“Anne-babalara söyleyeceğim bir tek şey var: Çocuklarınızın yapabileceği hiçbir şeyi siz yapmayın. Nokta.”
Bu sözler Psikolog, Prof. Dr. Acar Baltaş’a ait.
*
Son dönemin en önemli gündem maddelerinden biri, ebeveynlerin çocuklarını çevresel ve teknolojik risklerden, tehlikelerden korumaya çalışması.
Elbette gözümüz üstlerinde olacak ama bu iş sadece ‘takip’ ile olmuyor. Bir süre için gerektiği gibi davranmakla da olmuyor. Çocuklarımızla kurduğumuz ilişkinin bütünü asıl mesele.
İşte bu noktada da Psikolog Acar Baltaş’ın tavsiyelerine kulak kesilmekte fayda var.
Şöyle devam ediyor Prof. Baltaş: “Onun yapabileceği şeyleri siz yapmayın, çünkü… Çocukluk ne zaman biter? Çocukluk, ihtiyaçlarının annesi, babası tarafından karşılanamayacağını anladığı zaman biter.
Bu anlamda çocukluk bitmediği zaman, çocuk, hayatındaki başarısızlıklardan da annesini, babasını sorumlu tutuyor. Yetişkinlik ne zaman başlar? Yaşadığı hayat sebebiyle annesini, babasını sorumlu tutmamaya başladığı zaman başlar.
Siz eğer birinci adımı atmazsanız, yani çocuğun ihtiyaçlarını hep karşılamaya devam ederseniz; anne-baba olarak emin olabilirsiniz ki, ileride çocuklar yaşadıkları ve memnun olmadıkları hayattan sizi sorumlu tutacaklar, anne-baba da “Ben daha ne yapayım, ne yapsaydım” diyecek.”
*
Prof. Dr. Acar Baltaş’ın “Dayanıklı ve becerikli çocuk nasıl yetiştirilir” sorusuna verdiği cevaplardan bazılarını hatırlamamızda fayda var.
* Çocuklara yaşlarına uygun sorumluluklar verin. Bunu yapmanız, onların kendine güvenlerini artırır ve bağımsız olmalarını sağlar. Basit ev işlerinden, karar verme süreçlerine katılıma kadar geniş bir yelpazede sorumluluk verin çocuklarınıza.
* Çocukların kendi başlarına yapabilecekleri şeyleri yapmalarına izin verin. Bu, onların problem çözme becerilerini geliştirir ve başarabileceklerine olan inançlarını güçlendirir.
* Çocukların hata yapmasına izin verin ve böylece hatalarından ders çıkarmalarını sağlayın. Bunu yaparak, onların öğrenme süreçlerini hızlandıracaksınız. Unutmayın, hata yapmak ve hatalardan ders çıkarmak, başarıya giden yolda önemli bir adımdır.
* Çocukların kendilerini güvende hissettikleri, destekleyici bir ortamda büyümeleri, onların özgüvenlerini artırır ve potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olur. Bu ortamı onlara sağlayın.
* Çocuklarınıza sınırlar koyun. Sınırları olması, onların güvenlik duygusunu güçlendirir. Bu aynı zamanda toplum içinde nasıl davranmaları gerektiğini öğrenmelerine de yardımcı olacaktır.
* Çocuklarınıza iyi örnek olun. Ebeveynlerin kendi davranışlarıyla çocuklarına örnek olmaları, çocukların değerler kazanmalarında ve doğru davranışlar sergilemelerinde çok önemlidir.
* Çocuklarınızın öğretmen ve okullarıyla iletişimde olun. Okul ve ailenin iş birliği, onların gelişimi açısından çok önemli. Okulda öğrendiklerinin ailede desteklenip evde pekiştirilmesi, çocuğun akademik başarısını ve sosyal gelişimini olumlu etkiler.
*
Naçizane, birkaç not da ben ekleyeyim bu listeye… Anne-babalık ‘tam zamanlı’ bir iş. 24 saat mesai istiyor. Ebeveynlik, çocuklarla ‘arkadaş’ olmak demek değil. Arkadaşlarını kendileri bulacaklar. Bizlere düşen; onların güvenebileceği ama aynı zamanda kendileri olmalarına da izin verecek, imkân yaratacak ve alan açacak anne-babalar olmak. Kolay değil, biliyorum. Ama öyle işte. Anne-babalık ‘ince işçilik’ istiyor.