal yaşam dolayısıyla günlük hayatın içerisinde daha fazla yer alan genç erişkin hastalarla sık karşılaşıyoruz. Acil servislerde özellikle aşıları tamamlanmamış veya hiç aşılanmamış genç erişkinlerde de ağır hastalık tablosunu görüyoruz. Bu nedenle genç bireylerde de aşılanma ve tedbirlere uyum çok önemli.
3) Okullarda, örneğin bir sınıfta pozitif bir vaka olması durumunda nasıl bir protokol uygulanacak?
- Değişik senaryolarda hangi protokolün izleneceğine dair tüm detaylar Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberimizde yer alıyor. Buna göre özetle, sınıfta tek bir pozitif vaka saptanırsa tüm sınıf ve öğretmenler yakın temaslı kabul edilmektedir. Bir sınıfta 14 gün içinde birden fazla pozitif vaka çıkarsa tüm öğrenciler ve öğretmenleri yakın temaslı kabul edilip eve gönderilmektedir. Hepsine 14 gün süreyle temaslı takibi yapılmaktadır.
4) Öğrencilerin okulda ve okul sonrası eve geldiklerinde yapmaları gerekenler neler?
- Öğrenciler okulda ellerini sık sık su ve sabunla yıkamalıdır. Maske takmaya engel bir tıbbi durum olmadıkça okul içerisinde maske takmalıdır. Özellikle maskelerin indirildiği beslenme sırasında öğrenciler arasındaki fiziki mesafe korunmalıdır ve beslenme en kısa sürede tamamlanmalıdır. Egzersizler ve yüksek sesle yapılacak tüm aktiviteler mümkün olduğunca açık havada olmalıdır. Fiziki mesafenin korunduğu oyunlar oynanmalıdır. Çocuklar eve döndüklerinde de temel temizlik kurallarına dikkat etmelidir.
5) Bu yeni dönemde velilere hangi sorumluluklar düşüyor? Anne-babalar özellikle nelere dikkat etmeli?
- Ateş yüksekliği, öksürük, burun akıntısı, boğaz ağrısı, nefes almakta güçlük gibi belirtileri olan çocuklar okula gönderilmemelidir. Mutlaka PCR testi yapılmalıdır. Evde pozitif vaka saptandığında temaslı durumunda olan çocuklar da evde kalmalıdır. Zorunluluk olmadıkça okullar ziyaret edilmemelidir. Okula giriş çıkışlarda kalabalık oluşturmamaya özen gösterilmelidir. Çocukların eğitiminin sürdürülebilir olması için tüm veliler el birliğiyle çaba göstermelidir.