Giriş
Okullar açık, gençler sosyalleşmede neredeyse pandemi öncesine dönmüş durumda. Vaka sayıları bir türlü düşmüyor. Ve kış kapıda… Bu ortamda, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol endişeli. İşte Prof. Dr. Şenol’un açıklamaları ve altını çizdiği noktalar:
GRİP ERKEN GELEBİLİR
- Bu kış beni biraz endişelendiriyor. Umarım bugünlerimizi aramayız. Bizim memlekette kış ve solunum yolu hastalıklarının pik yaptığı dönem kasımın 15’inde başlar.
- Mevsimsel grip henüz başlamadı. Türkiye’de genel olarak aralık ortası gibi başlıyordu ama bu sene biraz daha erken başlayabilir. Geçen sene sadece maske kullanımı sebebiyle değil, okullar açık olmadığı için de çok karşılaşmadık ama bu sene erken başlayabilir. İki olasılık var; ya ekim sonu-kasım ortası gibi erken başlayabilir ya da her zamanki gibi aralık ortası-ocak başı gibi.
BAŞKA VİRÜSLER DE VAR
- Şu anda grip benzeri bulgular yapan başka solunum yolu virüsleri var. Mevsimsel, soğuk algınlığı virüsleri dolaşıyor. Birden fazla solunum yolu virüsü var şu anda ve bunların semptomları Delta’dan ayrılamıyor. Bunların COVID-19 Delta Varyantı’ndan ayrılması önemli. Bu yüzden de test yapılması gerekiyor.
- Mesela, çocuklarda hafif geçiyor diyoruz ama böyle olsa da izlemek lâzım çünkü bazı belirti ve bulgular uzun sürebiliyor ve değerlendirilmesi gerekiyor. Evet çocuklarda daha az ama onlarda da oluyor.
COVID TESTİ ŞART
- Gribi tanımlamak da önemli çünkü kırılgan ve riskli gruplara gribi de taşımamak gerekiyor. Yani tarama testleriyle, iki etkenin adını koymak zorundayız. Grip mi, Delta mı bakmak zorundayız. Bu şekilde bırakılamaz bu.
- Bu seneye özel olarak, solunum yolu enfeksiyonu semptomları gösteren herkesin Delta ya da grip olup olmadığının tanımlanması lâzım. Bunun için de semptom gösterenlerin test yaptırması gerekiyor.
GENÇLER, DİKKAT
- Gençlerde sosyal hareketlilik çok fazla. O nedenle COVID şu anda onlarda çok yaygın. Bütün vaka kırılımları, yaş gruplarına göre durum vb detaylar açıklansa, o zaman bizim bunları anlatmamız, o grupların da kendilerini koruması daha mümkün olur.
- Detaylar açıklansa, mesela gençlere, “Delta ağırlıklı olarak sizlerde var ve sizde de ağır seyredebilir. Sizin yaş grubunuzdan hastanelerde yatan şu kadar kişi var” diye söylemek lâzım.
- Evet, gençlerde çoğunlukla hafif geçiyor ama ağır geçirenler de var. Çocuklarda ölümcül değil diyoruz ama nadir de olsa, ölen çocuklar da var. Bunların bilinmesi lâzım.
- Şunu da unutmayalım; toplumda pandemi hızlı seyrederken, aşının etkisi de düşer. Bir başka deyişle, çok virüs yüküyle karşılaştığınızda yani çok miktarda virüse maruz kaldığınızda, aşının etkinliği, aşının sağladığı bağışıklık da azalır.
