Türk Eğitim Derneği’nin (TED) YouTube sayfasına bir şarkı eklendi dün sabah. Video klibinde tek bir kız öğrenci oynuyor. Masadaki açık kitabın başında uyuya kalmış bir öğrencinin cep telefonu alarmı çalıyor. Saat 06.54 ve ekranda ‘sınav’ yazıyor. Alarm melodisi dünyaca meşhur İtalyan halk şarkısı Bella Ciao’nun müziği. Klip böyle başlıyor. Bella Ciao’nun müziği üzerine güfte olarak bir Türkiye gerçeği yazılmış. Sözler şöyle: Yine bir sınav, uyandığımda; çabala, çabala, çabala yoruldum. Önü kapanmış geleceğimin, her yanı sisler altında. Önü kapanmış umutlu günlerin, her yanı kaygılar sarmış. Sen ey arkadaş, çok mu çalıştın?
Çabala, çabala, çabala yoruldun. Gençliğim tükendi dershane kapılarında, dayanamam koşturmaya. Beni de götür güzel yarınlara, dayanamam haksızlığa. Eğer yaşarsam, ben de hakkımca; çabalar, çabalar, çabalar yorulmam. Yurdumda adalet, yüreğimde minnet; gelecek bize emanet. Ezber bitince, akılcı eğitimle; çabalar, çabalar, çabalar yorulmam. Testlere son, yaşama merhaba; merhaba ey güzel dünya.
Pehlivanoğlu’nun sunuşu
TED, bu şarkı ve kliple birlikte, 106 sayfalık kapsamlı bir çalışmayı kamuoyuna açıkladı. Müge Bakioğlu’nun yazdığı ‘Sınavların Gölgesinde Eğitim Sistemi’ adlı raporun sunuş kısmını TED Genel Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu kaleme almış. Tecrübeli eğitimci Pehlivanoğlu’nun o yazısından altı çizilmesi gereken bölümler şöyle:
- Türkiye’de kademeler arası geçiş uygulamaları, uzun yıllardır eğitim sistemini sınav odaklı ve dershaneler üzerinden işlemeye mahkûm etmiştir. Ancak bu sorun yalnızca mevcut kademeler arası geçiş sistemlerinin sebep olduğu bir sorun değildir. Şu an kademeler arası geçişte uygulanmakta olan Liselere Geçiş Sistemi ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı sorunlar zincirindeki son halkalardır.
- Üniversiteye giriş için düzenlenen merkezi sınavlar, zaman içinde kitlesel hâle gelmiş, eğitim sistemi üzerindeki sınav ve dershane baskısı birikimli bir şekilde artmıştır. Aşırı rekabetin etkisi altında kalan, dershaneler ve kurslar ekseninde işleyen, yüksek riskli ve kitlesel sınavlara dönüşen kademeler arası geçiş uygulamaları, bugün eğitim sistemi için yapısal bir soruna dönüşmüştür.
- Kademeler arası geçiş uygulamalarının eğitim sistemi üzerindeki olumsuz etkileri sebebiyle yorgun düşen öğrenciler, toplumsal yaşamın tüm alanlarında değer yaratabilme ve kendi potansiyelini açığa çıkarabilme gibi en temel kazanımlardan dâhi mahrum kalmakta, eğitimin dönüştürücü gücünden faydalanamamaktadır. Daha adil, demokratik, refah içinde bir toplum yaratmanın da ön koşulunu ortadan kaldıran bu mahrumiyetin, ülkemiz açısından geri döndürülemez sosyal, kültürel ve ekonomik bedelleri bulunmaktadır.
- ‘Sınavların Gölgesinde Eğitim Sistemi’ başlıklı raporumuzla, eğitim sisteminin kademeler arası geçiş sınavlarına feda edilmediği, gençlerimizin ve ülkemizin geleceğinin riske atılmadığı, ülkemizin tüm okullarında sağlanan eğitimin kıymetlendirildiği, okullar arası başarı farklarının azaltılarak ‘her okulda nitelikli eğitim’ anlayışının hâkim olduğu, başta öğrenci ve veliler olmak üzere eğitimin her paydaşının nitelikli eğitime erişim konusundaki kaygılarının giderildiği bir eğitim sisteminin oluşturulmasına katkı sağlamayı arzu ediyoruz. Gündemdeki sorun, TED’in raporu ve Selçuk Pehlivanoğlu’nun vurguladığı noktalar çok önemli.