İstanbul seçimlerinin tartışmaları sürerken, Cumhurbaşkanı’nın G-20 zirvesi için Japonya'ya yaptığı yolculuk, dikkatleri dış politikaya yöneltti. Japonya’daki dünya liderleri zirvesinin ilgi çeken konularından biri, S-400 füzeleriydi.
“Magazin” boyutu da olan Erdoğan-Trump görüşmesinde gerçekten ne yaşandı? Bizim medyanın önemli bir kesimine göre; kriz çözülmüş, Trump “Türkiye haksızlığa uğradı” diyerek yaptırımdan vazgeçmişti.
ABD’nin etkin gazetesi New York Times, görüşmeyi şu başlıkla verdi: “Erdoğan, ABD’nin yaptırım uygulamayacağını söylüyor.”
Bloomberg yayın grubunun haber sitesi Bloombergquint’in 1 Temmuz’daki değerlendirmesiyse başka bir noktaya vurgu yapıyor: “Türk lirası ve Türk varlıkları, Trump'un yaptırım tehdidini yumuşatır bir görüntü vermesinin ardından yükselişe geçti.”
Rg. Ru başlıklı Rus sitesi, ABD’nin NATO temsilcisi Kay Bailey Hutchison’ın şu açıklamasına gönderme yaptı: “Türkiye S-400 ve F-35'ler arasında bir tercihte bulunmak zorunda.”
Avrupa farklı değerlendiriyor
ABD medyasının bir kısmı Türkiye ile ABD arasında S-400’ler konusunda “yumuşama havası”ndan söz ederken, Avrupa medyasında daha şüpheci değerlendirmeler öne çıkıyor.
İtalyan haber sitesi formiche.net, “Düğüm çözülemedi” diyor ve ilave ediyor: “Ankara dik bir duruş sergilediği izlenimini verrmeye çalışıyor. Ama olası yeni yaptırımlarla baş etmesi pek kolay görünmüyor. Trump da bunun farkında...”
Almanların ünlü dergisi Spiegel’in, “İlişki durumu karışık” başlıklı makalesindeyse, değişik bir değerlendirme öne çıktı: “Trump ve Erdoğan’ın G-20 zirvesindeki buluşması hassas bir ortamda gerçekleşti. Görüşmenin ardından Trump, ‘bir çözüm arıyoruz’ dedi. Obama'yı eleştirmekle birlikte, yaptırım seçeneğinin devre dışı olmadığını da söyledi.”
Yumuşama sinyalleri
Batı medyasını dikkatle okuduğumuzda, Tokyo'daki G-20 zirvesinin Türkiye-ABD ilişkilerinin geleceği açısından faydalı bir zemin oluşturduğu izlenimini edinebiliyoruz.
Evet, düğüm henüz çözülmüş değil. Ancak, çözüm umudu var.
Tabii Ankara-Washington ilişkisindeki hassasiyet, S-400 konusunun çok ötesinde meselelere dayanıyor. Örneğin, Suriye’de PYD-YPG’ye hâlâ devam eden ABD desteğinde, bir değişiklik yok.
Ama diyalog önemli. G-20 zirvesinden toplamda olumlu bir esinti geldiği söylenebilir.
★ ★ ★
Kitap: Batuhan Kıran, “Cadde Çocuğu”, Alfa Yayın Grubu, Mona Roman...