Uruguay

Siz bu satırları okurken, biz Güney Amerika yolunda olacağız. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun, altı Latin Amerika ülkesini kapsayan resmi gezisi bugün başlıyor. Türkiye’ye dönüş 1 Mayıs Pazar günü. Çavuşoğlu Uruguay, Brezilya, Ekvador, Kolombiya, Panama ve Venezuela’ya resmi ziyarette bulunacak.

Geziyi izleyen gazeteciler olarak haber ve izlenimlerimizi gittiğimiz ülkelerden aktaracağız ama yola çıkarken ilk durakla ilgili biraz bilgi vereyim.

MONTEVİDEO’DA BÜYÜKELÇİLİK AÇILIYOR

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, gezisinin ilk durağı Uruguay’da Türkiye’nin Montevideo Büyükelçilik binasının resmi açılışını yapacak. Türkiye’den Uruguay’a dışişleri bakanı düzeyindeki bu ilk ziyarette ekonomi alanında iki anlaşma imzalanacak. 1929’dan bu yana diplomatik ilişki içinde olan iki ülkeden ilk adımı atan Türkiye oldu. Ankara, 2020’de Montevideo’da büyükelçilik açma kararı aldı. 2020 sonunda Türkiye Uruguay’a büyükelçi atadı.

Yeni Büyükelçi Hüseyin Müftüoğlu, Mart 2021’de, COVID-19 pandemisi sürerken Montevideo’da göreve başladı ve büyükelçiliği faaliyete geçirdi. Ağustos 2021’de Uruguay da Ankara’da büyükelçilik açacağını duyurdu. Kasım 2021’de Uruguay Parlamentosu’nda ilk kez Türkiye-Uruguay Dostluk Grubu oluşturuldu. 1965 yılında sözde Ermeni soykırımı iddiaları temelinde bu türdeki ilk kararı kabul eden Uruguay Parlamentosu’nda bu grubun kurulması önemli bir gelişme.

ERMENİ LOBİSİ

Yüzölçümü olarak Surinam’dan sonra Güney Amerika’nın en küçük ülkesi Uruguay’ın nüfusu sadece üç buçuk milyon. Ülkede 20 bin civarında Ermeni yaşıyor. Ermeni topluluğu, ticaret, siyaset ve sosyal alanda son derece etkin. Bir milyon 800 bin nüfuslu başkent Montevideo’da çok sayıda Ermeni meydanı ve anıtı var.

Keza kiliseleri ve sivil toplum kuruluşları. Ülkedeki Ermeni restoranlarında satılan ‘lehmeyun’ (lahmacun), baklava, şavarma (dürüm döner) gibi birçok yemek, Uruguaylılar tarafından Ermeni yemekleri olarak biliniyor. Hatta peynir ve yoğurt da. Montevideo İzmir’i andırıyor. Hele Rambla dedikleri deniz kıyısı, İzmir Kordon’un adeta aynısı.

HAYVANCILIK

Üç milyon 500 bin nüfuslu ülkede 12 milyon büyükbaş, üç milyon da küçükbaş hayvan var. Uruguay’ın en büyük ihracat kalemi canlı hayvan ve et ürünleri. Yıllık 10 milyar Dolarlık ihracatının üç milyardan fazlasını Çin’e yapıyor.

Ardından komşusu Brezilya, Avrupa Birliği ülkeleri, yine komşusu Arjantin ve ABD geliyor. Türkiye 11’inci sırada. Türkiye ile Uruguay arasındaki ticaret hacmi 2020’ye göre yüzde 30 artarak geçen sene 358 milyon Dolar oldu. Türkiye’nin ihracatı yüzde 126 artışla 51 milyondan 115 milyon Dolar’a çıktı. Uruguay Türkiye’ye canlı hayvan, pirinç, selüloz ve soya satıyor; Türkiye’den metal ürünleri, elektrik malzemeleri, araç, tarım makineleri ve çimento satın alıyor.

TÜRK DİZİLERİ VE FUTBOL

Tüm Latin Amerika’da olduğu gibi Uruguay’da da Türk televizyon dizileri halkın vazgeçilmezlerinden. Uruguaylılar ‘Telenovelas’ dedikleri dizilere hayran. Hatta mesela dizi oyuncusu Engin Akyürek’in sevenleri o kadar çok ki, kitabı ‘Sessizlik’, ‘Silencio’ adıyla İspanyolcaya çevrilmiş.

Ve tabii futbol. Bütün Güney Amerika’da olduğu gibi Uruguay’da da futbol, çılgınlık seviyesinde. Galatasaray’ın kalecisi Fernando Muslera ülkenin futbol idollerinden. Uruguaylılar Galatasaray dışında Fenerbahçe’yi de Diego Lugano ve Diego Rossi sayesinde tanıyorlar.